Από το… 1995 σχεδιάζουμε τους δασικούς χάρτες της χώρας

Ακόμα και σήμερα, μόλις το 0,56% των δασικών χαρτών της χώρας έχει κυρωθεί. Ενα κατ’ εξοχήν αναπτυξιακό και περιβαλλοντικό εργαλείο παραμένει «στα χαρτιά», εξαιτίας της έλλειψης χρηματοδότησης, αλλά κυρίως της απροθυμίας της Πολιτείας να αντιμετωπίσει μια και διά παντός όλα αυτά που τις τελευταίες δεκαετίες «κρύβονται κάτω από το χαλί». Η απουσία δασικών χαρτών υπονομεύει και το εθνικό κτηματολόγιο, με τον κοινό στόχο της ολοκλήρωσης το 2020 να απομακρύνεται.

Οι δασικοί χάρτες έχουν διπλό ρόλο: μας δείχνουν τα όρια δασών και δασικών εκτάσεων, επομένως διευκολύνουν τόσο την επενδυτική δραστηριότητα όσο και την προστασία του περιβάλλοντος. Και ξεκαθαρίζουν την περιουσία του Δημοσίου, στο οποίο κατά κανόνα ανήκουν τα δάση στη χώρα μας. Πού βρίσκεται σήμερα η υπόθεση;

• Οι πρώτοι δασικοί χάρτες, όπως τους εννοούμε σήμερα, εκπονήθηκαν το 1995-1999, στο πλαίσιο των πρώτων πιλοτικών προγραμμάτων κτηματογράφησης (7,7 εκατ. στρέμματα, κόστος 12,3 εκατ. ευρώ). Από αυτούς έχουν κυρωθεί οι 43, ενώ σε διαδικασία ανάρτησης (προς υποβολή ενστάσεων) βρίσκονται ακόμα 60.

• Στο πλαίσιο του προγράμματος κτηματογράφησης του 2008 καταρτίστηκαν δασικοί χάρτες σε 113 περιοχές (έκταση 3,6 εκατ. στρέμματα, κόστος 4 εκατ. ευρώ). Από αυτούς έχει κυρωθεί μόλις ένας, ενώ ακόμα 12 βρίσκονται σε διαδικασία ανάρτησης.

• Μετά τις πυρκαγιές του 2009 κηρύχθηκαν υπό κτηματογράφηση οι εναπομείνασες 46 περιοχές της Αττικής (έκταση 1,6 εκατ. στρέμματα, κόστος 1,5 εκατ. ευρώ). Οι 10 χάρτες δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί, ενώ δεν έχει κυρωθεί κανένας.

• Το 2011 στο πλαίσιο νέου προγράμματος κτηματογράφησης προκηρύχθηκαν με κοινοτική χρηματοδότηση οι δασικοί χάρτες για το σύνολο των περιφερειακών ενοτήτων Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής (εκτός Αγίου Ορους), Πιερίας, Ιωαννίνων, Εύβοιας, Μαγνησίας, Αρκαδίας, Λακωνίας, Μεσσηνίας, Αχαΐας και Ηλείας (34,8 εκατ. στρέμματα, 28,3 εκατ. ευρώ). Οι 1.058 βρίσκονται ακόμα υπό κατάρτιση, οι 783 έχουν καταρτιστεί, όμως κανένας δεν έχει κυρωθεί.

• Παράλληλα, με κοινοτική χρηματοδότηση ανατέθηκε η κατάρτιση ακόμα 9 δασικών χαρτών σε επιλεγμένες περιοχές (141.000 στρέμματα, 111.600 ευρώ). Ένας έχει ολοκληρωθεί, οι 8 είναι υπό κατάρτιση.

• Τέλος, στο πλαίσιο του προηγούμενου προγράμματος κτηματογράφησης ανατέθηκαν οι δασικοί χάρτες για τις περιφερειακές ενότητες Ημαθίας, Κιλκίς, Πέλλας, Σερρών, Κοζάνης, Καρδίτσας, Λάρισας και Τρικάλων (24,3 εκατ. στρέμματα, 16,7 εκατ. ευρώ). Βρίσκονται όλοι υπό κατάρτιση.

Συνολικά, οι δασικοί χάρτες που έχουν καταρτιστεί αντιστοιχούν στο 22,5%, υπό κατάρτιση βρίσκεται το 32,1%, αναρτημένοι μόλις το 1,1% ενώ έχει κυρωθεί το… 0,56% (το υπόλοιπο 45,2% δεν έχει ανατεθεί).

Τα «φέουδα»

Η υπόθεση των δασικών χαρτών ουσιαστικά «επανεκκινήθηκε» το 2010, όταν ανατέθηκε η κατάρτιση των χαρτών στην (τότε) Κτηματολόγιο Α.Ε. (σήμερα Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση – ΕΚΧΑ). Ωστόσο η συνέχεια ήταν ασθενική. Κατ΄ αρχήν, ορισμένες δασικές υπηρεσίες (συνήθως σε περιοχές κομβικού ενδιαφέροντος) δήλωσαν αδυναμία να προχωρήσουν στην ανάρτηση και την κύρωση των χαρτών ελλείψει προσωπικού, μια δικαιολογία που άλλοτε είχε πραγματική βάση και άλλοτε απλά υπέκρυπτε την επιθυμία ορισμένων δασαρχείων να διατηρήσουν το «φέουδο» των χαρακτηρισμών δασικών εκτάσεων. Παράλληλα, οι Επιτροπές Ενστάσεων δεν συστάθηκαν ποτέ, με ευθύνη του υπουργείου Οικονομικών (παρότι είναι αυτοχρηματοδοτούμενες, μέσω ενός τέλους επί των ενστάσεων). Τέλος, η έλλειψη πόρων και πολιτικής βούλησης οδήγησαν στην εγκατάλειψη του έργου. Σύμφωνα με τον προϊστάμενο του τμήματος Δασικών Χαρτών της ΕΚΧΑ Νίκο Νίκου, για την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών απαιτούνται 74,8 εκατ. ευρώ: 13,8 εκατ. ευρώ για την ανάρτηση των δασικών χαρτών των διαγωνισμών που βρίσκονται σε εξέλιξη (η ευθύνη για την ανάρτηση μεταβιβάστηκε στην ΕΚΧΑ το 2013), και ακόμα 51 εκατ. ευρώ για την κατάρτιση των δασικών χαρτών στο υπόλοιπο 45% της χώρας. «Αν προκηρυχθούν οι εναπομείναντες διαγωνισμοί, οι δασικοί χάρτες μπορούν να ολοκληρωθούν σε 4 χρόνια», λέει ο κ. Νίκου.

Πηγή: kathimerini.gr/ Γιώργος Λιάλιος