Θα οδηγηθούμε για άλλη μια φορά α-Παίδευτοι στις κάλπες;

Μπήκαμε και στο 2019 και σε άλλες εποχές θα γράφαμε ότι ήδη ψάχνουμε στο συρτάρι να δούμε πού βρίσκονται τα εκλογικά βιβλιάριά μας.

Η χρονιά που ξεκινά είναι εξόχως πολιτική, αφού θα κληθούμε να ασκήσουμε το ύψιστο δικαίωμά μας ως πολίτες τέσσερις φορές (εθνικές, δημοτικές, περιφερειακές εκλογές και ευρωεκλογές). Τέσσερις φορές θα βρεθούμε πίσω από το παραβάν, έχοντας στα χέρια μας πάμπολλα προτεινόμενα ψηφοδέλτια προκειμένου να επιλέξουμε αυτό που εκφράζει περισσότερο τον τρόπο που θέλουμε να κυβερνηθούν η χώρα μας, ο δήμος μας, η περιφέρειά μας, η Ευρώπη ολόκληρη. Ή, μήπως, δεν είναι έτσι;

Μάλλον δεν είναι. Η αντιπροσωπευτική Δημοκρατία μας δοκιμάζεται, καθώς οι περισσότεροι από τους διεκδικητές της ψήφου μας διαφέρουν ελάχιστα μεταξύ τους. Εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι μπορούν εύκολα να μας «κουλαντρίσουν», ουσιαστικά δεν αγωνιούν για το «προϊόν» που διαθέτουν. Δεν χρειάζεται ούτε ιδιαιτέρως ανταγωνιστικοί να είναι, ούτε να μας εκπλήξουν με την πρωτοτυπία τους. Αρκούν μερικές «πινελιές» διαφορετικότητας, συνοδευόμενες από ακραίας έντασης επιχειρηματολογία, για να «ψαρέψουν» αυτό που επιθυμούν…

Όσο για εμάς, τους δήθεν ανοιχτομάτηδες, τους δήθεν πονηρούς, των οποίων «ο τράχηλος ζυγό δεν υπομένει», μια χαρά «καταπίνουμε το δόλωμα, μαζί με το αγκίστρι». Κάθε φορά υποσχόμαστε στον εαυτό μας ότι δεν θα ξαναπιαστούμε κορόιδα, κάθε φορά απειλούμε ότι θα «μαυρίσουμε» όσους μας εξαπάτησαν και κάθε φορά τους επιβραβεύουμε στην κάλπη.

_______________________

Μόνον η πραγματική Παιδεία μπορεί να μας γλιτώσει από τη χρόνια εξάρτησή μας από το γνωστό ρητό «το μη χείρον βέλτιστον».

_______________________

Βέβαια υπάρχει και ο αντίλογος. Αυτούς τους πολιτικούς έχουμε, με αυτούς πορευόμαστε. Εν μέρει σωστός ο συλλογισμός, αλλά αναρωτηθήκαμε κάποια στιγμή γιατί συμβαίνει αυτό; Μας προβλημάτισε το γεγονός ότι πολλοί σοβαροί άνθρωποι, που έχουν τη γνώση και τη θέληση να προσφέρουν στον τόπο, αποφεύγουν όπως ο διάβολος το λιβάνι την πολιτική; Μας πέρασε από το μυαλό ποτέ ότι εμείς οι ίδιοι τους έχουμε αποκλείσει από την ενασχόληση με τα κοινά;

Πώς; Μα είναι απλό∙ όποιος αποφασίσει να ασχοληθεί με την πολιτική έχοντας στο μυαλό του κάποιο διαφορετικό όραμα για τη χώρα ή τον τόπο που ζει, φροντίζουμε να τον «προσγειώνουμε» άμεσα. Του ζητάμε όχι να «ξεθεμελιώσει» ό,τι κακώς κείμενο υπάρχει, αλλά να αλλάξει την παρούσα κατάσταση που δεν βολεύει εμάς. Για παράδειγμα, να απολύσει τους μεν και να προσλάβει τους δε, να βάλει σε θέση διοίκησης τους «δικούς» μας, στέλνονται στο «ψυγείο» τους «άλλους». Να λάβει ευνοϊκά μέτρα για την επαγγελματική κάστα μας, τη γειτονιά μας, το σχολείο του παιδιού μας κ.ο.τ., αφήνοντας τους υπόλοιπους να… κουρεύονται.

Με λίγα λόγια, ακόμη και εάν εμφορούνται από άλλες ιδέες, οράματα, πεποιθήσεις, τους ξεκαθαρίζουμε εξ αρχής ότι δεν έχουν μέλλον εάν δεν ακολουθήσουν την πεπατημένη. Την ίδια ακριβώς πεπατημένη που κατακρίνουμε όταν την εφαρμόζουν οι «άλλοι» εις βάρος μας.

Κάπως έτσι συντηρούμε τον φαύλο κύκλο που μας βυθίζει όλο και χαμηλότερα, όλο και βαθύτερα. Και όσο δεν αποφασίζουμε να βγούμε από αυτόν, όσο αυταπατόμαστε ότι μπορούμε να εξασφαλίσουμε το ατομικό συμφέρον μας, ανεξαρτήτως του τι συμβαίνει σε επίπεδο συλλογικού συμφέροντος, θα πηγαινοερχόμαστε αδίκως στην κάλπη, σταυρώνοντας κάθε φορά τους λάθος υποψηφίους, τους οποίους ανερυθρίαστα θα βρίζουμε τα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Η συγκεκριμένη πρακτική είναι τόσο εκνευριστικά επαναλαμβανόμενη που σε κάνει να πιστεύεις ότι δεν υπάρχει σωτηρία. Κι όμως υπάρχει. Ακούει στο όνομα Παιδεία και αφορά όλους μας. Και δεν αναφερόμαστε στη «στιλιζαρισμένη» παιδεία που προσφέρουν τα σχολειά και τα πανεπιστήμιά μας, αλλά την ουσιαστική Παιδεία που αποκτά ο καθένας στο διάβα των χρόνων, με προσωπική μελέτη και ενδοσκόπηση. Μόνον αυτή μπορεί να μας σηκώσει από τον καναπέ μας, όχι κάθε τέσσερα χρόνια, για να πάμε στην κάλπη, αλλά καθημερινώς, καθιστώντας μας και πάλι ενεργούς πολίτες. Μόνον αυτή μπορεί να μας γλιτώσει από τη χρόνια εξάρτησή μας από το γνωστό ρητό «το μη χείρον βέλτιστον».

Αλλά πρέπει να Παιδευτούμε. Κι αυτό δεν ταιριάζει και τόσο πολύ στην εθνική ιδιοσυγκρασία μας. Εκτός κι αν συνειδητοποιήσουμε ότι δεν έχουμε άλλη επιλογή και ο χρόνος δεν θα μας περιμένει για πάντα…