Εθισμός… στον ήλιο

Σύμφωνα με νέα αμερικανική έρευνα το μαύρισμα μπορεί να γίνει κυριολεκτικά εθιστικό για τον οργανισμό μας, όπως συμβαίνει με τη νικοτίνη του τσιγάρου.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δερματολόγο Ντέηβιντ Φίσερ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης, πραγματοποίησαν πειράματα με ποντίκια και ανακάλυψαν ότι όταν αυτά εκτίθενται στην υπεριώδη ακτινοβολία, «πυροδοτείται» στον οργανισμό τους η αυξημένη παραγωγή οπιοειδών και συγκεκριμένα των βήτα-ενδορφινών, των ορμονών της ευχαρίστησης.

Οι ενδορφίνες λειτουργούν με τον ίδιο βιολογικό μηχανισμό που δρουν οι άκρως εθιστικές ουσίες, όπως η ηρωίνη και η μορφίνη, ενώ οι ίδιες ορμόνες παράγονται και κατά την έντονη σωματική άσκηση.

Οι Αμερικανοί ερευνητές προειδοποιούν ότι, μολονότι η έρευνα έγινε σε ζώα, θεωρούν ότι τα ευρήματά της είναι εφαρμόσιμα και στους ανθρώπους, καθώς η δερματική αντίδραση στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι παρόμοια στα ποντίκια και στους ανθρώπους. Τα συμπεράσματα της μελέτης πρέπει να βάλουν σε σκέψεις, λένε οι επιστήμονες, όποιον ξεχνιέται με τις ώρες κάτω από τον ήλιο, με δεδομένο ότι κινδυνεύει από καρκίνο του δέρματος. Εκτός από τον καρκίνο, η χρόνια έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία επιφέρει πρόωρη γήρανση του δέρματος, ρυτίδες, χαλάρωσή του και καφετιές κηλίδες.

Τα πειραματόζωα, λόγω της εξάρτησης, εμφάνισαν ακόμη και συμπτώματα συνδρόμου στέρησης, όπως τρέμουλα, όταν οι ερευνητές μπλόκαραν με το φάρμακο ναλοξόνη την παραγωγή ενδορφινών στο σώμα τους.

Τα πειράματα κράτησαν έξι εβδομάδες, με καθημερινή έκθεση των ζώων σε υπεριώδη ακτινοβολία ισοδύναμη με αυτή που θα έπαιρνε ένας άνθρωπος που θα έμενε μισή ώρα κάτω από τον μεσημεριανό ήλιο. Οι ενδορφίνες αυξήθηκαν κατά 30% έως 50% στο αίμα των ζώων ήδη από την πρώτη εβδομάδα.

Οι επιστήμονες τόνισαν ότι η εθιστική φύση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας «μπορεί να παίζει ρόλο για την ασταμάτητη άνοδο των περιστατικών καρκίνου του δέρματος στους ανθρώπους», ιδίως της πιο επιθετικής μορφής, του μελανώματος. Όπως υποστήριξαν, η τάση για εθισμό μπορεί να εξηγεί γιατί σε τόσους πολλούς ανθρώπους αρέσει το μαύρισμα, με αποτέλεσμα να το επιδιώκουν τόσο σε ανοιχτό χώρο, με ηλιοθεραπεία, όσο και σε κλειστό, με σολάριουμ. Όπως αναφέρει ο Ντ. Φίσερ «Υπάρχει κάτι άλλο που τους σπρώχνει σε αυτή τη συμπεριφορά, πέρα από την επιδίωξη να είναι πιο γοητευτικοί».

Να σημειωθεί ότι άλλοι επιστήμονες επεσήμαναν ότι η παραγωγή ενδορφινών στα ποντίκια δεν σημαίνει κατ΄ ανάγκη ότι είναι εθισμένα. Από την άλλη, επειδή τα ζώα αυτά είναι νυκτόβια, παραμένει ερωτηματικό αν οι οργανικές αντιδράσεις τους στο ηλιακό φως είναι όντως όμοιες με των ανθρώπων. Συνεπώς, πρέπει να γίνουν νέες μελέτες σε ανθρώπους για να επιβεβαιωθεί ότι η ηλιακή ακτινοβολία γίνεται πραγματικά εθιστική.