Ο Γ. Κατρούγκαλος στο «Ε»: Ο λαός θα δώσει τη δική του προοδευτική απάντηση στο κρίσιμο δίλημμα των εκλογών

Στον Γιώργο Κατρούγκαλο, πρώην υπουργό Εξωτερικών, νυν βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία στην εκλογική περιφέρεια Β1′ Βόρειου Τομέα Αθηνών και τομεάρχη Εξωτερικών του κόμματος, πάντα ένας δημοσιογράφος έχει πολλά να ρωτήσει, εφόσον βέβαια τον βρει στο ενδιάμεσο των αδιάκοπων ταξιδιών του στο εξωτερικό.

Το «Ε» κατάφερε να βρει αυτό το «ενδιάμεσο» και να του θέσει κάποια ερωτήματα τόσο για τα κρίσιμα θέματα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, όσο και για τα σοβαρά ζητήματα της εσωτερικής πολιτικής επικαιρότητας. Και για να δικαιολογήσουμε τον αυτοδιοικητικό χαρακτήρα του ιστοτόπου μας, τον ρωτήσαμε και για το θέμα της απλής ανολογικής στις αυτοδιοικητικές εκλογές, όπου ο κ. Κατρούγκαλος ήταν ξεκάθαρος, ότι ο νόμος θα επανέλθει…

Απαραίτητη διευκρίνιση: Η συνέντευξη δόθηκε πριν το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, γι’ αυτό και δεν υπάρχει αναφορά στο τραγικό συμβάν. Δημοσιεύεται σήμερα, μετά τη λήξη του τριήμερου εθνικού πένθους.

_{Συνέντευξη στον Θάνο Σταθόπουλο}

Κύριε Κατρούγκαλε, συνήθως οι κρίσεις στα εθνικά θέματα κατά τη διάρκεια μιας προεκλογικής περιόδου ευνοούν την κυβέρνηση που βρίσκεται στα πράγματα. Πιστεύετε ότι η παρατεταμένη κρίση στις σχέσεις μας με την Τουρκία θα ευνοήσει τον σημερινό πρωθυπουργό της χώρας στις κάλπες και σε ποιον βαθμό;

Είναι αλήθεια ότι οι Αγγλοσάξονες λένε ότι στις κρίσεις οι πολίτες στοιχίζονται «πίσω από τη σημαία». Δεν νομίζω όμως ότι για αυτόν τον λόγο η Νέα Δημοκρατία θα αντλήσει κομματικά οφέλη. Στην πραγματικότητα η εξωτερική πολιτική του κ. Μητσοτάκη δεν έχει προωθήσει ουσιωδώς τα εθνικά συμφέροντα. Βασίζεται σε μια κυρίως επικοινωνιακή λογική, δεν έχει δική της στρατηγική και σε αρκετά σημεία έχει ανατρέψει πάγια δόγματα της διπλωματίας μας, με την επιστροφή στη λογική του «προκεχωρημένου φυλακίου». Θυμίζω ότι από τη μετεμφυλιακή περίοδο είχε ουσιαστικά η δεξιά να χρησιμοποιήσει αυτή τη μεταφορά.

Για ποιους λόγους, κατά την κρίση σας, η Ν.Δ., υπό τον Κ. Μητσοτάκη, δεν έχει προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ. νότια και δυτικά της Κρήτης; Τι σκοπεύει να πράξει στο συγκεκριμένο θέμα ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, εφόσον αναλάβει κυβερνητικές ευθύνες, και σε ποιον χρονικό ορίζοντα;

Η επέκταση, κατόπιν και των δικών μας προτάσεων, είχε εξαγγελθεί ήδη τον Ιανουάριο του 2021 στη Βουλή από τον υπουργό Εξωτερικών. Πρέπει να ρωτήσετε την κυβέρνηση γιατί δεν προχώρησε έκτοτε, αν και η προφανής απάντηση είναι ότι αυτό οφείλεται στο κενό στρατηγικής της, ενδεχομένως και σε εσωτερικές της αντιφάσεις.

H εξωτερική πολιτική του κ. Μητσοτάκη δεν έχει προωθήσει ουσιωδώς τα εθνικά συμφέροντα. Βασίζεται σε μια κυρίως επικοινωνιακή λογική.

Εμείς θεωρούμε ότι η χώρα έχει ανάγκη από ένα «Ελσίνκι plus», να κρατήσουμε δηλαδή αυτό που ήταν θετικό από το Ελσίνκι, την προσπάθεια να υπάρξει μια ενεργητική διπλωματία κίνησης και όχι ακινησίας, χωρίς τις «σκιές» του. Πρόσφατα καταθέσαμε μια εξειδικευμένη πρόταση, που περιλάμβανε την αναγκαία επέκταση των χωρικών μας υδάτων νότια, δυτικά και ανατολικά της Κρήτης, σε συνδυασμό με μια σαφή στρατηγική, στο πλαίσιο της οποίας η Ελλάδα θα καλέσει τις όμορες χώρες της στην Ανατολική Μεσόγειο σε συνομιλίες προκειμένου να υπάρξει οριοθέτηση της ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στη Χάγη.

Η πρώτη κίνηση πρέπει να είναι η επανέναρξη διαπραγματεύσεων με τη Λιβύη, αλλά και η συνέχιση των συνομιλιών με την Αίγυπτο για επέκταση της σημερινής ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας. Παράλληλα, η χώρα μας πρέπει να επιδιώξει την άσκηση πίεσης προς την Τουρκία προκειμένου να έρθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για οριοθέτηση ΑΟΖ / υφαλοκρηπίδας με εμάς και τις άλλες όμορες χώρες της στην Ανατολική Μεσόγειο, στο πλαίσιο του δίκαιου της θάλασσας.

Η εκλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη ως προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας τι σηματοδοτεί για την προοπτική επανένωσης του νησιού; Είστε αισιόδοξος για βιώσιμη λύση;

Το Κυπριακό βρίσκεται στη δυσκολότερη φάση του. Εμείς φτάσαμε πολύ κοντά στη λύση του και μάλιστα από θέση αρχών, που αναδείκνυαν την διάσταση του ως θέματος διεθνούς δικαίου, εισβολής σε ένα κυρίαρχο κράτος. Ο ίδιος ο νέος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει πει ότι ενώ για όλα τα προηγούμενα σχέδια λύσης του Κυπριακού ίσχυε ότι η νεότερη πρόταση ήταν χειρότερη από το προηγούμενη, το Κρανς Μοντανά ήταν εξαίρεση.

Ελπίζω ότι θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε τη διαπραγμάτευση από το σημείο αυτό. Ενδεικτική της σημασίας που δίνει ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία στο Κυπριακό ήταν η επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στην Κύπρο την Πέμπτη. Ηταν ο πρώτος μη Κύπριος ηγέτης που συναντήθηκε με τον Νίκο Χριστοδουλίδη.

Το σκάνδαλο των παράνομων επισυνδέσεων ήρθε να ρίξει βαριά τη σκιά του στη θεσμική κρίση της τελευταίας 12ετίας, η οποία όλο και μεγεθύνεται στη συνείδηση των πολιτών. Με ποιον τρόπο είναι δυνατή η θεσμική θωράκιση και ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να γίνει κάτι τέτοιο εφικτό; Τι δεν έγινε κατά τη συνταγματική αναθεώρηση, που θα έπρεπε να έχει γίνει;

Η συνταγματική ρύθμιση ανάγεται στο 2001 και είναι επαρκής, με την ακόμη πιο συγκεκριμένη κατοχύρωση του απορρήτου και την ανάθεση της προστασίας του σε Ανεξάρτητη Αρχή. Τις συνταγματικές αυτές προβλέψεις παραβίασε βάναυσα η Νέα Δημοκρατία. Δεν είναι μόνον οι παρακολουθήσεις υπουργών, πολιτικών αντιπάλων, δημοσιογράφων και ανώτατων στελεχών των ενόπλων δυνάμεων, που από μόνες τους θα έριχναν οποιαδήποτε κυβέρνηση. Είναι και οι απροκάλυπτες προσπάθειες συγκάλυψης του σκανδάλου και παρεμπόδισης με κάθε μέσο της ΑΔΑΕ να ασκήσει τις συνταγματικές της αρμοδιότητες.

Και όλα αυτά σε ένα κλίμα αδιαφάνειας και υφέρπουσας διαφθοράς, από τα 7,5 δισ. ευρώ των απευθείας αναθέσεων μέχρι τις ειδικές διευκολύνσεις των «golden boys» και των «ημετέρων».

Για τον λόγο αυτόν το πρώτο αυτονόητο βήμα της νέας προοδευτικής κυβέρνησης θα είναι η κατάργηση των αντισυνταγματικών ρυθμίσεων της Νέας Δημοκρατίας, που περιόρισαν τις αρμοδιότητες της Αρχής. Θα προβλέψουμε επίσης την υποχρέωση αιτιολογίας της απόφασης για επισυνδέσεις για λόγους εθνικής ασφάλειας και, αυτονόητα, θα διερευνήσουμε κάθε πτυχή της χρήσης του παράνομου λογισμικού Predator.

Ο ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. υπολείπεται δημοσκοπικά της Ν.Δ. σε όλες τις μετρήσεις πρόθεσης ψήφου, όχι μόνο στις αναγωγές. Μάλιστα, η Ν.Δ. φαίνεται να χάνει από την ακροδεξιά ψηφοφόρους και όχι από την κεντροαριστερά ή την αριστερά. Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι μπορεί να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ. πρώτο κόμμα στην κάλπη της απλής αναλογικής;

Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. συστηματικά υποεκπροσωπείται στις δημοσκοπήσεις. Εάν θυμάστε, και στις εκλογές του 2019 γύρω στο 25% μας έδιναν και πήραμε κοντά στο 32%.

Εμείς θεωρούμε ότι στο κρίσιμο δίλημμα των εκλογών, που είναι εάν θα συνεχιστεί η διακυβέρνηση της χώρας από τη Δεξιά και το σύστημα Μητσοτάκη, ο λαός θα δώσει τη δική του προοδευτική απάντηση.

Πόσο αξιόπιστο εταίρο θεωρείτε το ΠΑΣΟΚ και πόσες πιθανότητες δίνετε σε μια μετεκλογική συνεργασία μαζί του;

Έχουμε μια θέση αρχής και μια κοινή στρατηγική και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη: προώθηση μιας ευρύτατης συμμαχίας της αριστεράς, της σοσιαλδημοκρατίας, που απορρίπτει τον νεοφιλελευθερισμό, και της οικολογίας. Γι’ αυτό και ψηφίσαμε την απλή αναλογική, γι’ αυτό συμμετέχει ο Αλέξης Τσίπρας στις συναντήσεις κορυφής των Ευρωπαίων σοσιαλδημοκρατών.

Θα επαναφέρουμε την απλή αναλογική στην αυτοδιοίκηση, παίρνοντας υπόψη και την προηγούμενη εφαρμογή της, ώστε να αντιμετωπίσουμε δυσκολίες που προέκυψαν.

Θέλω να ελπίζω ότι το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. θα ξεπεράσει τη λογική του διμέτωπου και θα επιδιώξει μετεκλογικά να έρθει σε προγραμματικές συγκλίσεις μαζί μας, ούτως ώστε να συμμετέχει στη νέα προοδευτική κυβέρνηση.

Η Αυτοδιοίκηση σε πολλές περιπτώσεις έχει δεμένα χέρια εξ αιτίας των κεντρικών κυβερνητικών επιλογών, ενώ μονίμως υποχρηματοδοτείται. Από την άλλη, οι νομοθετικές παρεμβάσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, ιδίως η θεσμοθέτηση της απλής αναλογικής, προκάλεσε δυσλειτουργίες σε πάρα πολλούς Δήμους. Αν γίνετε κυβέρνηση, σκοπεύετε να την επαναφέρετε; Και πώς θα ενισχύσετε τις τοπικές «κυβερνήσεις»;

Είμαστε από θέση αρχής υπέρ της  απλής αναλογικής, γιατί θεωρούμε ότι είναι το πιο δημοκρατικό σύστημα και ότι προωθεί τις συνεργασίες, οι οποίες σε όλα τα επίπεδα πρέπει να επιδιώκονται, πολύ περισσότερο σε αυτό της αυτοδιοίκησης.

Η Νέα Δημοκρατία και σε αυτό το ζήτημα λειτούργησε ως «ταύρος σε υαλοπωλείο», εξού και οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκριναν αντισυνταγματικές πολλές από τις ανατροπές που επιχείρησε στη δική μας νομοθεσία. Εμείς, σε συνεργασία με τους Δήμους, θα επαναφέρουμε την απλή αναλογική, παίρνοντας υπόψη και την προηγούμενη εφαρμογή της, ώστε να αντιμετωπίσουμε δυσκολίες που προέκυψαν.