Δυναμική συμμετοχή του κόσμου στην εκδήλωση για το Μεγάλο Ρέμα Ραφήνας

Σε μια κατάμεστη αίθουσα πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 25 Ιανουαρίου 2018 η εκδήλωση-διεπιστημονική ημερίδα που διοργάνωσε η Κίνηση για την Προστασία & Ανάδειξη του Μ.Ρέματος Ραφήνας. Η προσέλευση ήταν πάνω από 170 άτομα, γεγονός που καταδεικνύει -όπως αναφέρουν οι διοργανωτές, το ενδιαφέρον του κόσμου της περιοχής για το μέλλον του Μεγάλου Ρέματος και για αξιόπιστη επιστημονική ενημέρωση.

Οι ομιλητές κατέδειξαν, ο καθένας από τη σκοπιά της επιστημονικής του ιδιότητας, την ακαταλληλότητα των έργων που σχεδιάζονται στο Μεγάλο Ρέμα ως προς την αντιπλημμυρική προστασία και την προστασία του περιβάλλοντος. Επίσης, ανέδειξαν τις εναλλακτικές «πράσινες» λύσεις που πλέον εφαρμόζονται διεθνώς στα ρέματα και την ανάγκη «πραγματικής» οριοθέτησης του ρέματος προκειμένου να εξασφαλιστεί η αντιπλημμυρική προστασία των κατοίκων και η προστασία του οικοσυστήματος.

Οι ομιλητές ανέπτυξαν τα παρακάτω θέματα:

Ο Δημήτρης Θεοδοσόπουλος, αγρονόμος, τοπογράφος μηχανικός ΕΜΠ, μελετητής ιστορικού δικτύου ρεμάτων Αττικής, Σύλλογος ΡΟΗ – Πολίτες υπέρ των ρεμάτων, μεταξύ άλλων τόνισε: «Έχουμε χρέος να διορθώσουμε τα λάθη του παρελθόντος και όχι να τα μεταφέρουμε στις επόμενες γενιές. Έχουμε την ικανότητα και τα εργαλεία… Χρειάζεται οριοθέτηση στις γραμμές πλημμύρας, ειδικές χρήσεις γης στις παραρεμάτιες περιοχές. Να ενεργοποιηθεί η τράπεζα γης για απομάκρυνση και αποζημίωση όσων κατοικιών βρίσκονται εντός της πλημμυρικής ζώνης και κινδυνεύουν…».

Ο Δημήτρης Ζαρρής, MSc, πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ – υδρολόγος: Αντιπλημμυρικά έργα στην Ελλάδα και σύγχρονες μέθοδοι διαχείρισης  ρεμάτων/ποταμών, εξήγησε ότι: «Η οδηγία 2000/60/ΕΚ δίνει έμφαση στην πρόληψη παρά στα κατασκευαστικά έργα και εισηγείται τρόπους για την προώθηση των αειφόρων συστημάτων αποστράγγισης…  Η οδηγία 2007/60/ΕΚ ορίζει ως πρόληψη τη μετεγκατάσταση κατοίκων από τη ζώνη πλημμυρικού κινδύνου και την αποφυγή εγκατάστασης νέων στη ζώνη αυτή. Επίσης τη ρύθμιση και ανάσχεση της ροής (π.χ. λεκάνες κατακράτησης)… Όσο σκληρότερη η διευθέτηση τόσο μειώνεται η διείσδυση των υδάτων και αυξάνεται η ταχύτητά τους. Τα αποτελέσματα της απορρόφησης των ριζών είναι σημαντικότερα από τη μηχανική ενίσχυση…». Ως παράδειγμα ορθής εφαρμογής ανέφερε τον Πεδιαίο ποταμό σε μια ακριβή περιοχή της Λευκωσίας, όπου εφαρμόστηκαν οι σύγχρονες πράσινες υποδομές, με φυσική διατομή και ζώνη προστασίας εκατέρωθεν.

Ο Αντώνης Λαζαρής, βιολόγος, εκπαιδευτικός, υπογράμμισε ότι το ίδιο το ποτάμι, που είναι γνωστό στην Παλαιοντολογία λόγω της ανεύρεσης των πρώτων ευρημάτων της Πικερμικής Πανίδας, καθώς και το ζωντανό οικοσύστημά του, που περιλαμβάνει 100 είδη πουλιών, απειλούνται σήμερα από ολική εξαφάνιση με τα έργα που ανήγγειλε το υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών. Η αποψίλωση που σχεδιάζουν και το μεγάλο κατασκευαστικό έργο  από συρματοκιβώτια με πέτρες όχι μόνο δεν προσφέρουν  αντιπλημμυρική προστασία, αντίθετα θα ακυρώσουν την κατείσδυση των επιφανειακών νερών με αποτέλεσμα πλημμύρες.

Η Ροδούλα Κωνσταντινίδου, γεωλόγος μηχανικός – ωκεανογράφος, περιβαλλοντολόγος, Δίκτυο για τη διάσωση του ρέματος Πικροδάφνης, μεταξύ άλλων, εξήγησε γιατί τα συρματοκιβώτια δεν είναι οικολογική λύση και δεν δίνουν τη δυνατότητα στο οικοσύστημα να επανακάμψει. Επίσης, ότι  η οριοθέτηση πρέπει να γίνεται στη γραμμή πλημμύρας και όχι στη γραμμή διευθέτησης.  Και αναφέρθηκε στις αρνητικές συνέπειες του  εγκιβωτισμού στον άνθρωπο, στο κλίμα, στη ρύπανση, στον υπόγειο υδροφορέα.

Η Εμμανουέλα Τερζοπούλου, χημικός, Κίνηση για την Προστασία και Ανάδειξη του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας, αντέταξε στα απαρχαιωμένης αντίληψης καταστρεπτικά και δαπανηρά έργα (104 εκατ. ευρώ μόνο η 1η φάση), παρεμβάσεις σύγχρονης ολιστικής φιλοπεριβαλλοντικής λογικής, όπως: έργα ορεινής υδρονομίας – αναδασώσεις – λίμνες συγκράτησης  στα ορεινά, διάνοιξη  φυσικών χωμάτινων διατομών και σταθεροποίηση των πρανών με φυτεύσεις, μελέτη ολόκληρης της λεκάνης απορροής, οριοθέτηση βάσει πλημμυρικού κύματος, με αντίστοιχη αύξηση των χώρων πρασίνου, δημιουργία παραρεμάτιων πάρκων ασφαλούς εκτόνωσης των υδάτων, απαλλοτριώσεις εντός των οριογραμμών με αποζημίωση των δικαιούχων, ανάκτηση του δέλτα της εκβολής,  υδατοπερατές ασφαλτοστρώσεις και λιμνοδεξαμενές για τις φάσεις αιχμής. Τέλος, κάλεσε τον κόσμο να δώσει το «παρών» στο Περιφερειακό Συμβούλιο, όπου το επόμενο διάστημα θα κριθεί η σχετική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, που συνοδεύει τα σχεδιαζόμενα έργα του υπουργείου.

Ο ομότιμος καθηγητής ΕΜΠ τομέα Γεωγραφίας και Περιφερειακού Σχεδιασμού Κώστας Κασσιός δεν μπόρεσε να παρευρεθεί για λόγους υγείας, έστειλε όμως τη στήριξή του στην εκδήλωση και την εισήγησή του με θέμα «Η διευθέτηση των ρευμάτων και χειμάρρων», μια  μεθοδική προσέγγιση ανάσχεσης των ομβρίων πριν την εκβολή με φυτοκομικές και τεχνικές παρεμβάσεις φυσικών υλικών. Πρότεινε ως αδιάψευστο γνώμονα της προσέγγισης τη φράση του Bacon από τον 16ο αιώνα: «Τη φύση για να την κατευθύνουμε θα πρέπει να την υπακούμε»!

Στη συζήτηση που ακολούθησε πήραν μέρος πολίτες και φορείς της ευρύτερης περιοχής μας.

Η Κίνηση για την Προστασία & Ανάδειξη του Μ. Ρέματος Ραφήνας  ευχαριστεί τον κόσμο για την παρουσία και στήριξή του και καλεί όλους και όλες στο επικείμενο Περιφερειακό  Συμβούλιο για να μην επιτραπεί η ψήφιση της καταστροφικής Μελέτης.