Ο Κ. Ζαχαριάδης στο «Ε»: Η κυβέρνηση είναι μόνο για τα «ζήτω» – Για τις ζημιές φταίνε πάντα οι άλλοι…

Ο βουλευτής Β1 Βόρειου Τομέα Αθηνών και τομεάρχης Εσωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Κώστας Ζαχαριάδης, επισκέπτεται συχνά, με κλιμάκια του κόμματός του, την ευρύτερη περιοχή, συνομιλώντας με πολίτες, επαγγελματίες, αλλά και αιρετούς, καταγράφοντας τα προβλήματα, πολλά από τα οποία μεταφέρει -μέσω ερωτήσεων- και στο ελληνικό κοινοβούλιο. Ωστόσο, έχει έναν ακόμη λόγο που κάνει ενδιαφέρουσα μια συνέντευξη μαζί του, καθώς γεννήθηκε και εξακολουθεί να μένει στα… Βόρεια της Αττικής.

Το «Ε» του ζήτησε, λοιπόν, να σχολιάσει τα όσα «περιπετειώδη» έζησε η περιοχή από το πέρασμα της κακοκαιρίας «Μήδεια», αλλά και τις συνέπειες που εξακολουθεί να υφίσταται και ο Βόρειος Τομέας από τη μεγάλη υγειονομική κρίση που ζούμε. Επίσης, συζήτησε μαζί του για το νέο εκλογικό νομοσχέδιο για την Αυτοδιοίκηση, καθώς και για το μέλλον του αυτοδιοικητικού θεσμού στη χώρα.

Για πολλά από τα παραπάνω θέματα, ο κ. Ζαχαριάδης εμφανίστηκε ιδιαίτερα επικριτικός κατά της κυβέρνησης, θεωρώντας -όπως είπε χαρακτηριστικά- ότι είναι μόνο για τα «ζήτω», ενώ για τις όποιες ζημιές φταίνε πάντα οι άλλοι…

Συνέντευξη στον Θάνο Σταθόπουλο

Κύριε Ζαχαριάδη πριν από λίγες μέρες η Αττική και κυρίως ο Βόρειος Τομέας της βίωσαν μια ιδιαίτερα σκληρή κατάσταση εξαιτίας του περάσματος της κακοκαιρίας «Μήδεια» από την περιοχή. Πολίτες αποκλείστηκαν από τα χιόνια, έμειναν για μέρες χωρίς ρεύμα και γενικώς αισθάνθηκαν να έχουν εγκαταλειφθεί στη μοίρα τους από αυτό που συνηθίζουμε να αποκαλούμε «κρατικό μηχανισμό». Τι πήγε στραβά; 

Αυτό που όλοι παρακολουθούμε σε ζωντανή μετάδοση. Μεγάλα λόγια και τίποτα από δράση και προετοιμασία. Το επιτελικό κράτος του κ. Μητσοτάκη κατάφερε κι άφησε στην τύχη της την πρωτεύουσα και άλλες περιοχές της χώρας, αν και γνώριζαν μέρες πριν για την έλευση της κακοκαιρίας. Έκλεισαν την εθνική οδό και έκοψαν τη χώρα στα δύο, χωρίς να ενημερώσουν τους πολίτες, άφησαν χωρίς ρεύμα και θέρμανση μέσα στον παγετό ολόκληρες περιοχές για ώρες, με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ) να υπολειτουργούν και την Περιφέρεια να είναι παντελώς απούσα. Καμία προετοιμασία από την κυβέρνηση, κανένας σχεδιασμός. 

Υπόσχονται αποζημιώσεις για τους ανθρώπους που έμειναν χωρίς ρεύμα αναφορικά με τον λογαριασμό της ΔΕΗ. Θέλω να ελπίζω ότι οι ίδιες αποζημιώσεις θα ισχύουν και για όσους έχουν εναλλακτικούς παρόχους ρεύματος. Ο περιφερειάρχης κατηγορεί τον ΔΕΔΔΗΕ και τους Δήμους για την κατάσταση που επικράτησε εν μέσω χιονιά. Δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη ούτε αυτός ούτε η κυβέρνηση. Απορρύθμισαν τον ΔΕΔΔΗΕ, με πρωτεργάτη τον κ. Χατζηδάκη, και τώρα προσπαθούν να υποβαθμίσουν τους Δήμους.

Όταν κάτι πάει στραβά, ρίχνουν τις ευθύνες αλλού. Για τα «ζήτω» είναι η κυβέρνηση και για τις ζημιές όλοι οι άλλοι.

Ο κόσμος έχει βαρεθεί να ακούει γενικόλογες καταγγελίες και να παρακολουθεί ένα ανούσιο «πινγκ πονγκ» ανταλλαγής ευθυνών που δεν του λύνει τα προβλήματα. Εσείς, μπορείτε να μας προσδιορίσετε με ακρίβεια ποιοι έφεραν την ευθύνη για το χάλι που ζήσαμε, σε κεντρικό και αυτοδιοικητικό επίπεδο;

Οι μηχανισμοί της Πολιτείας δεν λειτούργησαν. Υπάρχει ένα αντικειμενικό πρόβλημα που είναι η υποστελέχωση των δημοσίων υπηρεσιών στα χρόνια του μνημονίου. Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ πάλευε για περισσότερες προσλήψεις, μας έλεγαν κρατιστές να υπενθυμίσω. Υπάρχει και το πρόβλημα συντονισμού των υπηρεσιών, που είναι καθαρά πρόβλημα της κυβέρνησης.

Η κακοκαιρία  ανέδειξε πολυεπίπεδες ελλείψεις στους μηχανισμούς της διοίκησης, της Αυτοδιοίκησης, στο δίκτυο ηλεκτρισμού, αλλά και την ανικανότητα της κυβέρνησης να προετοιμαστεί επαρκώς για τη διαχείριση έκτακτων συνθηκών και να λειτουργήσει με επιχειρησιακή ικανότητα σε συνθήκες κρίσης.

Κατανοούμε προφανώς την έκταση και τη σφοδρότητα των καιρικών φαινομένων, καθώς και τη δυσκολία αποκατάστασης της λειτουργίας των απαραίτητων υποδομών. Τα προβλήματα ηλεκτροδότησης που προέκυψαν σε όλη τη χώρα αναδεικνύουν την ανάγκη ενίσχυσης των διαχειριστών των δικτύων ηλεκτρισμού με προσωπικό και εξοπλισμό, καθώς και το σημαντικό ρόλο μιας δυνατής Αυτοδιοίκησης. Ισχυροί διαχειριστές των δικτύων ηλεκτρισμού, όπως ο ΔΕΔΔΗΕ, σημαίνει λειτουργία στη βάση της κοινής ωφέλειας. Με στελέχωση και τεχνικούς που θα έχουν γνώση της περιοχής ευθύνης τους (κάτι που δεν μπορεί να υποκαταστήσει κάποιος εργολάβος) και που θα στηρίζουν και την αποκατάσταση βλαβών, αλλά και τη συμβατική λειτουργία συντήρησης και επεκτάσεων του δικτύου.

Λόγω της λανθασμένης και ιδεοληπτικής επιλογής της κυβέρνησης, αντί να στελεχώσει τον ΔΕΔΔΗΕ με τεχνικούς, έθεσε ως προτεραιότητα την ιδιωτικοποίησή του, την τοποθέτηση «γαλάζιων golden boys» σε θέσεις διευθυντών, χωρίς προσωπικό.

Ας περάσουμε στο μείζον θέμα που απασχολεί την παγκόσμια κοινότητα, αυτό της πανδημίας. Έχετε πραγματοποιήσει αρκετές επισκέψεις σε Δήμους του Βόρειου Τομέα Αθηνών κατά την περίοδο αυτής της μεγάλης υγειονομικής κρίσης. Σε επίπεδο δημοτικών αρχών, από αυτά που ακούσατε, πού εντοπίζετε τα μεγαλύτερα προβλήματα σήμερα;

Στο Βόρειο Τομέα λειτουργούν τα δημόσια νοσοκομεία ΚΑΤ, «Σισμανόγλειο», «Αμαλία Φλέμινγκ», Παίδων Πεντέλης, «Άγιοι Ανάργυροι» και «Αγία Όλγα», τα οποία ανήκουν στο δημόσιο σύστημα υγείας και τα οποία, παρά την ελλιπή υποστήριξή τους, βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης της ανθρώπινης ζωής και εξυπηρετούν όλο το Λεκανοπέδιο Αττικής. Σύμφωνα με καταγγελίες που ακολούθησαν τις πρόσφατες συμβολικές κινητοποιήσεις των  υγειονομικών, τα νοσοκομεία είναι στα όριά τους και επισημαίνεται η ανάγκη για λήψη μέτρων για τη διασφάλισης της υγείας, τόσο του προσωπικού όσο και των ασθενών. Μιλούν, επίσης, για τεράστιες ελλείψεις που υπάρχουν σε ιατρικό – νοσηλευτικό – ιατρικών εργαστηρίων και τεχνικό προσωπικό και ζητούν άμεσα μαζικές προσλήψεις υγειονομικού προσωπικού και την εξασφάλιση ατομικής προστασίας για όλους.

Επιπλέον, είναι προφανές ότι χρειάζονται και στις περιοχές του Βόρειου Τομέα άμεση πύκνωση δρομολογίων των ΜΜΜ, προσλήψεις οδηγών και τεχνιτών, επέκταση του δικτύου και συνεχής αναθεώρηση των δρομολογίων σε όλους τους Δήμους του Τομέα.

Η πανδημία, επίσης, είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο ήρθαν στην επιφάνεια η μικρή και η μεσαία επιχειρηματικότητα, οι οποίες είναι το κυρίαρχο είδος επιχειρήσεων στην περιοχή του Βόρειου Τομέα. Η ομάδα αυτών των επιχειρήσεων πλήττεται δυσανάλογα από τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης, συνολικά δε αποτελούν το 99,9% των επιχειρήσεων σε όλη τη χώρα και προσφέρουν περισσότερο από το 85% των θέσεων εργασίας. 

Μέσα από ένα γραφείο, χωρίς αίσθηση της καθημερινότητας και χωρίς επαφή με τον κόσμο, δεν μπορείς να μάθεις για τα πολλά προβλήματα που υπάρχουν και δεν μπορείς να αναζητήσεις λύσεις. Η κυβέρνηση φοβάται τον διάλογο, έχει εγκλωβιστεί σε μια δική της εικονική πραγματικότητα, και αυτό οι πολίτες το αντιλαμβάνονται και εξοργίζονται. Ας κάνουν μια βόλτα υπουργοί και βουλευτές, να μιλήσουν με τους πολίτες και τους επαγγελματίες, να έχουν μια εικόνα, γιατί είναι εκτός τόπου και χρόνου.

Έχετε συνομιλήσει και με πολλούς επαγγελματίες-καταστηματάρχες στην περιοχή. Ποιες είναι οι μεγαλύτερες αγωνίες τους και τι θα μπορούσε -κατά τη γνώμη σας- να γίνει ώστε να ανακουφιστούν όσο γίνεται περισσότερο από τα πλήγματα που έχουν δεχθεί;

Η θέση των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων στον Βόρειο Τομέα, όπως και στην υπόλοιπη χώρα, είναι πάρα πολύ δύσκολη, είτε λόγω των περιορισμών που έχουν ληφθεί για την προστασία της δημόσιας υγείας είτε λόγω αντικειμενικά πλέον έλλειψης ρευστότητας. Για τον λόγο αυτό είναι απόλυτη ανάγκη να ληφθούν μέτρα στήριξης από το ελληνικό κράτος των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, χωρίς αποκλεισμούς και χρειάζεται να έχουν καλύτερη στόχευση, ώστε να αποδώσουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και να σταθούν οι επιχειρήσεις όρθιες μετά το πέρας της πανδημίας. 

Κάποια από τα μέτρα που φαίνεται να είναι απόλυτα αναγκαία είναι η μετατροπή της επιστρεπτέας προκαταβολής για όλες τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις των οποίων οι Κωδικοί Αριθμοί Δραστηριότητας (ΚΑΔ) περιλαμβάνονται στον κατάλογο αυτών που έχουν πληγεί από την πανδημία COVID-19,  σε μη επιστρεπτέα, η ρύθμιση των χρεών που δημιουργήθηκαν μέσα στην πανδημία σε πολλές δόσεις και η διαγραφή μέρους του «κορωνοχρέους» της επιχειρηματικότητας στα πρότυπα της ρύθμισης των χρεών των ασφαλιστικών ταμείων που έκανε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης, απαιτείται η αποφασιστική ενίσχυση της εργασίας ώστε την επόμενη μέρα να μην οδηγηθούμε σε έκρηξη της ανεργίας, που σήμερα είναι «κρυμμένη» στην επιδότηση εργασίας.

Ας ακούσει η κυβέρνηση τι λένε οι πολίτες και επαγγελματίες, ας σκύψει ειλικρινά στα προβλήματά τους.

Ας ασχοληθούμε και με τα εκλογικά της Αυτοδιοίκησης. Σε ποια σημεία και γιατί διαφωνείτε με τον νέο εκλογικό νόμο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση;

Υπάρχουν μια σειρά λόγων για τη διαφωνία μας. Πρώτα απ’ όλα, πρόκειται για ένα υπερ-πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα, που προβλέπει την εκλογή δημάρχου και περιφερειάρχη με το 43% και με μπόνους  το 60% των εδρών, χωρίς δηλαδή τη λαϊκή νομιμοποίηση του 50% + 1, που ισχύει σήμερα.

Επίσης, ενισχύει την εκλογιμότητα αντί της κυβερνησιμότητας. Το  προτεινόμενο 43%, σε συνδυασμό με την εξασφάλιση στον νικητή των εκλογών των 3/5 των μελών των Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων, την επιχειρούμενη  μείωση των δημοτικών και περιφερειακών συμβούλων και το 3% που τίθεται ως όριο για την εκλογή δημοτικού και περιφερειακού συμβούλου, οδηγεί σε πλήρη πολιτικό παραγκωνισμό των μειοψηφιών, και γι’ αυτό το θεωρούμε απόλυτα καλπονοθευτικό.

Ακόμη αποδυναμώνει τον ρόλο των τοπικών κοινοτήτων με την κατάργηση της αυτονομίας τους. Στο σχέδιο νόμου προβλέπεται η κατάργηση της 3^ης ξεχωριστής κάλπης που χρησιμοποιήθηκε στις εκλογές του 2019 για την εκλογή Κοινοτικών Συμβουλίων, η μετονομασία των Κοινοτήτων σε Δημοτικές Κοινότητες, η κατάργηση των Συμβουλίων  Κοινότητας στις έδρες των Δήμων, ο περιορισμός του αριθμού των τοπικών συμβούλων.

Επίσης, σε Δημοτικές Κοινότητες με πληθυσμό άνω των 500 κατοίκων, ο επιτυχών συνδυασμός λαμβάνει τα 3/5 του Συμβουλίου της Δημοτικής Κοινότητας, ώστε να είναι ευθυγραμμισμένη η πλειοψηφία στον Δήμο με την πλειοψηφία στις μεγάλες Δημοτικές Κοινότητες, ενώ σε Δημοτικές Κοινότητες με πληθυσμό έως και 500 κατοίκους, εκλέγεται ένας εκπρόσωπος της Δημοτικής Κοινότητας από ενιαία λίστα υποψηφίων, η οποία θα βρίσκεται στο κάτω μέρος όλων των ψηφοδελτίων των συνδυασμών που συμμετέχουν στις Δημοτικές Εκλογές.  

Τέλος, οδηγεί σε μείωση της συμμετοχής των γυναικών στα ψηφοδέλτια από 40% στο 33%. Μείωση αδιανόητη ιδιαίτερα αυτή την περίοδο του κινήματος metoo.

Υπάρχουν κι άλλα απαράδεκτα στο προτεινόμενο Ν/Σ, όπως η υποχρέωση κατάθεσης ψηφοδελτίων μέχρι 30/6. Αυτό δεν συμβαίνει ούτε σε βουλευτικές εκλογές.

Αν σας ζητούσα να μου ιεραρχήσετε τα πέντε βασικότερα προβλήματα-προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα ο αυτοδιοικητικός θεσμός, ποια θα αναφέρατε;

Υπο-αντιπροσώπευση, γραφειοκρατία, υποχρηματοδότηση, αδιαφάνεια. Μπορούμε να μιλάμε για ώρες…

Θα το πω περιγραφικά, χωρίς αξιολόγηση, γιατί το θέμα είναι σύνθετο. Δεν χρειάζεται «να ανακαλύψουμε την Αμερική». Η εξέλιξη του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και στη χώρα μας και στην υπόλοιπη Ευρώπη δείχνει τον δρόμο. Θέλουμε έναν βαθμό διοίκησης που να απευθύνεται, να ασχολείται και να λογοδοτεί στο επίπεδο της γειτονιάς της πόλης.

Εύκολο να το λες, σύνθετο να το οργανώσεις. Αρμοδιότητες, πόροι, ανθρώπινο δυναμικό, κοινωνική συμμετοχή, ενσωμάτωση καλών πρακτικών από την Ευρώπη και διεθνώς είναι τα στοιχήματα που μπορούν και πρέπει να κερδηθούν για να έχουμε μια σύγχρονη και αποτελεσματική Τοπική Αυτοδιοίκηση, πιο κοντά στον πολίτη και τα καθημερινά του προβλήματα.

Ποια από αυτά επιχειρήσατε να λύσετε ως ΣΥΡΙΖΑ τα χρόνια που βρεθήκατε στην εξουσία και τι ακριβώς καταφέρατε;

Κάναμε κατά τη γνώμη μου μια σημαντική προσπάθεια εκσυγχρονισμού του πλαισίου λειτουργίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη χώρα.

Για τα χρηματοδοτικά εργαλεία πιστεύω, επίσης, ότι έγινε σπουδαία δουλειά, τo «Φιλόδημος» ήταν ένα μεγάλο πρόγραμμα που το αγκάλιασε ο κόσμος της Αυτοδιοίκησης ανεξαρτήτως πολιτικής προέλευσης. Η κυβέρνηση το «πάγωσε» μέχρι να το μετονομάσει σε «Αντώνης Τρίτσης», το οποίο ακόμη δεν έχει λειτουργήσει. Χάθηκε πολύτιμός χρόνος εκεί, και αν σε αυτό λάβουμε υπόψιν και το «βούλιαγμα» της Αυτοδιοίκησης και των εσόδων της λόγω της πανδημίας, έγινε μεγάλη ζημιά.

Επίσης, στο επίπεδο του προσωπικού κάναμε προσπάθεια με την προκήρυξη της «3Κ», ανατρέψαμε τον λόγο αποχωρήσεων προσλήψεων από το 1/5 στο 1/1.

Κι ένα πιο προσωπικό ερώτημα: Γεννηθήκατε στο Χαλάνδρι, ζήσατε στα Μελίσσια και σήμερα μένετε στο Μαρούσι. Άρα, έχετε παρακολουθήσει την εξέλιξη σε μια μεγάλη περιοχή του Βόρειου Τομέα Αθηνών. Τι άλλαξε προς το καλύτερο και τι προς το χειρότερο τα τελευταία χρόνια στην περιοχή;

Ναι, οι πόλεις και οι γειτονιές αλλάζουν προς το καλύτερο, όμως δεν λύνουν θέματα κυρίως δημόσιων υποδομών, που κρατάνε τις περιοχές σε καθυστέρηση. Το βασικό πρόβλημα νομίζω είναι ότι πορευόμαστε χωρίς σχέδιο.

Πώς φανταζόμαστε τις γειτονιές μας το 2030 και το 2050; Αυτά πρέπει να απαντηθούν. Ποιότητα ζωής, φυσικό περιβάλλον, πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός είναι τα μεγάλα στοιχήματα που πρέπει να κερδηθούν. Ανθεκτικές γειτονιές σε ανθεκτικές πόλεις, σε μια Ελλάδα που θα είναι έτοιμη να αντιμετωπίζει τις κρίσεις που έρχονται στο μέλλον.