Γ. Πατούλης: Η πολιτική προστασία απαιτεί αποκεντρωμένη λειτουργία και ενεργή Αυτοδιοίκηση

Την πεποίθηση ότι αποτελεσματική πολιτική προστασία χωρίς αποκεντρωμένη λειτουργία, αλλά και χωρίς τον ενεργό ρόλο της Αυτοδιοίκησης και της κοινωνίας των πολιτών δεν υφίσταται, εξέφρασε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Γιώργος Πατούλης, κατά την ειδική εκδήλωση που διοργάνωσε η Ένωση στη ΔΕΘ, με αντικείμενο το ρόλο της Αυτοδιοίκησης Α’ βαθμού στην οργάνωση της πολιτικής προστασίας της χώρας μας.

«Είναι η ώρα της ευθύνης όλων μας , το παλιό αποδομήθηκε στη συνείδηση της κοινωνίας, το συγκεντρωτικό και  αναποτελεσματικό αποδείχτηκε καταστροφικό. Πρέπει να φύγουμε από τα μεγάλα λόγια και να περάσουμε σε πράξεις» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Στην εκδήλωση, παρουσία δημάρχων, αιρετών από όλη την Ελλάδα και πλήθους κόσμου, απεύθυναν χαιρετισμό ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ, Κ. Αγοραστός και ο πρόεδρος της ΠΕΔ Κ. Μακεδονίας, Λ. Κυρίζογλου, ο β΄ αντιπρόεδρος ΚΕΔΕ, δήμαρχος Λαγκαδά, Γ. Καραγιάννης και ο πρόεδρος της  Επιτροπής Πολιτικής Προστασίας ΚΕΔΕ, δήμαρχος Διρφύων – Μεσσαπίων, Γ. Ψαθάς.

Σημαντικές προεκτάσεις του σημαντικού αυτού θέματος προσδιόρισαν ο πρώην διευθυντής Πολιτικής Προστασίας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης και Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας Κ. Κοκολάκης, ο οποίος αναφέρθηκε στον ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην πολιτική προστασία και η επίκουρη καθηγήτρια Αστικού και Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Πατρών Α. Ρόδη, η οποία παρουσίασε νέες πρακτικές διακυβέρνησης και πολεοδομικές διερευνήσεις για την ασφάλεια και διαφυγή.

Γ. Πατούλης: Το σχέδιο της κεντρικής κυβέρνησης είναι απαρχαιωμένο και αναποτελεσματικό

Σχολιάζοντας τις πρόσφατες εξαγγελίες του πρωθυπουργού για τη σύσταση ενός κεντρικού οργάνου διαχείρισης εκτάκτων αναγκών, με την επωνυμία Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Έκτακτων Αναγκών, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ έκανε λόγο «για ένα απαρχαιωμένο σχέδιο που επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη και  οδηγεί στα ίδια αδιέξοδα».

«Εμείς, ως Αυτοδιοίκηση α’ βαθμού, διεκδικούμε την αποκέντρωση πόρων και αρμοδιοτήτων, προκειμένου το κράτος να γίνει πιο λειτουργικό υπέρ των πολιτών. Στον αντίποδα, η κυβέρνηση επιμένει σ’ ένα μοντέλο συγκεντρωτικό που λειτουργεί χωρίς να λαμβάνει υπόψιν τις τοπικές κοινωνίες, βάζοντας το κομματικό συμφέρον πάνω από το εθνικό» τόνισε ο κ. Πατούλης.

«Δεν γίνεται το κομματικό συμφέρον να μπαίνει πάνω από το εθνικό»

Αναφερόμενος στις προϋποθέσεις που πρέπει να υπάρχουν για να είναι αποτελεσματική η λειτουργία της Εθνικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Έκτακτων Αναγκών, τις συνόψισε στις εξής:

• Η νέα  δομή θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τόσο την επιστημονική και ερευνητική γνώση όσο και την εμπειρία εφαρμογής από αντίστοιχα επιτυχημένα μοντέλα.
• Η  Υπηρεσία αυτή  θα πρέπει να μείνει έξω από τις γνωστές κομματικές επιλογές στη στελέχωση και λειτουργία της. Η οργάνωση και διοίκηση μιας τέτοιας νευραλγικής σημασίας δομής θα πρέπει να ακολουθεί τα χαρακτηριστικά των ανεξάρτητων αρχών και να λογοδοτεί στη Βουλή.
• Η ΕΥΔΕΑ πρέπει να έχει επιτελικό ρόλο και αποκεντρωμένη λειτουργία με διακριτό, συγκεκριμένο και σαφώς προσδιορισμένο πεδίο αρμοδιοτήτων και ευθυνών σε όλα τα επίπεδα της διοίκησης.
• Tην ευθύνη όλου του συντονισμού και διαβίβασης εντολών θα πρέπει να έχει μια και μόνο αρχή (φυσικό πρόσωπο η όργανο συντονισμού).

«Δώστε πόρους στην Αυτοδιοίκηση για την καλύτερη προστασία των πολιτών»

Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του ο κ. Πατούλης υπογράμμισε ότι για ένα αποτελεσματικό σύστημα πολιτικής προστασίας απαιτούνται:

• Αποκεντρωμένη οργάνωση και λειτουργία.
• Ξεκάθαρο και σταθερό θεσμικό πλαίσιο, με συγκεκριμένες και αποκλειστικές αρμοδιότητες για κάθε επίπεδο της διοίκησης και πολύ συγκεκριμένες για τους φορείς της Αυτοδιοίκησης.
• Επιχειρησιακό σχεδιασμό που θα εγγυάται την άμεση παρέμβαση του μηχανισμού διαχείρισης φυσικών καταστροφών και πολιτικής προστασίας.
• Κεντρικό επιχειρησιακό σχεδιασμό που θα εξαντλείται στο επίπεδο της θέσπισης κανόνων, εγχειριδίων επιχειρησιακής λειτουργίας, μοντέλου οργάνωσης, περιεχομένου εκπαίδευσης στελεχών και εθελοντών.

Επικαλούμενος την έλλειψη πόρων, αναφέρθηκε στα κονδύλια του Πράσινου Ταμείου, υπογραμμίζοντας πως ενώ προορίζονται για κοινωφελή έργα υπέρ των πολιτών, εξακολουθούν να μην αποδίδονται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Κ. Κοκολάκης

Ο  πρώην διευθυντής Πολιτικής Προστασίας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης και Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Κ. Κοκολάκης, επισήμανε ότι η πολιτική προστασία είναι αναγκαίο να αναβαθμιστεί και να στελεχωθεί. Επιπλέον τόνισε ότι θα πρέπει  να υλοποιηθούν συγκεκριμένοι στρατηγικοί στόχοι.

Μεταξύ των στόχων αυτών είναι:

• Η κατάρτιση επιχειρησιακών σχεδίων ανά φορέα, ανά περιοχή και ανά καταστροφή.
• Η ανάλυση κινδύνων με τη συνεργασία φορέων και υπηρεσιών όπως της  Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας.
• Η βελτίωση της ικανότητας και ετοιμότητας  (Φάρος, Σειρήνα, Επιχ. Συχνότητα κ.ά).

Τέλος, είναι σημαντικό να υλοποιούνται προγράμματα κατάρτισης, εκπαίδευσης και ενημέρωσης.

Βασικά κλειδιά για την επιτυχή μείωση των συνεπειών ενός επικίνδυνου φαινομένου είναι η μεταφορά τεχνολογίας, η  επικοινωνία μεταξύ υπηρεσιών και φορέων και ο συντονισμός.

Α. Ρόδη

Η επίκουρη καθηγήτρια Αστικού και Πολεοδομικού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Πατρών Α. Ρόδη αναφέρθηκε  στην αναγκαιότητα υιοθέτησης νέων πρακτικών διακυβέρνησης και πολεοδομικών παρεμβάσεων για τη ασφάλεια και διαφυγή.  Αφού περιέγραψε συγκεκριμένα παραδείγματα άλλων χωρών που σχετίζονται με τον χωρικό σχεδιασμό,  υπογράμμισε ότι είναι αναγκαίο να υπάρξει συνδεσιμότητα σημείων διαφυγής με τη δυνατότητα πολλαπλών επιλογών από τους πολίτες. Κεντρικός άξονας προς την κατεύθυνση αυτή είναι η ανάπτυξη ενός ανοιχτού συστήματος το οποίο θα παρέχει μεγαλύτερη ασφάλεια.

Οι τομείς αυτοί θα μπορούσε να αφορούν:

• Διευκόλυνση ΑΜΕΑ, ηλικιωμένων και παιδιών (κατάλληλες και ασφαλείς διαδρομές ανάλογα π.χ. με κλίση, καταλληλότητα πεζοδρομίων, κίνηση αυτοκινήτων, αριθμό διασταυρώσεων).
• Αστικές αναπλάσεις (πεζοδρομήσεις κ.λπ.).
• Προσβάσεις για ασθενοφόρα, περιπολικά κ.ά. (βέλτιστες χρονικά διαδρομές κ.λπ).
• Διαδρομές αποκομιδής απορριμμάτων κ.ά. (π.χ. κάλυψη μεγαλύτερης περιοχής σε λιγότερο χρόνο).
• Μείωση τροχαίων ατυχημάτων (ασφαλείς διασταυρώσεις, καλύτερη κυκλοφορία κ.λπ.).
• Μείωση και αποφυγή φόρτου κυκλοφορίας (διαφορετικές πορείες αυτοκινήτων κ.λπ.).

Χαιρετισμοί

Την ανάγκη ισχυροποίησης της περιφερειακής και τοπικής διακυβέρνησης, σε συνδυασμό με σαφή διαχωρισμό αρμοδιοτήτων, υπογράμμισε ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ, Κ. Αγοραστός, ενώ ο πρόεδρος της ΠΕΔ Κ. Μακεδονίας, Λ. Κυρίζογλου, εστίασε στη σημασία αλλαγών στον τομέα της  πρόληψης των πυρκαγιών.

Ο αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, Ι. Καραγιάννης, τόνισε ότι απαιτείται η κατάρτιση ενός νέου θεσμικού πλαισίου βασισμένο σε 3 άξονες -πρόληψη, προετοιμασία, αντιμετώπιση- και σημείωσε ότι πρέπει να παταχθεί η μάστιγα της γραφειοκρατίας.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτικής Προστασίας της ΚΕΔΕ, Γ. Ψαθάς, αναφέρθηκε στη σημασία της μελέτης του καθηγητή Ε. Λέκκα για τη διαχείριση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων στις πυρόπληκτες περιοχές.