Το Χαλάνδρι στην «πρώτη γραμμή» για την εναλλακτική διαχείριση απορριμμάτων

Το πρωτοπόρο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Waste4Think, που φέρνει το Χαλάνδρι στην «πρώτη γραμμή» της εφαρμογής καινοτόμων τεχνολογιών ανά τον κόσμο για την εναλλακτική διαχείριση απορριμμάτων, παρουσιάζει ο Δήμος Χαλανδρίου σε ημερίδα που διοργανώνει στις 14 Φεβρουαρίου, σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη των Πόλεων (ΣΒΑΠ), στο πλαίσιο συνάντησης εργασίας των Ευρωπαίων εταίρων του προγράμματος, από τις 13 έως τις 16 του μήνα.

Πρόκειται για ένα καινοτόμο πρόγραμμα συλλογής και αξιοποίησης οικιακών υπολειμμάτων τροφής, σε συμφωνία με το τοπικό σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων της πόλης, που ξεκίνησε να εφαρμόζεται πιλοτικά στο Χαλάνδρι τον Δεκέμβριο του 2016 (με εθελοντική συμμετοχή περίπου 250 νοικοκυριών), ενώ, ύστερα από την επιτυχία της πρώτης αυτής φάσης, θα γενικευτεί σταδιακά σε ολόκληρη την πόλη.

Κατά την τακτική εξάμηνη συνάντηση που πραγματοποιούν τον Φεβρουάριο οι εταίροι του προγράμματος από όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις που συμμετέχουν σε αυτό, θα παρουσιαστούν τα συμπεράσματα από την πρώτη φάση εφαρμογής, καθώς και οι καινοτόμες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται στο Χαλάνδρι, ενώ θα συζητηθεί ο σχεδιασμός της επόμενης φάσης.

Από τα υπολείμματα τροφών στην εναλλακτική ενέργεια

Διαχείριση Οικιακών Απορριμμάτων στο Χαλάνδρι

Τι είναι το ερευνητικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα Waste4Think, HORIZON 2020

Το πρόγραμμα συλλογής οικιακών ζυμώσιμων απορριμμάτων είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας του Δήμου Χαλανδρίου µε το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Waste4Think, HORIZON 2020.

Στο πρόγραμμα αυτό, συνολικού προϋπολογισμού 10.500.000 ευρώ, συμμετέχουν 19 εταίροι (πανεπιστήμια, Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, δημόσιοι φορείς, επιχειρήσεις κ.ά.) από επτά κράτη µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πλαίσιο του προγράμματος εξετάζονται διαφορετικές περιπτώσεις αξιοποίησης και διαχείρισης οικιακών απορριμμάτων σε τέσσερις ευρωπαϊκές πόλεις (Χαλάνδρι, Cascais Πορτογαλίας, Zamudio Ισπανίας, Seveso Ιταλίας).

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ενιαία πρόταση των 19 εταίρων για την κατάρτιση του προγράμματος Waste4Think είχε αξιολογηθεί από την αρμόδια επιτροπή της Ε.Ε. ως μια από τις τρεις καλύτερες μεταξύ των 97 που υποβλήθηκαν και χρηματοδοτήθηκαν.

Στον Δήμο Χαλανδρίου η εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος, προϋπολογισμού 455.250 ευρώ, έχει ως κύριους στόχους τη χρήση εναλλακτικών τρόπων συλλογής και διαχείρισης/αξιοποίησης οικιακών ζυμώσιμων απορριμμάτων, καθώς και ση βέλτιστη διάδοση του προγράμματος στην τοπική κοινωνία.

Τι είναι τα οικιακά ζυμώσιμα απορρίμματα

Τα οικιακά ζυμώσιμα απορρίμματα είναι υπολείμματα τροφών κουζίνας, δηλαδή υπολείμματα μαγειρεμένου φαγητού (εκτός από κόκκαλα), φρούτα, λαχανικά και χρησιμοποιημένα χαρτιά κουζίνας.

Πρώτη φάση εφαρμογής – το πρόγραμμα στην πράξη

Το Waste4Think εξετάζει διάφορες καινοτόμες λύσεις στον τομέα της διαχείρισης απορριμμάτων. Στο Χαλάνδρι εξετάζεται η διαχείριση των αποβλήτων τροφών, που αποτελούν μεγάλο ποσοστό των στερεών αποβλήτων για τα οποία μέχρι πρότινος δεν υπήρχε δυνατότητα ανακύκλωσης.

Οι κάτοικοι του Χαλανδρίου που συμμετέχουν εθελοντικά στο πρόγραμμα, αντί να πετάνε τα οικιακά ζυμώσιμα απορρίμματα στους πράσινους κάδους (σύμμεικτα), τα διαχωρίζουν, χρησιμοποιώντας τον εξοπλισμό που τους έχει διαθέσει δωρεάν ο Δήμος.

Συλλέγουν αυτά τα απορρίμματα σε ατομικό οικιακό καφέ κάδο, χωρητικότητας 30 λίτρων, μέσα σε ειδικές βιοαποδοµήσιµες σακούλες, φτιαγμένες από ζυμώσιμα οργανικά υλικά. Στη συνέχεια εναποθέτουν μόνο αυτές τις σακούλες σε καφέ κάδους χωρητικότητας 120 λίτρων, οι οποίοι -σε αυτή τη φάση- κλείνουν με λουκέτο (για τη χρηστή διαχείρισή τους μόνο από τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα). Η αποκομιδή του υλικού γίνεται από την υπηρεσία Καθαριότητας δύο φορές την εβδομάδα, µε ειδικό απορριμματοφόρο όχημα.

Το υλικό αυτό μετατρέπεται, με ξήρανση και τεμαχισμό, σε ένα αξιοποιήσιμο προϊόν βιομάζας, το «FORBI» (Food Residue Biomass), το οποίο είναι πλούσιο ενεργειακά, ενώ το βάρος του είναι ίσο με το 1/5 του βάρους των απορριμμάτων από τα οποία παράγεται, γεγονός που σημαίνει ότι ακόμη και το κόστος μεταφοράς του είναι σημαντικά μικρότερο.

Το «FORBI» στη συνέχεια μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε με τη μορφή αυτή ως καύσιμο στην τσιμεντοβιομηχανία είτε, ύστερα από επεξεργασία, ως στερεό καύσιμο για θέρμανση (πέλετ), ως αέριο βιοκαύσιμο (βιοαέριο) ή μείγμα υδρογόνου και μεθανίου για κίνηση οχημάτων -η συγκεκριμένη εφαρμογή θα πραγματοποιηθεί στο άμεσο μέλλον σε απορριμματοφόρο του Δήμου-, ως υγρό καύσιμο (βιοαιθανόλη) για προσθήκη στη βενζίνη, ως εδαφοβελτιωτικό (κομπόστ), ως ζωοτροφή ή και για την παραγωγή ενεργού άνθρακα για καθαρισμό υγρών αποβλήτων.

Στο πλαίσιο του προγράμματος εξετάζονται όλες αυτές οι λύσεις ώστε να αναδειχθεί η πλέον συμφέρουσα από περιβαλλοντική και οικονομική άποψη.

Ύστερα από περίπου έναν χρόνο πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος, τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, καθώς ήδη έχει παρατηρηθεί μείωση του όγκου των απορριμμάτων που καταλήγει στις χωματερές, ενώ η ποιότητα του συλλεγόμενου υλικού, που μετατρέπεται σε πηγή εναλλακτικής ενέργειας, είναι πολύ υψηλή (με «άστοχο» υλικό λιγότερο από 2%).