Δράσεις “Προνόη” για τον σχολικό εκφοβισμό

Σειρά δράσεων πάνω στην ενημέρωση, την πρόληψη και την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού το Κέντρο Πρόληψης “Προνόη” στην Κηφισιά. Ακολουθεί το σχετικό δελτίο Τύπου, όπως αναφέρονται αναλυτικά οι δράσεις του φορέα:

Πολλοί μαθητές έρχονται αντιμέτωποι με το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού, που επηρεάζει τις οικογενειακές σχέσεις, το σχολικό περιβάλλον και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Οι συνέπειές του είναι μακροπρόθεσμες και γι΄ αυτό η έγκαιρη και συστηματική αντιμετώπιση είναι αναγκαία.

Το φαινόμενο αυτό, αν και διαδεδομένο παγκοσμίως, στη χώρα μας διαφεύγει της απαιτούμενης προσοχής, με αποτέλεσμα να υπάρχει ένας «σκοτεινός» αριθμός περιστατικών σχολικού εκφοβισμού, πιθανότατα λόγω του φόβου στιγματισμού των μαθητών και του σχολείου. Ωστόσο, σύμφωνα με έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί, το 10% του συνόλου των μαθητών θυματοποιείται, ενώ το ποσοστό των θυτών ανέρχεται στο 5% (Πλατής, Α. 2006), με τους τελευταίους να είναι στην πλειονότητά τους αγόρια (Sapouna, M. 2008: 15). Επίσης, σύμφωνα με έρευνα του ΕΠΙΨΥ (2010) ποσοστό 8,5% των εφήβων αναφέρουν ότι υφίστανται σχολικό εκφοβισμό (bullying) τουλάχιστον 2 με 3 φορές τον μήνα, ενώ 1 στους 6 (15,8%) ότι εκφοβίζουν οι ίδιοι άλλους με την ίδια συχνότητα. Συνεπώς, ο σχολικός εκφοβισμός αποτελεί ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα και οι παρεμβάσεις για την πρόληψή του καθίστανται πλέον επιτακτική ανάγκη.

Για το λόγο αυτό το Κέντρο Πρόληψης Εξαρτήσεων & Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Δήμου Κηφισιάς «ΠΡΟΝΟΗ», υλοποίησε μια σειρά δράσεων με στόχο την ενημέρωση, την πρόληψη και την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού. Συγκεκριμένα, στα πλαίσια της 6ης Μαρτίου, Πανελλήνιας Ημέρας κατά της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού, όπως έχει οριστεί από το υπουργείο Παιδείας, πραγματοποιήθηκαν οι ακόλουθες παρεμβάσεις στην Πρωτοβάθμια και στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, καθώς και ένα Βιωματικό Εργαστήριο για την πρόληψη και την αντιμετώπιση του Σχολικού Εκφοβισμού για γονείς κι εκπαιδευτικούς. Οι δράσεις πραγματοποιήθηκαν με τη συμμετοχή προπτυχιακών φοιτητών του Παντείου Πανεπιστημίου και του ΕΚΠΑ, στα πλαίσια της πρακτικής τους άσκησης.

Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση πραγματοποιήθηκε βραχεία παρέμβαση για την πρόληψη του σχολικού εκφοβισμού με τίτλο: «Ακούω – Βλέπω – Μιλάω» με υπεύθυνη προγράμματος την κ. Αλεξάκη – Αναστασοπούλου Αρχοντούλα, Κοινωνική λειτουργό – Οικογενειακή θεραπεύτρια – Επιστημονικό Στέλεχος Πρόληψης. Οι δράσεις πραγματοποιήθηκαν στο 1ο Δημοτικό Κηφισιάς (2/4 2014), 2ο Δημοτικό Κηφισιάς (4,6/3 2014), 5ο Δημοτικό Κηφισιάς (19/3 2014), 6ο Δημοτικό Κηφισιάς (5/3 2014) και 2ο Δημοτικό Νέας Ερυθραίας (7,12,21 /5 2014). Συνολικά συμμετείχαν 98 μαθητές της Δ’, της Ε’ και της Στ’ Δημοτικού.

Στο πρόγραμμα αναπτύχθηκαν τα παρακάτω θέματα:

Ορισμός και είδη σχολικού εκφοβισμού
Ανάδειξη ρόλων θύτης – θύμα – παρατηρητής
Τρόποι αντιμετώπισης του φαινομένου
Πρόληψη του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο

Στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση πραγματοποιήθηκε βραχεία παρέμβαση για την πρόληψη του σχολικού εκφοβισμού με τίτλο: «Εκφοβισμός: Γίνε η αρχή του τέλους», με υπεύθυνη συντονισμού την κ. Μακαρώνη Σωτηρία, Ψυχολόγο Υγείας MSc – Ψυχοθεραπεύτρια – Επιστημονικό Στέλεχος Πρόληψης. Οι δράσεις πραγματοποιήθηκαν στο 1ο Γυμνάσιο Κηφισιάς (18,19/2 & 12/3 2014), στο 2ο Γυμνάσιο Κηφισιάς (26/2 και 4/3 2014), στο 3ο Γυμνάσιο Κηφισιάς (6/3 2014) και στο Γυμνάσιο Νέας Ερυθραίας (5,7/3 2014).

Στο πρόγραμμα έλαβαν μέρος 218 μαθητές της Α’ και της Β’ Γυμνασίου και αναπτύχθηκαν τα παρακάτω θέματα:

• Ορισμός και μορφές εκφοβισμού
• Αιτιολογία φαινομένου και χαρακτηριστικά εμπλεκομένων
• Συνέπειες εκφοβισμού και ο ρόλος του παρατηρητή
• Μέτρα προστασίας – πρόληψης του φαινομένου
• Προτάσεις των μαθητών για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού

Αξιοσημείωτο είναι ότι οι μαθητές συμμετείχαν με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και λύθηκαν οι απορείς τους για πολλά σημαντικά ερωτήματα σχετικά με τους τρόπους αντιμετώπισης του εκφοβισμού, τον ρόλο του παρατηρητή, τις αιτίες εμφάνισης του φαινομένου κ.λπ. και εκδήλωσαν την επιθυμία τους να συμμετέχουν σε βιωματικά προγράμματα ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης.

Στην κοινότητα το βιωματικό εργαστήριο με θέμα «Πρόληψη και αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού» για γονείς και εκπαιδευτικούς ξεκίνησε στις 12/2/2014, με υπεύθυνη συντονισμού την κ. Αλεξάκη Βασιλική, Κοινωνική λειτουργό – Οικογενειακή θεραπεύτρια – Επιστημονικό Στέλεχος Πρόληψης. Το εργαστήριο, διάρκειας 4 συναντήσεων, υλοποιείται μια φορά το μήνα, και αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 14/5/2014.

Στο εργαστήριο συμμετέχουν περίπου 20 γονείς κι εκπαιδευτικοί, κυρίως από την περιοχή της Κηφισιάς, και έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν για:

• Τις μορφές εκφοβισμού
• Τις συνέπειες του εκφοβισμού σε θύτες, θύματα και παρατηρητές
• Τους παράγοντες κινδύνου και προστασίας του εκφοβισμού στο σχολείο, την οικογένεια και την κοινότητα
• Τις οδηγίες αντιμετώπισης

Για περισσότερες πληροφορίες για τα προγράμματα του Κέντρου Πρόληψης “Προνόη” για τον εκφοβισμό μπορείτε να επικοινωνείτε στα τηλέφωνα:

Τηλ. 210 8082673, email: [email protected], website: www.pronoi.org.gr.

Επίσης, για πληροφορίες – στήριξη για τον εκφοβισμό μπορείτε να απευθύνεστε:

• Στην Τηλεφωνική Γραμμή για παιδιά κι εφήβους της ΕΨΥΠΕ, τηλ. 116 111
• Στην Τηλεφωνική Γραμμή για γονείς κι εκπαιδευτικούς 801 801 11 77
• Στην ιστοσελίδα για τον σχολικό εκφοβισμό www.antibullying.gr

Η πρόεδρος του Κέντρου Πρόληψης «ΠΡΟΝΟΗ» Δρ. Αγγελική Τριανταφύλλου – Πιτίδη, αναπλ. καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Παν. Αθηνών – Δημοτική Σύμβουλος Κηφισιάς, εκπροσωπώντας το Δ.Σ., θα ήθελε να ευχαριστήσει θερμά τα σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που συμμετείχαν στα προγράμματα, καθώς και τους γονείς κι εκπαιδευτικούς που λαμβάνουν μέρος στο βιωματικό εργαστήριο, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην πρόληψη και στην αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού.

Εκφοβισμός είναι η ηθελημένη, απρόκλητη και επαναλαμβανόμενη άσκηση βίας (ψυχολογικής, σωματικής, λεκτικής, κοινωνικής ή σεξουαλικής), από ένα άτομο προς ένα άλλο, με σκοπό να το «μειώσει», να το εξευτελίσει ή να το εξαναγκάσει σε κάποια πράξη. Η σχέση του ατόμου που εκφοβίζει και του ατόμου που εκφοβίζεται χαρακτηρίζεται από μια ασυμμετρία δύναμης (ΕΨΥΠΕ 2013).