Μία… ντομάτα την ημέρα, τον γιατρό τον κάνει πέρα

Νέα βρετανική επιστημονική έρευνα αποδεικνύει ότι ένα «χάπι ντομάτας» την ημέρα, το οποίο περιέχει τη φυσική αντιοξειδωτική ουσία λυκοπένιο, δρα προστατευτικά για το καρδιαγγειακό σύστημα.

Οι Βρετανοί επιστήμονες επιβεβαίωσαν με μια κλινική δοκιμή ότι χάπια που περιέχουν την ουσία λυκοπένιο βοηθούν στη λειτουργία των αγγείων του αίματος, όμως θα χρειαστούν και άλλες μελέτες προτού το χάπι λυκοπένιου αποδειχτεί πέρα από κάθε αμφιβολία ότι πράγματι κάνει καλό στην καρδιά και μπορεί να αξιοποιηθεί μελλοντικά.

Η διαπίστωση αυτή πιθανώς εξηγεί γιατί η μεσογειακή δίαιτα, όπου η ντομάτα συναντάται συχνά, μειώνει την πιθανότητα καρδιολογικών προβλημάτων.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, με επικεφαλής τον κλινικό φαρμακολόγο Τζόζεφ Τσέριγιαν, πραγματοποίησαν μια τυχαιοποιημένη δοκιμή με 72 ενήλικους, οι μισοί από τους οποίους έλαβαν το χάπι ντομάτας, ενώ οι άλλοι μισοί έλαβαν ένα εικονικό φάρμακο. Οι μισοί εθελοντές ήταν υγιείς και οι υπόλοιποι είχαν διαγνωσμένα καρδιολογικά προβλήματα. Να σημειωθεί ότι ούτε οι εθελοντές, αλλά ούτε ερευνητές γνώριζαν ποιος είχε πάρει το πραγματικό χάπι ντομάτας, εώς ότου ολοκληρώθηκε η δοκιμή μετά από δύο μήνες.

Οι επιστήμονες μέτρησαν την κυκλοφορία του αίματος στα χέρια των εθελοντών, έναν δείκτη που προβλέπει τον μελλοντικό καρδιαγγειακό κίνδυνο, καθώς όσο στενεύουν τα αιμοφόρα αγγεία τόσο αυξάνεται η πιθανότητα εμφράγματος ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Η ανάλυση έδειξε ότι το χάπι ντομάτας βελτίωσε σημαντικά, και συγκεκριμένα κατά 53%, την κατάσταση του ενδοθήλιου, δηλαδή του εσωτερικού στρώματος των αιμοφόρων αγγείων, και την κυκλοφορία του αίματος στους καρδιοπαθείς (αλλά όχι στους υγιείς), ενώ κάτι ανάλογο δεν συνέβη με το χάπι πλασέμπο.

Παρ΄ όλα αυτά, το «χάπι ντομάτας» δεν έδειξε να επιδρά στην αρτηριακή πίεση, στην ακαμψία των αρτηριών, ούτε στα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα.

Το λυκοπένιο, που αποτελεί βασικό αντιοξειδωτικό συστατικό της ντομάτας και είναι δέκα φορές πιο ισχυρό από τη βιταμίνη Ε, θεωρείται ότι προστατεύει τα κύτταρα από τυχόν βλάβες λόγω οξείδωσης. Υπάρχει επίσης και σε άλλα λαχανικά και φρούτα, όπως τα καρότα, τα σπαράγγια, τα βερίκοκα, τα καρπούζια, τις παπάγιες, τα γκρέιπ φρουτ.

Η ποσότητα του λυκοπένιου ποικίλει ανάλογα με την ποικιλία της ντομάτας και από τον τρόπο που αυτή καταναλώνεται, δηλαδή αν είναι ωμή, μαγειρεμένη, επεξεργασμένη σε έτοιμη σάλτσα, κ.λπ. Όταν το λυκοπένιο καταναλώνεται παράλληλα με ελαιόλαδο, τότε η δράση του φαίνεται να αυξάνεται.

Πάντως ο Τζ. Τσέριγιαν δήλωσε ότι ακόμα κι αν στο μέλλον κυκλοφορήσουν ευρέως διατροφικά συμπληρώματα λυκοπένιου, είναι αμφίβολο αν θα υποκαταστήσουν άλλες θεραπείες για το καρδιαγγειακό σύστημα. Θα μπορούν, όμως, να παρέχουν, όπως υποστήριξε, πρόσθετη προστασία, σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα και την κατάλληλη διατροφή, ιδίως τη μεσογειακή διατροφή.

Ο Βρετανός επιστήμονας ανέφερε ότι θα χρειαστούν πλέον μεγαλύτερες έρευνες με μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα, για να απαντηθεί οριστικά το ερώτημα κατά πόσο η καθημερινή λήψη ενός τέτοιου χαπιού μπορεί να μειώσει πράγματι τις καρδιοπάθειες. Ήδη πάντως μια εταιρεία, η Cambridge Theranostics, που δημιούργησαν οι ερευνητές του Κέμπριτζ, έχει αναπτύξει ένα τέτοιο χάπι ντομάτας.

Εξάλλου προηγούμενες μελέτες έχουν αναφέρει και πιθανή αντικαρκινική δράση του λυκοπένιου και μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα κατέληξε σε ανάλογο συμπέρασμα. Ερευνητές του Πανεπιστημίου Case Western Reserve του Οχάιο μελέτησαν σχεδόν 92.000 γυναίκες κατά την περίοδο 1995-2013, διαπιστώνοντας ότι, όσες γυναίκες έτρωγαν περισσότερες ντομάτες ή άλλα φρούτα και λαχανικά που περιείχαν λυκοπένιο, είχαν μικρότερο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο των νεφρών.