Γιατί «τρομοκρατεί» τους επιστήμονες η κλιματική αλλαγή – Ίσως έρχονται μέρες που θα θυμίζουν… «The Day After Tomorrow»

Οι πάγοι λιώνουν και ο πλανήτης εκπέμπει… SOS! Η κανονικότητα δεν πρόκειται να επιστρέψει αν δεν αλλάξει κάτι σύντομα. Θα αλλάξει ρότα ο Μπάιντεν;

Στην Covid-19 εποχή τα πάντα είναι πολύ ήσυχα. Ολοι αναζητούν πίσω την παλιά του ζωής. Η λέξη που κυριαρχει στο μυαλό όλων είναι «κανονικότητα».

Τι σημαίνει πια όμως κανονική ζωή; Το 2020 μας έφερε την πανδημία και τον κορωνοϊό. Ήταν και μία χρονιά όπου η Δυτική Ακτή των ΗΠΑ χτυπήθηκε για τα καλά από φωτιές με αρκετούς νεκρούς και σοβαρές καταστροφές. Ήταν η χρονιά με πέντε κυκλώνες ταυτόχρονα στον Ατλαντικό Ωκεανό και με ρεκόρ τροπικών καταιγίδων για το 2020.

Δεν ήταν μόνο αυτά! Το 2020 έφερε προβλήματα και στην Αρκτική με τους πάγους και το επίπεδο της θάλασσας και ενδείξεις διοχέτευσης μεθανίου. Τεράστια «κοιμισμένα» κοιτάσματα μεθανίου άρχισαν να απελευθερώνονται στην Αρκτική.

Η πιο ζεστή χρονιά…

Τα ιζήματα περιέχουν μεγάλη ποσότητα παγωμένου μεθανίου και άλλων αερίων. Το μεθάνιο έχει θερμαντική επίδραση 80 φορές ισχυρότερη από το διοξείδιο του άνθρακα σε διάστημα 20 ετών. Η USGS (United States Geological Survey) έχει ήδη καταχωρήσει την αποσταθεροποίηση αυτών των αερίων στην Αρκτική ως ένα από τέσσερα σοβαρότερα σενάρια για την αιφνίδια κλιματική αλλαγή.

Το 2020 έφτασε να είναι η πιο ζεστή χρονιά μαζί με το 2016 εξαιτίας αυτής ακριβώς της εξέλιξης. Ακόμα και οι φωτιές ή η αλλαγή στο επίπεδο των πάγων είχε να κάνει με αυτό. Το παγκόσμιο κλίμα έχει φτάσει σε ένα επίπεδο που με τέτοιες αλλαγές προκαλεί μεγάλες καταστροφές.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει δεσμευτεί στο να δώσει λύσεις σε καίρια θέματα που έχουν να κάνουν με το κλίμα και τις διαφοροποιήσεις και επιβαρύνσεις στην ατμόσφαιρα. Το βάρος προφανώς και πέφτει στη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή που αποτελεί την πρώτη οικουμενική, νομικά δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία για το κλίμα.

Μόνο η… Γκάμπια δείχνει τον δρόμο!

Σε σχέση με τις απαιτήσεις και τα όρια που είχαν τεθεί πάντως μόνο το Μαρόκο και η Γκάμπια συμμορφώθηκαν με όλα όσα ζητήθηκαν και τον στόχο να είναι η θερμοκρασία σε επίπεδο 1,5 βαθμού Κελσίου πάνω από τα βιομηχανικά επίπεδα. Χώρες όπως οι Κίνα, Ρωσία, Ιαπωνία και ΗΠΑ είτε δεν πληρούν καν τα κριτήρια και χαρακτηρίζονται «ανεπαρκείς σε πολύ υψηλό επίπεδο» είτε χαρακτηρίζονται ανεπαρκείς σε ιδιαίτερα κρίσιμο επίπεδο. Είναι πολύ σημαντικό το να ειπωθεί πως η διαφορά ακόμα και δύο βαθμών στην παγκόσμια κλίμακα μπορεί να επιφέρει ακόμα πιο μεγάλη αποσταθεροποίηση.

Το… καμπανάκι έχει χτυπήσει για τα καλά και αυτή η συμφωνία, εφόσον δεν τηρείται, μπορεί να οδηγήσει σε ακόμα πιο δύσκολες καταστάσεις για τη γη και το κλίμα της. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν τρομερή αύξηση στο ατμοσφαιρικό μεθάνιο, που είναι 80 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα.

The «Day After Tomorrow»

Το κλίμα της γης δείχνει να αλλάζει σε πολύ γρήγορους ρυθμούς και πιο γρήγορα από το προσδοκώμενο.

Σε τέτοιον βαθμό που ορισμένοι να παραπέμπουν ακόμα και σε σκηνές της ταινίας «The Day After Tomorrow». Ο κλιματολόγος Μάικλ Μαν είναι τρομερά ανήσυχος και θεωρεί ότι, εφόσον συνεχίσουμε έτσι σε ένα διάστημα από 50 έως 100 χρόνια από τώρα, τα πράγματα μπορεί να γίνουν ακόμα πιο δύσκολα και άσχημα και επίσης οι περισσότερες εκτιμήσεις για το κλίμα θα πέφτουν έξω. Να μην ξεχνάμε το τι συνέβη το 2019 στη Γροιλανδία. Ο πάγος της σημείωσε νέα απώλεια ρεκόρ το έτος 2019.

Με 532 δισεκατομμύρια τόνους, η συνολική απώλεια μάζας του φύλλου πάγου της Γροιλανδίας ήταν υψηλότερη σε σχέση με το προηγούμενο έτος ρεκόρ, που ήταν το 2012, οπότε είχαν χαθεί 464 δισεκατομμύρια τόνοι πάγου, που αντιστοιχούν σε μια παγκόσμια μέση αύξηση της στάθμης της θάλασσας κατά 1,5 χιλιοστό.

Ουσιαστικά, η χαμένη ποσότητα αντιστοιχεί σε 6 πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων γεμάτες πάγο να χάνονται κάθε δευτερόλεπτο. Οι Γερμανοί επιστήμονες που έκαναν τη μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Communications and Environment», χρησιμοποίησαν δεδομένα από δορυφόρο και υπολογιστικά μοντέλα για να κάνουν την εκτίμησή τους. Μετά από δύο χρόνια μειωμένης τήξης το 2017 και το 2018, συμπεραίνουν ότι το φύλλο πάγου επιστρέφει τώρα στον δρόμο της αυξανόμενης απώλειας μάζας. Μάλιστα, τα πέντε μεγαλύτερα χρόνια απωλειών έχουν συμβεί την τελευταία δεκαετία.

Τα ευρήματα της έρευνας συνεπάγονται ότι οι παγετώνες της Γροιλανδίας βρίσκονται καιρό τώρα σε μια κατάσταση μόνιμης ανισορροπίας, όπου οι χιονοπτώσεις που αναπληρώνουν τον πάγο κάθε χρόνο δεν μπορούν να αναπληρώσουν την ποσότητα πάγου που διαχύνεται στον ωκεανό από παγετώνες. Η απώλεια ρεκόρ μάζας πάγου για το 2019 συμβαδίζει με τη γενική εικόνα μιας ταχύτατα θερμαινόμενης Αρκτικής.

Παράλληλα ανέπτυξε τα χειρότερα δυνατά σενάρια για ένα διάστημα έως το 2060 ή το 2080. Όλα όσα συνδέονται με την απελευθέρωση του μεθανίου είναι άσχημα νέα. Πραγματικά άσχημα νέα. Η Αρκτική λιώνει και… καταρρέει σε ένα ρυθμό που είχε εκτιμηθεί ότι θα συνέβαινε 70 χρόνια μετά!

Για κάθε εκατοστό αύξησης στη στάθμη, κινδυνεύουν 1 εκατ. άνθρωποι

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Λιντς πραγματοποίησαν την πρώτη παγκόσμια έρευνα για την απώλεια πάγου, χρησιμοποιώντας δεδομένα που συλλέχθηκαν από δορυφόρους σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας. Η ομάδα διαπίστωσε ότι ο ετήσιος ρυθμός απώλειας πάγου αυξήθηκε κατά 65% κατά τη διάρκεια της 23ετούς περιόδου -από 0,8 τρισεκατομμύρια τόνους τη δεκαετία του 90, σε 1,3 τρισεκατομμύρια τόνους ανά έτος.

Οι ειδικοί έχουν εκτιμήσει ότι για κάθε εκατοστό αύξησης της στάθμης της θάλασσας, περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι κινδυνεύουν να εκτοπιστούν από τις πατρίδες τους.

«Εκτός από τη συμβολή στην παγκόσμια μέση αύξηση στη στάθμη της θάλασσας, οι παγετώνες των βουνών είναι επίσης κρίσιμοι ως πόροι γλυκού νερού για τις τοπικές κοινότητες», δήλωσε ο εκ των επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας Inès Otosaka. «Η υποχώρηση των παγετώνων σε όλο τον κόσμο είναι επομένως ζωτικής σημασίας τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο», πρόσθεσε.

Ποια κανονικότητα…

Επιστροφή στην κανονικότητα με τέτοια αποσταθεροποίηση δεν μπορεί να υπάρξει. Η κανονικότητα του πλανήτη είναι οι φωτιές, οι καταιγίδες και οι τυφώνες επιπέδου 5, οι πλημμύρες, τα εκατομμύρια που αναζητούν καταφύγιο σε άλλες χώρες, η απώλεια σοδειών, η φτώχια και τα ρεκόρ σε επίπεδα ζέστης.

Με εκατομμύρια ανθρώπους να κινδυνεύουν με θάνατο από δίψα, πείνα, αρρώστιες και τόσα άλλα. Η νέα κανονικότητα είναι το τέλος του κόσμου όπως τον ξέρουμε. Από τον περασμένο Μάρτιο με την έναρξη της πανδημίας καμία κανονικότητα δεν υπάρχει.

Υπήρξαν βιώματα ανθρώπων που φοβήθηκαν. Φοβήθηκαν για τις μητέρες τους που μπορεί να είχαν χρόνιες παθήσεις στον πνεύμονα. Υπήρχαν περιπτώσεις ανθρώπων που είχαν συγγενείς τους που δούλευαν σε φυλακές ή σε νοσοκομεία. Όλα αυτά ειδικά την περίοδο του Τραμπ ήταν πιο επίφοβα από ποτέ.

Μαζί με τους φόβους αυτούς όμως υπήρχαν και άνθρωποι που, έχοντας υπηρετήσει στο Ιράκ, δεν ξεχνούσαν το τι είχαν περάσει εκεί την περίοδο 2003-2004. Σε τέτοιες καταστάσεις καταλαβαίνει κανείς το πόσο εύθραυστη είναι η καθημερινότητά του και ότι αρκετές φορές δεν μετράει το τι κανόνες ακολουθείς.

Κανείς δεν μπορεί να πάρει πίσω τη ζημιά που έγινε στο Ιράκ. Κανένας δεν μπορεί να πάρει πίσω τη ζωή του στην εποχή της Covid-19. Όμως μερικές φορές βρίσκονται διέξοδοι. Μερικές φορές βρίσκονται ευκαιρίες και λύσεις.

Το μέλλον τρομάζει…

Η παρουσία του ιού οδήγησε πολύ κόσμο στο να φοβάται. Από την άλλη όμως τον έβαλε και σε διαδικασία να κατανοήσει το πόσο εύθραυστη είναι η ζωή του. Η καθημερινότητά του. Ο καπιταλισμός μπορεί να καταστρέψει όλα όσα αγαπάμε όμως την ίδια στιγμή αυτή η πανδημία οδήγησε πολύ κόσμο σε εγρήγορση. Σε πλήρη αναθεώρηση και επαναξιολόγηση της ζωής του.

Αυτό που θεωρούσαμε νορμάλ και φυσιολογικό δεν θα το δούμε ξανά. Δεν θα το δουν ξανά οι Αμερικανοί που είχαν μάθε σε άλλον τρόπο ζωής. Η παγκόσμια υπερθέρμανση του πλανήτη τους επηρεάζει όλους. Από τις ΗΠΑ μέχρι την κίνα και την Ινδία.

Τώρα η Αμερική περνάει στην εποχή Μπάιντεν αλλά παραμένει μία εποχή με Covid. Η ανάγκη αποδοχής των καταστάσεων και το πόσο έχει αλλάξει ο κόσμος είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Τα επόμενα 20 χρόνια θα έχουν ακόμα πιο μεγάλο κίνδυνο και ρίσκο.

Η ζωή δεν θα είναι ποτέ ξανά ίδια. Υπάρχει πια η ανάγκη ο κόσμος να καταλάβει πού βρίσκεται και να σταματήσει να ζει μέσα από τα social media. Θα πρέπει να υπάρξει ξανά πραγματική σύνδεση, σχέση και επαφή μεταξύ των ανθρώπων. Να μπορείς να βασιστείς στον συνάνθρωπό σου στην επόμενη μεγάλη καταστροφή. Γιατί θα έρθουν και άλλες μεγάλες καταστροφές. Και άλλα μεγάλα σοκ. Ζούμε στον χαοτικό κόσμο που εμείς δημιουργήσαμε. Όσο πιο γρήγορα καταλάβουμε το πόσο δραστικά αλλάζει και προσαρμοστούμε ανάλογα τόσο πιο έτοιμοι θα είμαστε για τη συνέχεια.

Πηγές: New York Times, Communications and Environment