Από τους ΧΥΤΑ στη φιλοσοφία της ανακύκλωσης

Η διαχείριση των απορριμμάτων και η αξιοποίησή τους μέσα από τη διαδικασία της ανακύκλωσης έχει καταγραφεί στους πολίτες ως ένα από τα σημαντικότερα θέματα του περιβάλλοντος, μαζί με τα αντίστοιχα της διαχείρισης των υδάτινων πόρων και της κλιματικής αλλαγής.

Ωστόσο, στη χώρα μας, η Πολιτεία παραδοσιακά αντιμετώπιζε στην πράξη το ζήτημα ως ήσσονος σημασίας, κάνοντας πολύ λίγα για την προώθηση της ανακύκλωσης, την ενίσχυση των σχετικών δομών, αλλά και την ανάδειξη της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης ως προτεραιότητα για τους πολίτες, ιδιαίτερα στις μέρες μας.

Κάθε χρόνο, η Ευρώπη παράγει 1,3 δισ. τόνους αποβλήτων. Αυτή η περιβαλλοντική επιβάρυνση, σε συνδυασμό με σειρά από προβλήματα που φέρουν οι τόνοι βιομηχανικών και αστικών αποβλήτων, έχει αναγκάσει την Ευρωπαϊκή Ένωση να θεσπίσει σειρά μέτρων για να στηρίξει την ανακύκλωση.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Ένωση στοχεύει τόσο στην πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων, να παράγουμε, δηλαδή, μόνο σε βαθμό που αυτό είναι απαραίτητο, όσο και στη μέγιστη ανακύκλωση όλων των αξιοποιήσιμων υλικών.

Στα καθ’ ημάς και παρά τις προθέσεις των εκάστοτε κυβερνόντων, η Ελλάδα δεν έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου στη διείσδυση «πράσινων» πρακτικών για τη διαχείριση απορριμμάτων σε σύγκριση με την Ε.Ε.. Η βασική μέθοδος διαχείρισης των στερεών αστικών αποβλήτων στη χώρα μας εξακολουθεί να είναι η υγειονομική ταφή.

Στην προσπάθεια για στροφή προς αυτή την κατεύθυνση συντείνει τα τελευταία 13 χρόνια το Σύστημα Συλλογικής Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ-ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ), που δημιουργήθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ), με σκοπό να συμβάλλει ουσιαστικά στην επίτευξη των Εθνικών Στόχων για την ανακύκλωση συσκευασιών και από ό,τι φαίνεται αποδίδει.

Η ΕΕΑΑ αποτέλεσε πρωτοβουλία ελληνικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνταν στην παραγωγή συσκευασιών και την εμπορία συσκευασμένων προϊόντων, με στόχο να ανταποκριθούν πιο αποτελεσματικά στη νομική τους υποχρέωση για την αυτοδιαχείριση των πόρων τους και την ανακύκλωση των αποβλήτων συσκευασίας των προϊόντων τους, στο πλαίσιο των εθνικών και κοινοτικών στόχων.

Η ΕΕΑΑ δεν έχει κερδοσκοπική λειτουργία, λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος και προς την επίτευξη δημόσιου σκοπού και ως εκ τούτου η μετοχή της δεν διανέμει μέρισμα στους μετόχους. Το 35% των μετοχών της το κατέχει η ΚΕΔΕ, η οποία συμμετέχει με τρία (3) στα εννέα (9) Μέλη στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΕΑΑ.

Σε αυτό το πλαίσιο, η  ΕΕΑΑ έχει ως βασικούς εταίρους στους Δήμους σε αυτό το φιλόδοξο, αλλά και αποτελεσματικό εγχείρημα, οι οποίοι ωφελούνται σημαντικά από αυτή τη συνεργασία. Αυτή τη στιγμή 315 ΟΤΑ (σχεδόν το 96% του πληθυσμού της χώρας) συνεργάζονται με την ΕΕΑΑ, μέσα από ένα διευρυμένο δίκτυο μπλε κάδων σε όλη την Ελλάδα, στο οποίο  υπολογίζεται ότι ανακυκλώνονται ετησίως περίπου 500.000 τόνοι υλικού συσκευασίας και έντυπου χαρτιού.

Παράλληλα, η ΕΕΑΑ έχει παραχωρήσει στους ΟΤΑ και ειδικά οχήματα ανακύκλωσης για να αναλάβουν το έργο της συλλογής. Το περιεχόμενο των μπλε κάδων μεταφέρεται εν συνεχεία στα 32 Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών όπου τα υλικά διαχωρίζονται, δεματοποιούνται και μεταφέρονται στα αντίστοιχα εργοστάσια όπου, μετά από κατάλληλη επεξεργασία, γίνονται νέα προϊόντα. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται η εναπόθεσή τους σε χώρους ταφής απορριμμάτων, κάτι που θα επιβάρυνε ακόμη περισσότερο τον ήδη ταλαιπωρημένο περιβαλλοντικό ιστό της  χώρας μας, ενώ εξοικονομούνται ενέργεια και πρώτες ύλες.