Αποκάλυψη του «πολεμιστή της Πύλου»

Πολεμιστής, ίσως και ιερέας θα μπορούσε να είναι ο νεκρός που βρέθηκε στον ασύλητο λακκοειδή τάφο στον Άνω Εγκλιανό Πύλου, από τους αρχαιολόγους Τζακ Λ. Ντέιβις και Σάρον Ρ. Στόκερ του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι. Απαντήσεις για την ταυτότητα του νεκρού είναι νωρίς να δοθούν, καθώς θα πρέπει πρώτα να μελετηθεί το οστεολογικό υλικό. Στο μικροσκόπιο των επιστημόνων θα μπουν, επίσης, όλα τα ευρήματα.

Η σπουδαιότητα, πάντως, του προσώπου που ετάφη στο σημείο, πολύ κοντά στο Ανάκτορο του Νέστορος, αναδεικνύεται από τα μοναδικής αξίας κτερίσματα που αποκαλύφθηκαν και των οποίων οι φωτογραφίες, όπως και φωτογραφίες από τα στάδια της αρχαιολογικής έρευνας, δόθηκαν στη δημοσιότητα κατά την παρουσίαση της ανασκαφής, την Τετάρτη 4 Νοεμβρίου 2015, στο υπουργείο Πολιτισμού.

«Πρέπει να ήταν πολεμιστής. Μπορεί να ήταν και ιερέας. Δεν είχαμε παπάδες στην αρχαιότητα. Ο ίδιος άνθρωπος μπορούσε να είναι πολεμιστής, βασιλέας ή ιερέας. Εξαρτάται από την εποχή. Δεν μπορούμε να δώσουμε έναν και μόνο ρόλο στον νεκρό» δήλωσε ο Τζακ Λ. Ντέιβις.

Η ανασκαφή ξεκίνησε τον Μάιο και σταμάτησε στις 10 Οκτωβρίου. Η πρώτη στιγμή, όμως, που ο Τζακ Λ. Ντέιβις και η σύζυγός του Σάρον Ρ. Στόκερ επιβεβαίωσαν ότι βρίσκονταν μπροστά σε μία σπουδαία ανακάλυψη ήταν τον Ιούνιο, όταν πρόβαλε από το χώμα η άκρη της χρυσής αλυσίδας από το περίτεχνο περιδέραιο που συνόδευε τον νεκρό.

Όλα τα ευρήματα φυλάσσονται σε ειδικούς χώρους και ελπίδα του υπουργείου και της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας είναι να εκτεθούν σε ειδικό χώρο στο Μουσείο της Χώρας, αφού πρώτα ολοκληρωθεί η κτηριολογική του αναβάθμιση. Σύμφωνα με την προϊσταμένη της Εφορείας, Ευαγγελία Μηλίτση, οι σχετικές μελέτες αναμένεται να είναι έτοιμες στο τέλος Δεκεμβρίου και αμέσως μετά, εφόσον εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση, θα αρχίσουν οι απαραίτητες εργασίες.

Μετά τον εντοπισμό του τάφου, οι αρχαιολόγοι προχώρησαν σε δοκιμαστικές τομές, προκειμένου να διαπιστώσουν εάν επρόκειτο για μεμονωμένη ταφή ή για ταφικό σύνολο. Τα ευρήματα όμως δεν έδειξαν κάτι τέτοιο. Υπάρχει ωστόσο σε κοντινή απόσταση ο περίφημος θολωτός τάφος του Βαφειού, που ανεσκάφη από τον αρχαιολόγο Χρήστο Τσούντα το 1889.

Όπως τόνισε ο Τζακ Λ. Ντέιβις, πολλά από τα ευρήματα από τον τάφο στον Άνω Εγκλιανό μοιάζουν με τα ευρήματα από τον θολωτό τάφο του Βαφειού, ενώ μπορούν να συγκριθούν επίσης με ευρήματα από τους τάφους που ανέσκαψε ο Ερρίκος Σλήμαν στις Μυκήνες, αλλά και με αντικείμενα που έχουν βρεθεί στην Κρήτη.

Ο τάφος του πολεμιστή χρονολογείται περίπου στο 1.500 π.Χ., αλλά σε πιο ακριβή χρονολόγηση θα οδηγήσει η μελέτη των οστράκων από αγγεία που βρέθηκαν στην επίχωση, αλλά και κάτω από τον σκελετό.

«Σίγουρα ανοίγει μεγάλος διάλογος από τα διαφορετικά αντικείμενα που έχουν βρεθεί, σε σχέση με την ίδια την ταφή και τον τρόπο ταφής. Ανοίγει διάλογος και γίνεται σύγκριση με παλαιότερα ευρήματα και θα βοηθήσει στην αποσαφήνιση ορισμένων αποριών» δήλωσε η γ.γ. του ΥΠΠΟ Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, τονίζοντας ότι «είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι πρόκειται για αδιατάρακτη ταφή».

«1.200 χρόνια μετά τον θάνατο του Αλέξανδρου»

Παρών στην παρουσίαση της ανασκαφής ήταν και ο υπουργός Πολιτισμού Αριστείδης Μπαλτάς, ο οποίος δεν απέφυγε να αφήσει αιχμές για το πώς αντιμετωπίστηκε η ανασκαφή της Αμφίπολης και πώς επιχειρήθηκε να συνδεθεί ο τάφος με τον Μ. Αλέξανδρο.

«Βρισκόμαστε μπροστά σε μία πάρα πολύ μεγάλη ανασκαφική δουλειά. Μιλάμε για το 1.500 π.Χ., δηλαδή περίπου 1.200 χρόνια μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου» είπε με νόημα.

Ο κ. Μπαλτάς χαρακτήρισε τη συνάντηση με τους δημοσιογράφους ως μια προσπάθεια το υπουργείο να πρωτοτυπήσει και να γίνει μία ανοιχτή συζήτηση για την ανασκαφή, να ενημερωθεί η κοινή γνώμη για το τι σημαίνει αρχαιολογία στην Ελλάδα, για το έργο των αρχαιολόγων, αλλά και «να αποφύγουμε μία διαδικασία κατά την οποία γίνεται εκμετάλλευση των αρχαιολογικών ευρημάτων για να δοξαστεί το υπουργείο, ο υπουργός, η κυβέρνηση και ούτω καθεξής».

«Η αρχαιολογία είναι μία δύσκολη και πολύ γοητευτική επιστήμη, που έχει τη δική της πειθαρχία, έχει τις δικές της μεθόδους, οι οποίες είναι εξαιρετικά σύνθετες» συμπλήρωσε ο κ. Μπαλτάς, επισημαίνοντας: «Όλη αυτή η σύνθετη δουλειά, η οποία επιστημονικά είναι αθόρυβη και αντιμετωπίζει τα ερωτήματά της σε επιστημονικά συνέδρια και επιστημονικές δημοσιεύσεις, πρέπει να αφήνεται να κάνει τη δουλειά της όσο καλύτερα μπορεί, χωρίς παρεμβάσεις άλλου είδους».

Ο υπουργός Πολιτισμού χαρακτήρισε υποδειγματικό το έργο του Τζακ Λ. Ντέιβις και της Σάρον Ρ. Στόκερ, σημειώνοντας πως ο δικός του ρόλος ως υπουργός είναι να βοηθά στο μέτρο του δυνατού «χωρίς να κάνω τον αρχαιολόγο, ούτε τον γνώστη των εποχών του Ελληνισμού με την ευρεία έννοια».

Πηγή: in.gr/ Άννα Ανδίρα