“Λεφτά υπάρχουν”, αλλά όχι για τους “τζάμπα μάγκες” δημάρχους

Οι υπό εξέλιξη συζητήσεις στα Δημοτικά Συμβούλια για τα τεχνικά προγράμματα και τους προϋπολογισμούς της νέας χρονιάς αναδεικνύουν, πέρα από την αναμενόμενη και εν μέρει δικαιολογημένη γκρίνια για τις περικοπές πόρων από την κεντρική διοίκηση, και μία άλλη αλήθεια· ότι όλοι οι σχεδιασμοί, είτε για τις μελλοντικές αναπτύξεις των πόλεων, είτε για την πεζή -αλλά τόσο αναγκαία- διαχείριση των οικονομικών, μοιάζουν με «σχέδια στην άμμο», που αρκεί μία ριπή από τα… κεντρικά για να τα εξαφανίσει.

Πώς αντιμετωπίζουν αυτή την αλήθεια οι περισσότερες δημοτικές Αρχές; Στις περισσότερες των περιπτώσεων με τον «πατροπαράδοτο» και τον αντιπαραγωγικό τρόπο που γνωρίζουμε χρόνια τώρα.

Οι μεν διοικήσεις, εάν πρόσκεινται φιλικά στον κυβερνητικό συνασπισμό, προσπαθούν να υποτιμήσουν τη σκληρή πραγματικότητα (κατά το «ο κόσμος το ΄χει τούμπανο…»), επιστρατεύοντας ταυτόχρονα όποια γνωριμία διαθέτουν σε περιφερειακό και κεντρικό επίπεδο, μπας και «ξεκολλήσουν» κάποιο κονδύλι, προκειμένου να  παρουσιάσουν έργο στους δημότες τους. Εάν, πάλι, πρόσκεινται φιλικά στην… αντίπερα όχθη, καταναλίσκουν τον χρόνο τους σε «πύρινες» καταγγελίες κατά παντός (κεντρικού, πάντα) υπευθύνου και απειλούν με «λουκέτα» στους δήμους, μία κίνηση που -πέραν της εντυπωσιακής συμβολικότητας που μπορεί να έχει- ουδέν ουσιαστικό αποτέλεσμα θα επιφέρει σε ό,τι αφορά τα δημοτικά ταμεία.

Και στις δύο περιπτώσεις παραβλέπεται μία σημαντική λεπτομέρεια. «Λεφτά» για έργα υπάρχουν (τουλάχιστον ακόμη, και εάν δεν καταφέρουμε, για άλλη μια φορά, να αποδειχθούμε ιδανικοί αυτόχειρες), αλλά για να «ξεκλειδώσουν» χρειάζονται ώριμες μελέτες και άνθρωποι που γνωρίζουν το αντικείμενο. Κι εδώ αρχίζουν τα δύσκολα, καθώς η εποχή που κάποιοι λειτουργούσαν ως “τζάμπα μάγκες” δήμαρχοι δύει. “Λεφτά υπάρχουν” αλλά πλέον δεν είναι τζάμπα…

Αν ως δήμαρχος έχεις συνηθίσει μια ζωή σε «φαραωνικά» έργα «βιτρίνας», όπου κυρίαρχο 
στοιχείο δεν είναι το όφελος για την πόλη και τους δημότες, αλλά το κέρδος κάποιων εργολάβων 
και φυσικά των… ημετέρων, τότε σίγουρα δυσκολεύεσαι να παρακολουθήσεις τις νέες εξελίξεις.

Όσες γνωριμίες κι αν διαθέτουν κάποιοι δήμαρχοι ή όσο πιεστικοί και να γίνουν, εάν δεν έχουν την υποδομή και την τεχνογνωσία να «ανακαλύψουν» ακόμη και την παραμικρή πηγή χρηματοδότησης και κυρίως, να ωριμάσουν μελέτες που θα καταστήσουν ελκυστική τη δική τους πρόταση για χρηματοδότηση, μην περιμένουν ότι θα καταφέρουν κάτι σημαντικό. Και επειδή οι μελέτες δεν προκύπτουν διά… επιφοιτήσεως, κάποιοι απλούστατα έχουν αργήσει και πρέπει να βιασθούν…

Βέβαια, ο αντίλογος που συχνά ακούγεται και προβάλλεται είναι η έλλειψη προσωπικού, και δη εξειδικευμένου, στους δήμους προκειμένου να κυνηγήσουν τις χρηματοδοτήσεις και να «τρέξουν» τις μελέτες. Χωρίς να παραγνωρίζεται η έλλειψη προσωπικού, εκτιμούμε ότι ο παραπάνω αντίλογος μπορεί να έχει σοβαρή βάση για μικρούς, περιφερειακούς δήμους, αλλά όχι για τους μεγάλους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που διαχειρίστηκαν στο παρελθόν και εξακολουθούν να περνούν από τα ταμεία τους αρκετά χρήματα.

Όλα είναι θέμα προτεραιοτήτων και κυρίως οράματος. Αν ως δήμαρχος έχεις συνηθίσει μια ζωή σε «φαραωνικά» έργα «βιτρίνας», όπου κυρίαρχο στοιχείο δεν είναι το όφελος για την πόλη και τους δημότες, αλλά το κέρδος κάποιων εργολάβων και φυσικά των… ημετέρων, τότε σίγουρα δυσκολεύεσαι να παρακολουθήσεις τις νέες εξελίξεις. Αν έμαθες ότι τα έργα κερδίζονται με τηλεφωνήματα στους «κατάλληλους» ανθρώπους και προσωπικά «χατήρια», ε, τότε μάλλον θα δυσκολευτείς να βρεις άκρη στο καινούργιο σκηνικό που δημιουργείται.

Και για να μην παρανοηθούμε. Δεν εννοούμε ότι ξαφνικά άλλαξε το εγχώριο πολιτικό προσωπικό και αποφάσισε να επιβάλλει απόλυτη αξιοκρατία στην κατανομή των πόρων στους δήμους. Δυστυχώς, η έλλειψη χρημάτων και κυρίως ο ασφυκτικός πλέον έλεγχος από τους δανειστές -κυρίως για τα έργα που συγχρηματοδοτούνται από τους ίδιους- είναι αυτά που δυσκολεύουν τις… παλιές μεθόδους. Αλλά ακόμη κι έτσι, αν είναι να δούμε τους ΟΤΑ να εκσυγχρονίζονται σε αυτόν τον τομέα και να φθάσουν στο σημείο να μην αφήνουν να… πέσει κάτω ούτε ένα ευρώ από τα χρήματα που διατίθενται για τις χρηματοδοτήσεις έργων, όφελος θα προκύψει για τον τόπο. Και κυρίως, θα δημιουργηθεί προστιθέμενη αξία και εξοικονομήσεις πόρων, που σήμερα σπαταλώνται άναρχα κι αναποτελεσματικά, ώστε να ενισχυθούν κι εκείνοι οι δήμοι που πραγματικά δεν διαθέτουν την υποδομή να ανταπεξέλθουν στο νέο ιδιαίτερα ανταγωνιστικό σκηνικό που διαμορφώνεται και στον αυτοδιοικητικό χώρο…