“Πράσινο φως” για το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων Κηφισιάς

Ψηφίστηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο Κηφισιάς, κατά την συνεδρίαση της Τετάρτης 20 Ιανουαρίου 2016, το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων, το οποίο καταρτίστηκε  σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το προηγούμενο χρονικό διάστημα, καθώς αποτελεί μείζον θέμα για την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος, καθώς και της ορθολογικής διαχείρισης πόρων.

Το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων εκπονήθηκε σύμφωνα με τον Οδηγό Σύνταξης και Κατάρτισης Τοπικών Σχεδίων Δράσης Διαχείρισης Αποβλήτων, που συντάχθηκε από τον Ειδικό Διαβαθμιδικό Σύνδεσμο Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) και το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Διαχείριση Αποβλήτων, ενώ η εκπόνησή του παρακολουθήθηκε στενά από την Ομάδα Εργασίας και την Επιτροπή Παρακολούθησης του Δημοτικού Συμβουλίου, με επικεφαλής τον αντιδήμαρχο Καθαριότητας Χρήστο Καλό και την εντεταλμένη δημοτική σύμβουλο Περιβάλλοντος Δρ Ρόζυ Χαριτοπούλου.

Ουσιαστικά πρόκειται για ένα Τοπικό Σχέδιο Δράσης για τη διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων που παράγονται στα όρια του Δήμου Κηφισιάς, με συγκεκριμένους στόχους και δράσεις για τα επόμενα δέκα έτη (2015-2025).

Συνοπτικοί στόχοι του παρόντος Τοπικού Σχεδίου:

• Βελτιστοποίηση – Μείωση του κόστους διαχείρισης των αποβλήτων.
• Αύξηση παραγωγής ανακυκλώσιμων υλικών, συμβάλλοντας στην αειφορική διαχείριση των πόρων και συμβαδίζοντας με την υφιστάμενη Νομοθεσία (Ν.2939/2001, όπως ισχύει) για την εναλλακτική διαχείριση.
• Μείωση της ποσότητας των βιοαποβλήτων του Δήμου που διατίθενται στο ΧΥΤΑ, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 99/31/Ε.
• Εισαγωγή της χωριστής διαλογής βιοαποβλήτων (Ν.4042/2012 ).
• Βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών ως προς τους πολίτες.
• Ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα πρόληψης και διαχείρισης αποβλήτων.
• Αύξηση της απασχόλησης και της κοινωνικής επιχειρηματικότητας.
• Δημόσια διαβούλευση και κοινωνικής συμμετοχικότητα.

ΒΑΣΙΚΟΙ ΑΞΟΝΕΣ / ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Οι βασικοί άξονες γύρω από τους οποίους περιστρέφονται οι προτεινόμενες διαχειριστικές και επεμβατικές προτάσεις για τον Δήμο Κηφισιάς διαμορφώνονται ως εξής:

• Εκσυγχρονισμός συλλογής και αποκομιδής, βελτίωση της εικόνας της πόλης.
• Διαλογή στην πηγή ανακυκλώσιμων υλικών και αποκομιδή ειδικών ρευμάτων.
• Ανάπτυξη δικτύου συλλογής και αξιοποίησης Βιοαποβλήτων – Μονάδα Κομποστοποίησης (τεχνικο-οικονομική μελέτη βιωσιμότητας).
• Μείωση κόστους διαχείρισης και αξιοποίηση τιμολογιακών εργαλείων άσκησης πολιτικής αποβλήτων.
• Θεσμική και επιχειρησιακή αναβάθμιση των υπηρεσιών.
• Δημοσιότητα – ευαισθητοποίηση.
• Σύμφωνο προς «Μηδενική Κοινωνία αποβλήτων».

Με βάση τα παραπάνω, προτείνεται η εγκατάσταση ενός συστήματος διαχείρισης αποβλήτων με μικρότερη επιβάρυνση για το περιβάλλον. Περιλαμβάνει διαλογή των απορριμμάτων στην πηγή, με χρήση συστήματος τριών κάδων (Πράσινοι, Μπλε, Καφέ). Το σύστημα αυτό (τριών κάδων) περιλαμβάνει ένα είδος κάδου καφέ χρώματος για τη συλλογή των βιοαποβλήτων, ένα μπλε χρώματος για τα ανακυκλώσιμα και ένα είδος για τα σύμμεικτα απορρίμματα. Επίσης, περιλαμβάνει την κατασκευή μίας μονάδας ανοιχτής κομποστοποίησης. Εκεί θα γίνεται κομποστοποίηση του οργανικού μέρους των εισερχόμενων ποσοτήτων από τους καφέ κάδους, καθώς και του ρεύματος πρασίνων – κλαδιών.

Η ανακύκλωση (μπλέ κάδος για συσκευασίες και άλλα ρεύματα) επιλέγεται ως μέθοδος γιατί συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος, μειώνει τον όγκο των αποβλήτων που καταλήγουν σε ταφή, εξοικονομεί πόρους και είναι μία αποδεκτή από τους πολίτες λύση με ανάπτυξη των υπαρχουσών υποδομών. Μαζί με την ανακύκλωση επιλέγεται και μία (συμπληρωματική) μέθοδος για τη διαχείριση των βιοαποβλήτων, ώστε να εκτρέπονται από την ταφή και να παράγονται χρήσιμα προϊόντα (compost – λίπασμα). Η επιλογή της Κομποστοποίησης (αερόβια) αντί της αναερόβιας επεξεργασίας προτείνεται για λόγους κόστους (κυρίως το αρχικό κόστος της επένδυσης) και απλής τεχνολογίας. Στην πρόταση λαμβάνεται μέριμνα και για ειδικά ρεύματα αποβλήτων, όπως μπαταρίες κτλ, τα οποία περιέχουν αρκετές ουσίες που είναι επικίνδυνες για το περιβάλλον και τον άνθρωπο (βαρέα μέταλλα κ.ά.).

Στο ίδιο συλλογιστικό πλαίσιο και ακολουθώντας τις διεθνείς πρακτικές για τον μηδενισμό των αποβλήτων, προτείνεται η κατασκευή ενός τουλάχιστον «πράσινου σημείου» όπου θα γίνεται συλλογή και διαχείριση ανά ρεύμα απορριμμάτων, κυρίως ανακυκλώσιμων συσκευασιών, αποβλήτων ειδικών ρευμάτων όπως μπαταρίες, ηλεκτρονικό εξοπλισμό, ογκώδη, οικοδομικά απορρίμματα κ.λπ.

Επίσης στο εν λόγω “πράσινο σημείο” θα συγκεντρώνονται και όλες οι ποσότητες που προκύπτουν από επιχειρήσεις του Δήμου Κηφισιάς στις οποίες θα έχει διατεθεί ειδική πρέσα χαρτιού κάθετης συμπίεσης, σύμφωνα με το προτεινόμενο σχέδιο διαχείρισης. Η αξιοποίηση όλων των απορριμμάτων θα προωθούνται στην αγορά (μεταπώληση) και τα τα προβλεπόμενα έσοδα θα διατίθενται για τα κόστη συντήρησης και λειτουργίας της εγκατάστασης και μελλοντικά ίσως και για νέες επενδύσεις – επεκτάσεις.

Παράλληλα, προτείνονται δράσεις επικοινωνίας και προώθησης των ήδη εφαρμοσμένων σε ένα μικρό βαθμό πρακτικών και μεθόδων, με στόχο την επέκταση του σε όλο το φάσμα του Δήμου αλλά και την επίτευξη της μέγιστης συμμετοχής των πολιτών.

Οι κύριες δράσεις που προκύπτουν περιγράφονται ακολούθως:

1. Βελτιστοποίηση της ανακύκλωσης, μέσω ενίσχυσης της διαλογής στην πηγή ανακυκλώσιμων υλικών: επέκταση και καλύτερη οργάνωση των μπλε κάδων, εφαρμογή πιλοτικών προγραμμάτων «πόρτα- πόρτα» και «πληρώνω όσο πετάω», ξεχωριστή συλλογή βιοαπαοβλήτων, έμφαση στην ενεημέρωση – ευαισθητοποίηση πολιτών, εισαγωγή ανακύκλωσης σε σχολεία.
2. Μείωση των αποβλήτων: κατανομή και προώθηση της οικιακής κομποστοποίησης, μελέτη και εφαρμογή χωριστής συλλογής κηπαίων απορριμμάτων και δημιουργία μονάδας ανοιχτής κομποστοποίησης, δράσεις μείωσης η αντικατάσταση της πλαστικής σακούλας με επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες για πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων.
3. Επαναχρησιμοποίηση και επισκευή: η κατασκευή κέντρων για επισκευές, την επαναχρησιμοποίηση και την αποδόμηση των κτηρίων, όπου τα ανθεκτικά αγαθά, έπιπλα, ρούχα, έπιπλα, υδραυλικά, συσκευές, επισκευάζονται, επαναχρησιμοποιούνται και πωλούνται. Δημιουργία «Πράσινων Σημείων» για συλλογή ανακυκλώσιμων υλικών (συσκευασίες, ηλεκτρικό/ ηλεκτρονικό εξοπλισμό) και επαναχρησιμοποίηση.

Το Τοπικό Σχέδιο αποτελεί τον οδηγό του Δήμου Κηφισιάς για την υλοποίηση των στόχων του προς μια ορθολογική και βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων, δίνοντας ιδιαίτερη σημασία στην αξιοποίηση των υπαρχόντων υποδομών και πόρων και στην εξέλιξη νέων, αρχικά σε πιλοτικό επίπεδο και αργότερα μετά την αξιολόγηση τους σε πιο διευρυμένο, εφόσον αποδειχθούν αποτελεσματικά.

Ο Δήμος Κηφισιάς, σε συνεργασία με όμορους Δήμους (κυρίως Πεύκης – Λυκόβρυσης) και πάντα σε συνεννόηση με την Περιφέρεια και τον Ενιαίο Σύνδεσμο, θα προχωρήσει στην υλοποίηση και αναζήτηση χρηματοδότησης για τις περιγραφόμενες δράσεις, σε μια προσπάθεια να προσεγγίσει την «Κοινωνία Μηδενικών Αποβλήτων».