«Στραβοί» κυβερνήτες, «τυφλές» απολύσεις

Το σκηνικό έχει στηθεί εδώ και καιρό και ουδείς μπορεί να κρύβεται πίσω από το δάκτυλό του. Η συγκυβέρνηση έχει δεσμευτεί για συγκεκριμένες απολύσεις στον δημόσιο τομέα και θα τηρήσει απαρέγκλιτα κι αυτή τη δέσμευση. Οι δήθεν λεονταρισμοί και διαφωνίες στους κόλπους της κυβερνητικής συμμαχίας εκδηλώνονται απλώς για το «θεαθήναι».

Ο νόμος για την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά και οι υπό εξέλιξη έλεγχοι στους τίτλους και τα πιστοποιητικά σπουδών όσων εισήλθαν στο Δημόσιο, σε συνδυασμό με τις πρώτες… διαρροές που κάνουν λόγο για «βιομηχανία πλαστών πτυχίων», έχουν προετοιμάσει ήδη το έδαφος και την ψυχολογία του κόσμου για να δεχθεί τις νέες απολύσεις.

Η «τυφλή» προσήλωση στον ανελαστικό στόχο των απολύσεων, όχι απλώς δεν θα βελτιώσει 
την παραγωγικότητα του ευρύτερου δημόσιου τομέα, αλλά σε βάθος χρόνου (όχι πολύ μεγάλο) 
θα οδηγήσει στην πλήρη συρρίκνωσή του.

Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν πρόκειται να βρεθούν στο… απυρόβλητο. Από τις 6.500 απολύσεις που πρέπει να πραγματοποιηθούν έως το τέλος του χρόνου, ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό θα προέλθει από την Αυτοδιοίκηση. Αν δε συνυπολογίσει κάποιος και τη διόλου τυχαία αποστροφή του γενικού γραμματέα Δημόσιας Διοίκησης Λέανδρου Ρακιντζή προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στην πρόσφατη συνάντησή τους, ότι το Δημόσιο λειτουργεί καλύτερα με λιγότερους υπαλλήλους (Λ. Ρακιντζής: «Όσο λιγότεροι, τόσο καλύτεροι οι δημόσιοι υπάλληλοι»!), τότε καθίσταται πλέον σαφές ότι οι απώλειες των παραπάνω θέσεων εργασίας δεν πρόκειται να αναπληρωθούν στο άμεσο μέλλον…

Η στήλη ουδέποτε έκρυψε ότι είναι υπέρ της αξιολόγησης σε κάθε μορφής δραστηριότητα, ιδιαίτερα δε σε αυτές που χρηματοδοτούνται από το δημόσιο χρήμα, δηλαδή όλους εμάς τους φορολογούμενους.

Επίσης, θεωρεί αυτονόητο ότι όσοι εξαπάτησαν το κράτος (έστω κι αν αρκετοί φορείς αυτού του κράτους ήταν συνένοχοι στο «έγκλημα»), προκειμένου να καταλάβουν μία θέση στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, πρέπει να απομακρυνθούν.

Αυτό που δεν θεωρεί αυτονόητο, αλλά αντιθέτως κρίνει ότι ακυρώνει στην πράξη τη χρησιμότητα της αξιολόγησης και το αυτονόητο της απόδοσης δικαιοσύνης, είναι να συνδέονται οι παραπάνω κινήσεις με τις απολύσεις. Ουδείς παραγνωρίζει ότι ακόμη υπάρχουν δημόσιες και δημοτικές υπηρεσίες όπου παρατηρείται μη παραγωγικό πλεόνασμα υπαλλήλων, αλλά την ίδια στιγμή συνιστά εθελοτυφλία να μην αντιλαμβάνονται ορισμένοι ότι υπάρχουν κι άλλες υπηρεσίες που υποφέρουν από μεγάλη έλλειψη προσωπικού, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να επιτελέσουν το έργο τους.

Άρα, η «τυφλή» προσήλωση στον ανελαστικό στόχο των απολύσεων, όχι απλώς δεν θα βελτιώσει την παραγωγικότητα του ευρύτερου δημόσιου τομέα, αλλά σε βάθος χρόνου (όχι, πάντως, πολύ μεγάλο) θα οδηγήσει στην πλήρη συρρίκνωσή του. Και τότε, θα ξαναβγεί ίσως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ως μετανοούσα Μαγδαληνή, να παραδεχτεί ένα ακόμη λάθος στη μνημονιακή πολιτική που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα (το έκανε μόλις λίγα 24ωρα πριν με το ζήτημα των περικοπών στους μισθούς των Ελλήνων).

Η συγκυβέρνηση θα πρέπει να αντιληφθεί ότι όσο κι αν προπαγανδίζει κατά των δημοσίων υπαλλήλων, όσο και να επιχειρεί να πείσει όσους βρισκόμαστε στον ιδιωτικό τομέα ότι το μόνο που κάνει είναι να «καθαρίζει την κόπρο του Αυγείου» στο Δημόσιο, δεν μπορεί να πείσει, καθώς της λείπει η έξωθεν καλή μαρτυρία. Η συγκυβέρνηση αποτελείται από τα δύο κόμματα τα οποία πρωτοστάτησαν στη διόγκωση του δημόσιου τομέα, από τη μεταπολίτευση κι εντεύθεν, που «έκλειναν το μάτι» σε βουλευτές και τοπάρχες που διόριζαν αφειδώς τους ημετέρους τους, που ουδέποτε νοιάστηκαν για την Αξιοκρατία και την Ισονομία. Λοιπόν, δεν μπορεί τα ίδια κόμματα να σηκώσουν το βάρος της κάθαρσης. Και το αποδεικνύουν καθημερινώς…

Αν ήθελε η συγκυβέρνηση να πείσει για τις προθέσεις της σε ό,τι αφορά την εξυγίανση του δημόσιου τομέα θα μπορούσε να το έχει πράξει με ταχύτητα κι αποτελεσματικότητα. Ιδιαίτερα αναφορικά με τους Δήμους θα μπορούσε να εφαρμόσει την αποκέντρωση στην πράξη, δίνοντάς τους την πλήρη δυνατότητα (με σαφή κριτήρια και μέσα σε σαφή χρονικά πλαίσια) να αξιολογήσουν οι ίδιοι το προσωπικό τους, να προτείνουν τον αριθμό των υπαλλήλων που χρειάζονται και τις θέσεις για τις οποίες τους χρειάζεται (πλήρως αιτιολογημένα, με βάση τον πληθυσμό και τις ιδιαιτερότητές τους), συνοδεύοντας όλα αυτά με αντίστοιχη οικονομική μελέτη, στην οποία να αποτυπώνονται και οι πόροι (ίδιοι και κρατικοί) που διαθέτει κάθε Δήμος για τη συντήρηση των παραπάνω θέσεων εργασίας.

Κι επειδή ο αντίλογος είναι «ποιος Δήμος θα αξιολογούσε ότι χρειάζεται λιγότερους υπαλλήλους από αυτούς που ήδη έχει;», η απάντηση είναι απλή: Οι πολιταξιδεμένοι κυβερνήτες μας θα μπορούσαν να έχουν καταρτίσει ένα μοντέλο με βάση την ευρωπαϊκή εμπειρία για τον απαραίτητο αριθμό υπαλλήλων ανά Δήμο, το οποίο ωστόσο δεν θα έχει τη λογική της «προκρούστειας κλίνης», αλλά θα μπορεί να προσαρμόζεται στις εγχώριες συνθήκες, ώστε με αυτό να αξιολογήσουν τις προτάσεις των επιμέρους Δήμων και να ενεργήσουν αναλόγως.

Μόνο που όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν συστηματική δουλειά και σχεδιασμό σε βάθος χρόνου, πράγματα που απουσιάζουν ολότελα από την ελληνική πραγματικότητα. Έτσι, για άλλη μια φορά, θα επιχειρήσουμε όπως-όπως να κουκουλώσουμε το θέμα, να απολύσουμε οριζόντια όσους υπαλλήλους περισσεύουν από τη «μνημονιακή κλίνη» και μετά βλέπουμε.

Εκείνο που δεν μπορούμε να δούμε είναι ότι τα χειρότερα λάθη δεν είναι αυτά που ήδη κάναμε, αλλά εκείνα που διαπράττουμε για να καλύψουμε τα πρώτα…