Υποχρεώσεις δήμων και πολιτών ενόψει της αντιπυρικής περιόδου που ξεκινά την 1η Μαΐου

Από 1ης Μαΐου ξεκινά η νέα αντιπυρική περίοδος, αν και οι ασυνήθιστα υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες, αλλά και οι πρώτες πυρκαγιές, έχουν ήδη θέσει σε αυξημένη ετοιμότητα τον κρατικό και αυτοδιοικητικό μηχανισμό. Οι Δήμοι ξεκινούν παρεμβάσεις καθαρισμού στους κοινόχρηστους χώρους τους και ταυτοχρόνως καλούν τους πολίτες να προχωρήσουν στις απαραίτητες ενέργειες στην κατεύθυνση των μέτρων πυρασφάλειας που οφείλουν να λάβουν.

Ειδικότερα, ενόψει της έναρξης της αντιπυρικής περιόδου 2024 (1/5 έως 31/10), σύμφωνα με τον νόμο 3852/2010 «Πρόγραμμα Καλλικράτης» Άρθρο 94 παρ. 26, καθώς και σύμφωνα με τις ισχύουσες πυροσβεστικές διατάξεις (20/2023, Αριθμ. 18851 οικ. Φ.700.20/ ΦΕΚ 2549 Β’/19.4.2023), οι ιδιοκτήτες, νομείς και επικαρπωτές οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται εντός πόλεων, κωμοπόλεων, οικισμών και σε απόσταση μέχρι 100 μ. από τα όριά τους, καθώς και των εκτός σχεδίου γηπέδων με κτίσμα, είναι υποχρεωμένοι να προχωρήσουν πριν από την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου σε:

1. Υλοτομία και απομάκρυνση των ξερών κλαδιών, καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα.
2. Στην αποψίλωση από τα ξερά χόρτα, καθώς και οποιασδήποτε άλλης καύσιμης ή εκρηκτικής ύλης ή αντικειμένων που βρίσκονται μέσα σε αυτούς, προς αποτροπή του κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιάς ή ταχείας επέκτασής της.
3. Στην αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δένδρων και αύξηση του ύψους έναρξής της από τη επιφάνειας του εδάφους, ανάλογα με την ηλικία και το είδος του δένδρου.
4. Στην αραίωση της θαμνώδους βλάστησης ως προς την κάλυψη του εδάφους.
5. Στην απομάκρυνση τυχόν άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων, εκρήξιμων ή εύφλεκτων υλικών, αντικειμένων και απορριμμάτων.

Οι υπόχρεοι οφείλουν να μεριμνούν για τη συλλογή και απομάκρυνση όλων των υπολειμμάτων καθαρισμού του χώρου με ίδια μέσα, ενώ απαγορεύεται η εγκατάλειψη, η απόρριψη ή η ανεξέλεγκτη διαχείρισή τους.

Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των υπόχρεων στην εκπλήρωση της υποχρέωσης καθαρισμού και συντήρησης καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, ο Δήμος προβαίνει σε αυτεπάγγελτο  καθαρισμό επιβάλλοντας:

• Πρόστιμο πενήντα (50) λεπτών, ανά τετραγωνικό μέτρο, με ελάχιστο ποσό τα διακόσια (200) ευρώ.
• Δαπάνη του αυτεπάγγελτου καθαρισμού του χώρου και απομάκρυνσης των υλικών.

Τα εν λόγω χρηματικά ποσά αποτελούν έσοδο του Δήμου και εισπράττονται σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις.

Επιπλέον, ισχύουν οι σχετικές διατάξεις του Ποινικού Κώδικα περί εμπρησμού και παράβασης προληπτικών μέτρων.

Υπενθυμίζεται ότι από 1 Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου κάθε έτους απαγορεύεται κάθε εργασία που μπορεί να προκαλέσει πυρκαγιά, ιδιαίτερα σε ημέρες που ο δείκτης επικινδυνότητας σύμφωνα με τον Χάρτη Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας είναι 4 (πολύ υψηλός κίνδυνος) και 5 (κατάσταση συναγερμού), αλλά και όταν ο δείκτης είναι χαμηλότερος σε κρίσιμες περιοχές και ευαίσθητα δασικά οικοσυστήματα.

Κανονισμός Πυροπροστασίας Ακινήτων

Οι ιδιοκτήτες ακινήτων που βρίσκονται εντός ή κοντά σε δασικές εκτάσεις έχουν επιπλέον την υποχρέωση να τηρήσουν όσα ορίζει η εγκύκλιος για την «Εφαρμογή του Κανονισμού Πυροπροστασίας Ακινήτων εντός και πλησίον δασικών εκτάσεων», καθώς και η αντίστοιχη ερμηνευτική εγκύκλιος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ).

Τα δύο βασικά σημεία που πρέπει να γνωρίζουν είναι:

• Για τα προαναφερόμενα ακίνητα είναι υποχρεωτική η σύνταξη Εντύπου Αξιολόγησης Επικινδυνότητας και Τεχνικής Έκθεσης αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα μέχρι τις 31.03.2024 (έλαβε παράταση μέχρι 26/4).
• Σε συνέχεια της Τεχνικής Έκθεσης οι ιδιοκτήτες των ακινήτων υποχρεούνται μέσα σε ένα μήνα, δηλαδή μέχρι τις 30.04.2024 (έλαβε παράταση μέχρι 26/5) να υποβάλουν Δήλωση Εφαρμογής των μέτρων πυρασφάλειας στην οποία θα δηλώνουν την ορθή λήψη των μέτρων που προβλέπονται στην έκθεση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα, βάσει των προβλέψεων του Κανονισμού για την προστασία του ακινήτου τους σε περίπτωση πυρκαγιάς.

Από την πλευρά τους, οι Δήμοι οφείλουν:

• Να τα καταχωρίζουν τα εν λόγω ακίνητα σε Ειδικό Μητρώο, έτσι ώστε να είναι διαθέσιμα στις τριμελείς επιτροπές δειγματοληπτικού ελέγχου και να είναι δυνατή η μεταφορά τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα, όταν τεθεί σε λειτουργία.
• Να συγκροτήσουν τις Τριμελείς επιτροπές, όπως προβλέπεται από τον Κανονισμό (οι οποίες απαρτίζονται από έναν δασολόγο ή γεωπόνο, έναν μηχανικό και έναν υπάλληλο του Τμήματος Πολιτικής προστασίας του Δήμου) που θα διενεργήσουν κατά την αντιπυρική περίοδο τις αυτοψίες – δειγματοληπτικούς ελέγχους.
• Να ενημερώσουν τους δημότες για την ισχύ του Κανονισμού και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτόν. Βάσει των αναρτημένων δασικών χαρτών προτείνεται να εντοπίσουν τις περιοχές χωρικής τους αρμοδιότητας που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού για να δοθούν ειδικότερες οδηγίες στους δημότες που διαμένουν σε κτίρια εντός αυτών.
• Να μεριμνήσουν, στην περίπτωση οικισμών που περικλείονται από δασική ή δασώδη έκταση για την έγκαιρη εκπόνηση Εντύπου Αξιολόγησης Επικινδυνότητας και Τεχνικής Έκθεσης και για τη διαμόρφωση των διαβαθμισμένων περιμετρικών ζωνών προστασίας πέριξ των ορίων του οικισμού σε συνδυασμό με τη λήψη των απαιτούμενων μέτρων, σε συνεννόηση και συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες (Τοπική Αυτοδιοίκηση, Δασική Υπηρεσία) και σε εναρμόνιση με τυχόν ισχύοντα σχέδια Πολιτικής Προστασίας για την ασφαλή εκκένωση του οικισμού σε περίπτωση έκτακτου συμβάντος.