Μόνο καλά δεν θα φέρει η «φαγωμάρα» Αυτοδιοίκησης και κεντρικής εξουσίας

Μόνο θλιβερές σκέψεις μπορεί να φέρει η κόντρα που ξέσπασε μεταξύ της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) με τον υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής με αφορμή τους θανάτους προσφύγων στον καταυλισμό της Μόριας. Τοπική Αυτοδιοίκηση και κράτος, αντί να εμφανίζονται ως μια γροθιά μπροστά σε ένα πρόβλημα που απειλεί να τινάξει στον αέρα τη συνοχή της ελληνικής κοινωνίας, αλληλοκατηγορούνται για το ποιος ευθύνεται περισσότερο που η χώρα μας δεν μπορεί να προσφέρει στοιχειωδώς ανθρώπινες συνθήκες στους πρόσφυγες που έχουν καταφύγει σε αυτήν.

Δεν έχει σημασία να εξετάσουμε τώρα σε ποια πλευρά βρίσκεται το μεγαλύτερο δίκιο. Γιατί δεν είναι η μοναδική περίπτωση που σε τούτον τον τόπο εκδηλώνεται «φαγωμάρα» ακόμη και για εξαιρετικής ευαισθησίας θέματα. Δεν γνωρίζουμε εάν υπάρχει προηγούμενο χώρας σε ευρωπαϊκό επίπεδο όπου οι κρίσεις, αντί να ενώνουν, διχάζουν ακόμη περισσότερο κοινωνικές ομάδες, φορείς, ακόμη και σπίτια.

Εμείς εδώ, στην Ελλάδα, λες και κάποια προαιώνια κατάρα μας ακολουθεί, πάντοτε βρίσκουμε τρόπους να μοιραζόμαστε σε στρατόπεδα, πανέτοιμα να αλληλοσπαραχθούν. Τα δε τραγικά αποτελέσματα είναι γνωστά σε όσους διαθέτουν έστω και στοιχειώδεις ιστορικές γνώσεις.

Και να ήταν μόνο το προσφυγικό που μας χωρίζει! Μήπως στην κοινωνική κρίση τα πήγαμε καλύτερα; Ακόμη και τις δομές κοινωνικής στήριξης χωρίσαμε σε «μαγαζάκια», μεταξύ πρώτου και δεύτερου βαθμού Αυτοδιοίκησης, μην καταφέρνοντας να βρούμε κοινό πεδίο δράσης. Μα και στη χρηματοδότηση των έργων στους Δήμους, η κατανομή δεν γίνεται με βάση τις ανάγκες κάθε περιοχής, αλλά το κατά πόσο ο δήμαρχος μάς είναι φιλικός ή όχι.

Εμείς εδώ, στην Ελλάδα, λες και κάποια προαιώνια κατάρα μας ακολουθεί, 
πάντοτε βρίσκουμε τρόπους να μοιραζόμαστε σε στρατόπεδα, πανέτοιμα να αλληλοσπαραχθούν.

Και να πεις ότι δεν υπάρχουν παραδείγματα που να δείχνουν ότι το γνωστό «η ισχύς εν τη ενώσει» έχει δώσει καρπούς και σε αυτοδιοικητικό επίπεδο! Οι σύνδεσμοι Δήμων για την προστασία κι ανάπλαση περιοχών ή για τη βιωσιμότητα των πόλεων, οι διαδημοτικές πρωτοβουλίες σε κοινωνικό, πολιτιστικό κι αθλητικό επίπεδο, οι κοινές δράσεις στον τομέα της πρόληψης υγείας, έχουν δώσει σαφή δείγματα ότι όπου η Αυτοδιοίκηση λειτουργεί ενωμένα μπορεί πραγματικά να μεγαλουργήσει.

Ωστόσο, ακόμη κι έτσι, δεν μπορεί και δεν πρέπει να τα κάνει όλα μόνη της, χωρίς τη συμπαράσταση και τη συνδρομή της κρατικής διοίκησης. Για τούτο μιλήσαμε για θλίψη στην αρχή του άρθρου μας, η οποία δυστυχώς δεν περιορίζεται στην υπόθεση των προσφύγων. Αντίστοιχα, «μαύρα σύννεφα» μαζεύονται και πάνω από τη μεταρρύθμιση στο θεσμικό αυτοδιοικητικό πλαίσιο «Καλλικράτης», όπου η κυβέρνηση «παίζει κρυφτούλι» με την ΚΕΔΕ, η οποία «παγώνει» τη συμμετοχή της στον διάλογο. Κι όλα αυτά  την ώρα που και οι δύο πλευρές αναγνωρίζουν ότι το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο περισφίγγει μέχρι… πνιγμού την Αυτοδιοίκηση και χρήζει άμεσων και σημαντικών αλλαγών.

Θα βρεθεί κοινός τόπος μεταξύ των δύο πλευρών ώστε, έστω και στο παρά πέντε, να ακολουθηθεί ένας κοινός βηματισμός προς όφελος του κοινού συμφέροντος; Δύσκολο. Αφέθηκε πολύς χρόνος να πάει χαμένος και ειπώθηκαν παρά πολλά και «συγκρουσιακά», που έχουν «δυναμιτίσει» το κλίμα. Ακόμη κι αν κάποια στιγμή καθίσουν στο ίδιο τραπέζι οι δύο πλευρές, θα περισσεύει η καχυποψία, την ίδια ώρα που η διάθεση για αμοιβαίες υποχωρήσεις θα λιγοστεύει όλο και περισσότερο…

Από την άλλη, «είναι συνηθισμένα αυτά στην πολιτική. Κάνουν πως τσακώνονται και μετά τα βρίσκουν», θα μπορούσε να πει κάποιος και θα έχει δίκιο. Μόνο που μετά από τέτοιους «καβγάδες», το αποτέλεσμα δεν είναι ούτε προοδευτικό, ούτε αναγεννησιακό. Αντιθέτως, είναι «μια από τα ίδια», μια «μεσοβέζικη» συμφωνία που, πριν καλά – καλά στεγνώσει το μελάνι στην υπογραφή της, θα έχει οδηγήσει σε νέα αδιέξοδα και στην αρχή μιας καινούργιας ρήξης…