Η θεωρία ότι η βία μεταξύ ανθρώπων είναι αποτέλεσμα κοινωνικών παραγόντων φαίνεται να αποδυναμώνεται από μεγάλη ανθρωπολογική μελέτη, η οποία δείχνει ότι οι άνθρωποι κληρονόμησαν από τους προγόνους τους την τάση να αλληλοσκοτώνονται. Τα ευρήματα, όμως, τίθενται υπό αμφισβήτηση.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύεται στο «Nature», εξετάζει τις εξελικτικές ρίζες της θανάσιμης βίας μεταξύ 1.000 θηλαστικών και διαπιστώνει ότι η πιθανότητα φόνου είναι συγκρίσιμη με αυτή που θα περίμενε κανείς με βάση τη θέση μας στο εξελικτικό δέντρο.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι, μεταξύ των πρωτόγονων Homo sapiens, η πιθανότητα φόνου ήταν τουλάχιστον έξι φορές μεγαλύτερη σε σχέση με το μέσο θηλαστικό, αν και η πιθανότητα αυτή δείχνε να έχει μειωθεί στις σύγχρονες, αστυνομευόμενες κοινωνίες.
Παρά το υψηλό ποσοστό φόνων, πάντως, οι άνθρωποι δεν κερδίζουν το ρεκόρ βίας: στις σουρικάτες της Αφρικής, το ποσοστό των θανάτων που οφείλονται σε άλλες σουρικάτες φτάνει το εντυπωσιακό νούμερο του 20%.
Επιπλέον, οι συντάκτες της μελέτης αναγνωρίζουν ότι η βία μεταξύ ανθρώπων δεν είναι μόνο εξελικτικό φαινόμενο, και επομένως υπάρχει μεγάλο περιθώριο για τον περιορισμό της. «Οι άνθρωποι είναι ηθικά ζώα, και αυτό είναι κάτι από το οποίο δεν μπορούμε να δραπετεύσουμε» δήλωσε στην εφημερίδα «Independent» ο Χοσέ Μαρία Γκόμεζ του Πανεπιστημίου της Γρανάδας στην Ισπανία, πρώτος συγγραφέας της δημοσίευσης στο «Nature».
Ο Γκόμεζ και οι συνεργάτες του θέλησαν να εξετάσει το κατά πόσο είναι κληρονομική η θανάσιμη βία στα θηλαστικά. Η ερευνητική ομάδα εξέτασε τη διαθέσιμη βιβλιογραφία για 1.024 είδη θηλαστικών και επιπλέον συνέλεξε αρχαιολογικά, ανθρωπολογικά και άλλα δεδομένα για τη βία μεταξύ ανθρώπων από την προϊστορία μέχρι σήμερα.
Η ανάλυση δείχνει να επιβεβαιώνει την αρχική υποψία ότι η φονική βία είναι κληρονομήσιμη, τουλάχιστον εν μέρει: από στατιστική άποψη, όσο πιο βίαιοι είναι οι συγγενείς ενός είδους, τόσο πιο βίαιο τείνει να είναι το είδος αυτό. Σε γενικές γραμμές, τα υψηλότερα ποσοστά φόνων καταγράφονται σε κοινωνικά είδη που προστατεύουν την περιοχή τους.
Στην περίπτωση των ανθρώπων που ζούσαν σε μικρές κοινότητες από τα 50 μέχρι τα 10 χιλιάδες χρόνια πριν, το ποσοστό των ανθρώπων που σκοτώνονταν από άλλους ανθρώπους εκτιμήθηκε στο 2%, αριθμός που βρίσκεται πολύ κοντά στο ποσοστό που θα περίμενε κανείς με βάση τη θέση μας στο εξελικτικό δέντρο.
Αυτό, όμως, άλλαξε με την πάροδο του χρόνου, καθώς οι ανθρώπινες κοινωνίες γίνονταν όλο και μεγαλύτερες και πιο οργανωμένες.
Την περίοδο του Μεσαίωνα, το ποσοστό φόνων στην Ευρασία εκτινάχθηκε στο 12%. Αργότερα όμως μειώθηκε, καθώς τα κράτη άρχισαν να γίνονται πιο νομοταγή. Σήμερα, υπολογίζεται γύρω στο 1,3%, πολύ κάτω από ό,τι θα προέβλεπε κανείς με βάση την εξελικτική μας ιστορία.
Τα ευρήματα της μελέτης είναι ευλογοφανή, ωστόσο ανεξάρτητοι ανθρωπολόγοι που κλήθηκαν να τη σχολιάσουν στο δικτυακό τόπο του περιοδικού Science εμφανίστηκαν επιφυλακτικοί.
Το βασικό επιχείρημά τους είναι ότι τα δεδομένα της μελέτης προέρχονται από πολλές, εντελώς διαφορετικές πηγές, και είναι σε πολλές περιπτώσεις αποσπασματικά.
Οι ανεξάρτητοι ειδικοί επεσήμαναν ακόμα ότι η μελέτη δεν κάνει κανένα διαχωρισμό ανάμεσα σε διαφορετικές μορφές φονικής βίας. Για παράδειγμα, η βρεφοκτονία είναι διαδεδομένη στους χιμπατζήδες, ενώ μεταξύ των ανθρώπων ο φόνος ενηλίκων είναι μακράν πιο συνηθισμένος.
Ο Γκόμεζ παραδέχεται ότι αυτό είναι «το μεγαλύτερο πρόβλημα» της μελέτης, το οποίο οφείλεται κυρίως στην έλλειψη διαθέσιμων δεδομένων. Ο ερευνητής επιμένει παρόλα αυτά στο βασικό συμπέρασμα της έρευνας για τον ρόλο της Εξέλιξης στη φονική βία.
«Η βία», γράφει ο Γκόμεζ και οι συνεργάτες του, «μπορεί να θεωρηθεί προσαρμοστική στρατηγική, η οποία ευνοεί την αναπαραγωγική επιτυχία του δράστη όσον αφορά στους σεξουαλικούς συντρόφους, την κοινωνική θέση ή στους φυσικούς πόρος». Με άλλα λόγια, η βία μεταξύ ανθρώπων συχνά ευνοεί την επιβίωση του δράστη και των απογόνων του.
Είναι μια σκληρή αλήθεια, την οποία όμως έχουμε το περιθώριο να αντιμετωπίσουμε.
Πηγή: in.gr/Βαγγέλης Πρατικάκης
Σχετικά άρθρα
Διαγωνισμός ζωγραφικής με θέμα τα αδέσποτα για τους μαθητές δημοτικών σχολείων από τον ΣΒΑΠ
Με στόχο την ευαισθητοποίηση και την ενεργή συμμετοχή στη φροντίδα των αδέσποτων ζώων ο Σύνδεσμος για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη των Πόλεων…
Γιορτή υιοθεσίας αδέσποτων στις 31/3 στα Βριλήσσια
Την Κυριακή 31 Μαρτίου 2024, από τις 11 π.μ. έως τις 3 μ.μ., τα σκυλάκια του Φιλοζωικού Συλλόγου Αιγιάλειας «Τα…
Ημερίδα του Δήμου Χαλανδρίου για τα ζώα συντροφιάς στις 30/3
Την ημερίδα «Ζώα συντροφιάς: Η νέα νομοθεσία και ο σχεδιασμός του Δήμου για τη φροντίδα τους» διοργανώνει ο Δήμος Χαλανδρίου,…
Δράση σημάνσεων και στειρώσεων αδέσποτων γατών στον Δήμο Χαλανδρίου
Σε ένα εντατικό πρόγραμμα σήμανσης και στείρωσης αδέσποτων ζώων (γατών) με εθελοντές κτηνίατρους, εντός των ορίων του Δήμου, προχωρά ο…
Δώδεκα… ξαδέλφια του Όλιβερ ψάχνουν σπίτι μέσα από το ΔΙΚΕΠΑΖ
Ούτε ένα, ούτε δύο, ούτε τρία, αλλά…12 υπέροχα Χάσκι -ανάμεσά τους και κουτάβια– ανέλαβε να φροντίσει και να διαχειριστεί το…
Θετική ψήφος στο ν/σ για τον γάμο ομοφύλων από τους 7 γαλάζιους βουλευτές του Βόρειου Τομέα Αθηνών
Μία ενδιαφέρουσα αναφορά στη «γεωγραφία της ψήφου» στο νομοσχέδιο για τον γάμο των ομοφύλων κάνει ο Σταύρος Αντωνίου στη στήλη…
Ο Θοδωρής Ρουσόπουλος 35ος πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης
Από σήμερα ο Θ. Ρουσόπουλος, βουλευτής Β1 Βόρειου Τομέα Αθηνών, είναι ο 35ος πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της…
Εκδήλωση Τ.Ε. ΑΝΤΑΡΣΥΑ Ηρακλείου Αττικής στο θεατράκι της πλατείας ΗΣΑΠ
Εκδήλωση Τ.Ε. ΑΝΤΑΡΣΥΑ Ηράκλειου Αττικής Θεατράκι πλατείας ΗΣΑΠ Ηρακλείου Αττικής Παρασκευή 23 Ιουνίου στις 19.30 Θέμα: «Μπορούμε να ανατρέψουμε την…
Γ. Κουμουτσάκος: Συμμετοχή, επιμονή και ευθύνη για μεγάλη νίκη την 25η Ιουνίου
Αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι, Από την 21η Μαΐου πορευόμαστε από μία νίκη προς μία νέα, μεγάλη νίκη στις εκλογές…
Ντ. Λιάκου: Προγράμματα καλοκαιρινής απασχόλησης των παιδιών μακριά από τις σύγχρονες ανάγκες τους και τις δυνατότητες των οικογενειών
Πριν λίγες μέρες τα σχολεία έκλεισαν, οι καλοκαιρινές διακοπές ξεκίνησαν, αλλά οι γονείς αναζητούν πώς θα απασχολήσουν τα παιδιά τους…
ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ
Νέο ΟΧΙ, παραμονή της 28ης Οκτωβρίου, από τα Μελίσσια στο κλείσιμο του υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας – Βίντεο
Για δεύτερη φορά συγκεντρώθηκαν εκπρόσωποι της δημοτικής αρχής, επικεφαλής δημοτικών παρατάξεων, επαγγελματικοί και κοινωνικοί φορείς και πολίτες έξω από το…
Κοινωνικό ανάχωμα στο κλείσιμο του υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας στα Μελίσσια – Βίντεο
Την καταγορηματική αντίθεσή τους στο επικείμενο κλείσιμο του υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας στα Μελίσσια εξέφρασαν η δημοτική αρχή του Δήμου…
Δεν κατεβαίνει για δήμαρχος Λυκόβρυσης – Πεύκης στις εκλογές του 2023 ο Τάσος Μαυρίδης – Αποχαιρετισμός με συγκίνηση, αλλά και «καρφιά»
Την απόφασή του να μην συμμετάσχει στις αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2023 ανακοίνωσε ο δήμαρχος Λυκόβρυσης – Πεύκης Τάσος…
Η προσαγωγή, η σύλληψη, τα πολιτικά μηνύματα και η επόμενη μέρα – Συνέντευξη Τύπου Σωτήρη Λαπιέρη
Την περασμένη Πέμπτη 28 Ιουλίου 2022 ο επικεφαλής της Πρωτοβουλίας Πολιτών Χαλάνδρι Ενάντια, δημοτικός σύμβουλος Σωτήρης Λαπιέρης δέχθηκε απρόκλητη, όπως…
Ένα νοσοκομείο… ταξιδεύει την ελληνική ιατρική κουλτούρα στον κόσμο
Την ώρα που πληθαίνουν οι δυσάρεστες ειδήσεις γύρω μας, με τα νέα από το ουκρανικό μέτωπο να δημιουργούν ισχυρούς κλυδωνισμούς…
Μήνυμα προέδρου ΣΠΑΠ για την Παγκόσμια Ημέρα Νερού
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νερού 2024, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Δήμων για την Προστασία και Ανάπλαση του Πεντελικού (ΣΠΑΠ),…
Μήνυμα του προέδρου του ΣΠΑΠ για την Παγκόσμια Ημέρα Δασοπονίας
Φέτος, η Παγκόσμια Ημέρα Δασών έχει ως θέμα «Δάση και καινοτομία: νέες λύσεις για έναν καλύτερο κόσμο». Είναι ένα κάλεσμα…
Πρόεδρος του ΣΠΑΠ για πέμπτη συνεχή θητεία ο Βλάσσης Σιώμος
Για πέμπτη συνεχόμενη θητεία το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Δήμων για την Προστασία και Ανάπλαση του Πεντελικού (ΣΠΑΠ) επανεξέλεξε πρόεδρο…
Επιτυχής η μαθητική 7η Δράση Εθελοντικής Αναδάσωσης από τον ΣΠΑΠ
Με επιτυχία στέφθηκε ακόμη μία δράση εθελοντικής αναδάσωσης (μαθητική), η 7η κατά σειρά για τη φυτευτική περίοδο 2023-2024 2023, στην…
Επιτυχής και η 6η Δράση Εθελοντικής Αναδάσωσης από τον ΣΠΑΠ στον Κοκκιναρά
Με πολύ μεγάλη επιτυχία και πλήθος κόσμου, ο Σύνδεσμος Δήμων για την Προστασία και Ανάπλαση του Πεντελικού (ΣΠΑΠ) σε συνεργασία…
Προβλήματα και στην ακοή προκαλεί η νόσος COVID-19
Προβλήματα και στην ακοή προκαλεί η νόσος του COVID-19, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες που παρουσιάστηκαν στο 16th European Federation Audiology…
Διατροφή στις πανελλαδικές – Οδηγός για τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα
Η διατροφή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη συγκέντρωση, απόδοση και ενέργεια, πόσο μάλλον την περίοδο των πανελλαδικών εξετάσεων. Μπορεί να…
Ένα νοσοκομείο… ταξιδεύει την ελληνική ιατρική κουλτούρα στον κόσμο
Την ώρα που πληθαίνουν οι δυσάρεστες ειδήσεις γύρω μας, με τα νέα από το ουκρανικό μέτωπο να δημιουργούν ισχυρούς κλυδωνισμούς…
Δημήτρης Κούβελας: Αντιμετώπιση ήπιων ανεπιθύμητων ενεργειών του εμβολίου κατά της COVID-19
Πολλοί άνθρωποι είναι ενθουσιασμένοι που δημιουργήθηκαν εμβόλια ως το πρώτο βήμα για τη διαχείριση της εξάπλωσης του κορωνοϊού. Δυστυχώς, υπήρξε και…
Μ. Αρτόπουλος: Μεγάλη μείωση περιστατικών μέσης ωτίτιδας στον γενικό πληθυσμό από τα προληπτικά μέτρα κατά της πανδημίας!
Μεγάλη μείωση των περιστατικών μέσης ωτίτιδας στον γενικό πληθυσμό (παιδιά και ενήλικες) έφεραν τα προληπτικά μέτρα για την αντιμετώπιση του…
Εγγραφείτε στο Newsletter
* Θα λαμβάνετε τα σημαντικότερα νέα της τελευταίας εβδομάδας.