Πώς «μπλέχτηκε το κουβάρι» με το Κτήμα Σιστοβάρη στην Αγία Παρασκευή

Σαν μπλεγμένο κουβάρι φαντάζει η υπόθεση του «Κτήματος Σιστοβάρη», στην Αγία Παρασκευή. Ενός ακινήτου που μπορεί να βρίσκεται σε… πορεία μετάβασης στον Δήμο, αλλά μένουν ακόμη κάποιες «λεπτομέρειες» να τακτοποιηθούν.

Σας μπερδέψαμε; Μάλλον ναι. Είναι που η όλη η υπόθεση μπερδεύτηκε με κάποιον τρόπο, εξαιτίας άστοχων χειρισμών από πλευράς των δημοτικών αρχών της πόλης, τουλάχιστον όπως υποστηρίζει ο κ. Δημήτρης Παναγούλης. Ποιος είναι αυτός; Είναι ο πρώην νομικός σύμβουλος του Δήμου Αγίας Παρασκευής ο οποίος χειρίστηκε την υπόθεση του εν λόγω ακινήτου από το 2005 μέχρι το 2014, οπότε και συνταξιοδοτήθηκε από τον Δήμο. Το «Ε» τον συνάντησε και συζήτησε μαζί του τα «πώς» και τα «γιατί» μία -κατά τ’ άλλα- απλή υπόθεση μεταβίβασης, μετατράπηκε σε ένα δύσκολο δικαστικό παζλ.

Συνέντευξη στον Θάνο Σταθόπουλο

Κύριε Παναγούλη, ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Τι είναι το Κτήμα Σιστοβάρη και γιατί απασχολεί τόσο την Αγία Παρασκευή;

Πολλά έχουν ειπωθεί, πολλά έχουν γίνει, ελάχιστα έχουν σχέση με τη νομική πραγματικότητα σχετικά με το λεγόμενο «Κτήμα Σιστοβάρη».

Το Κτήμα Σιστοβάρη είναι ένα ακίνητο-οικόπεδο, έκτασης 2.387τ.μ., μετά του επ’ αυτού κτίσματος, το οποίο βρίσκεται στον Δήμο Αγίας Παρασκευής, επί της οδού Αγίου Ιωάννου 23. Το εν λόγω ακίνητο έχει απασχολήσει από το 2005 όλες τις δημοτικές αρχές που πέρασαν από την πόλη, μέσω δικαστικών αγώνων. Ταυτοχρόνως, αποτέλεσε κύριο θέμα στις προεκλογικές περιόδους, με αντιμαχόμενες δημοτικές παρατάξεις, εντονότατες αντιπαραθέσεις, ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής της πόλης, πολιτικούς κανιβαλισμούς, συκοφαντίες προσώπων, «δολοφονίες» χαρακτήρων και με τη συμμετοχή πάντα του λαϊκισμού, των λαϊκιστών, των δικαιωματιστών, των δικολάβων, των εχόντων άποψη επί παντός επιστητού (κοινώς «ξερόλες») και όχι μόνο.

Όλα τα παραπάνω συνέβαλαν στο να δημιουργηθεί αυτό το νομικό δημιούργημα – τερατούργημα, που ονομάζεται «Κτήμα Σιστοβάρη».

Ξεκινήσατε δυναμικά, ας τα πάρουμε ένα-ένα. Εσείς, πώς εμπλέκεστε στην υπόθεση;

Κατά την παραπάνω περίοδο, την οποία σας ανέφερα, ήμουν προϊστάμενος του αυτοτελούς τμήματος της Νομικής Υπηρεσίας του Δήμου Αγίας Παρασκευής, μέχρι το 2014, όταν και συνταξιοδοτήθηκα από την Δήμο, αλλά και καταργήθηκε το αυτοτελές αυτό τμήμα από τη διοίκηση του κ. Βασίλη Ζορμπά.

Ως εκ της θέσεώς μου, λοιπόν, ως δικηγόρος και ακολούθως προϊστάμενος-εντολοδόχος των εκάστοτε εντολέων μου δημάρχων, διεξήγαγα πολυετείς και έντονους δικαστικούς αγώνες, βρέθηκα δε πολλές φορές -ως παράπλευρη απώλεια- στο «στόχαστρο» των αντιμαχόμενων παρατάξεων, των λαϊκιστών, των δικαιωματιστών κ.λπ.

Τώρα, λοιπόν, που ήρθε το «πλήρωμα του χρόνου», ήτοι η 10^η Μαρτίου 2025, και περιήλθε η κληροδοσία στον Δήμο Αγίας Παρασκευής, θεωρώ ότι πρέπει να θυμηθούν οι παλαιότεροι, αλλά και να πληροφορηθούν οι νεότεροι, που κατακλύζουν πλέον τα Δημοτικά Συμβούλια, όπως αυτό του Δήμου μας, το ιστορικό που αφορά στο «Κτήμα Σιστοβάρη», όπως έχει γίνει γνωστό και το επικαλούμαστε. Δηλαδή, να αναφερθώ στο πώς θα περιέλθει οριστικά στον Δήμο, τι ενέργειες έχουν γίνει και τι έγινε ενώ δεν έπρεπε να γίνει.

Πριν πάμε σε αυτό, πείτε μας πώς ο Δήμος Αγίας Παρασκευής απέκτησε δικαιώματα πάνω στο συγκεκριμένο ακίνητο;

Το συγκεκριμένο ακίνητο είναι ένα κληροδότημα από τον Αθανάσιο Σιστοβάρη, του Ιωάννη, ο οποίος με ιδιόγραφη διαθήκη, που συνέταξε νόμιμα στις 24/6/1967 και δημοσιεύτηκε από το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, το κληροδότησε στους ανιψιούς του Αθανάσιο Σιστοβάρη, του Ηλία και Μιχαήλ Σιστοβάρη, του Αποστόλου (πρώτους κληροδόχους), με την προοπτική να περιέλθει στον Δήμο Αγίας Παρασκευής (τότε Κοινότητα), 50 χρόνια μετά τον θάνατό του, ο οποίος επήλθε στις 10/3/1975. Πρόκειται, λοιπόν, για καταπιστευτική κληροδοσία ή διαδοχική κληροδοσία, που προβλέπεται στο άρθρο 2009 του Αστικού Κώδικα, με πρώτους κληροδόχους τους Αθανάσιο και Μιχαήλ Σιστοβάρη και δεύτερο κληροδόχο-μετακληροδόχο τον Δήμο μας.

Ο Μιχαήλ Αποστόλου Σιστοβάρης, όπως είχε δικαίωμα, το 1979 αποποιήθηκε την κληροδοσία αυτή και, σύμφωνα με τον νόμο, η μερίδα του προσαυξήθηκε στη μερίδα του Αθανασίου Ηλία Σιστοβάρη, ο οποίος έκτοτε κατέστη ο μοναδικός πρώτος κληροδόχος, βεβαρημένος να παραδώσει το εν λόγω κτήμα-κληροδότημα στον Δήμο (δεύτερο κληροδόχο – μετακληροδόχο) την 10^η Μαρτίου 2025, με σκοπό να φροντίσει το Δημοτικό Συμβούλιο για την «……καλλιτέραν και αξιοπρεπή εκμετάλλευσή του, ώστε οι πόροι να διατίθενται εις φιλανθρωπικούς σκοπούς με πνευματικό περιεχόμενο τοιούτους…..», όπως εντέλλεται στη διαθήκη του ο διαθέτης.

Πώς εμπλέκεται η εταιρεία του κ. Σαμουρέλη στο ακίνητο;

Το 2005, επί δημαρχίας Αντωνίου Σιδέρη, ο κληροδόχος Αθανάσιος Σιστοβάρης εκχώρησε στην εταιρεία «ΛΑΜΠΡΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΣΑΜΟΥΡΕΛΗΣ ΚΑΙ ΣΙΑ Ο.Ε.» όλα τα δικαιώματα χρήσης και εκμετάλλευσης του ακινήτου. Έτσι, η εν λόγω εταιρεία εκδίδει το 2006 οικοδομική άδεια επέκτασης του υπάρχοντος κτίσματος και αρχίζει τις εργασίες οικοδόμησης.

Τότε εξηγέρθησαν οι κάθε είδους λαϊκιστές, δικαιωματιστές, ξερόλες, πολιτικοί κανιβαλιστές, αλλά και αρκετοί δημοτικοί σύμβουλοι, οι οποίοι υποστήριζαν ότι χάθηκε το κτήμα, η εταιρεία κατεδαφίζει το κτήριο, που είναι κτισμένο από το 1930 (η αλήθεια ήταν ότι, με άδεια, κατεδάφισε κτίσμα που είχε κατασκευαστεί το 1985, αν ενθυμούμαι καλώς, και στέγαζε παιδικό σταθμό, χωρίς καμία αντίδραση του Δήμου) και στο οποίο είχε φιλοξενηθεί και ο Μουσολίνι(!), ότι είναι διατηρητέο, ότι δεν έχει δικαίωμα να αλλοιώσει την εικόνα του κτηρίου, γιατί ο διαθέτης ήθελε να περιέλθει στον Δήμο όπως το είχε ο διαθέτης, ως ιστορικό κτήριο (λόγω Μουσολίνι;), ότι πρέπει να γίνει χώρος πρασίνου, ότι πρέπει να αποδοθεί στους κατοίκους, να γίνει παιδική χαρά, χώρος αναψυχής και λοιπά παρόμοια, λαϊκίστικα.

Προέβησαν δε και σε απόπειρες κατάληψης του κτήματος. Να σας θυμίσω ότι το 2006 ήταν και χρονιά διεξαγωγής δημοτικών εκλογών, οπότε κάποιες παρατάξεις υποστήριξαν ότι πρέπει να γίνει εκεί το δημαρχείο, παραβλέποντας την παραπάνω ρητή εντολή του διαθέτη, αλλά και ότι άλλος χώρος έχει αγοραστεί από το 1963 για ανέγερση δημαρχιακού μεγάρου!

Τι κάνατε τότε εσείς, ως νομικός σύμβουλος του Δήμου;

Ως είχα καθήκον, ενημέρωσα τον εντολέα μου δήμαρχο για τα τεκταινόμενα από νομικής άποψης, δηλαδή ότι δεν υπάρχει κανένα νομικό θέμα, ότι ο κληροδόχος Αθανάσιος Σιστοβάρης έχει αποκτήσει την κληροδοσία κατά πλήρη κυριότητα, έχει αποκλειστική εξουσία διαχείρισης και εκμετάλλευσης, ότι ο Δήμος έχει δικαίωμα  προσδοκίας -το οποίο και μόνο μπορεί να προστατεύσει- ότι δεν προκύπτει από πουθενά ότι θα πρέπει να περιέλθει στον Δήμο το κτίσμα όπως ήταν και ευρίσκετο από την ανέγερσή του, ότι δεν είναι δυνατόν να γίνει χώρος πρασίνου ή αναψυχής ή οτιδήποτε άλλο, αφού ο διαθέτης ορίζει πως: «…θα φροντίσει το Δημοτικό Συμβούλιο διά την καλλιτέραν και αξιοπρεπή εκμετάλλευσίν του ώστε οι πόροι να διατίθενται εις φιλανθρωπικούς σκοπούς με πνευματικό περιεχόμενο τοιούτους…..», ότι δεν συντρέχει κανένας κίνδυνος για το ακίνητο κ.λπ. Μάλιστα, για πολλά από αυτά ενημέρωσα και το Δημοτικό Συμβούλιο, όταν ρωτήθηκα.

Και, τελικώς, τι έγινε;

Παρ’ όλα αυτά, η δημοτική αρχή συντάχθηκε με τις απόψεις των μη νομικών, με ρώτησε τι ένδικα μέσα μπορούμε να ασκήσουμε και μου έδωσε εντολή να προβώ σε ασφαλιστικά μέτρα, προκειμένου να σταματήσουν οι εργασίες ανοικοδόμησης, να ζητήσω ακύρωση οικοδομικής άδειας, να καταθέσω τακτική αγωγή, με περιεχόμενο τα όσα παραπάνω υποστήριζαν οι «δικαιωματιστές, λαϊκιστές κ.λπ.».

Από την πλευρά μου, ενημέρωσα ότι δεν έχει καμία τύχη να ευδοκιμήσει η δικαστική αυτή διαμάχη, αλλά ο εντολοδόχος δικηγόρος οφείλει να εκτελέσει την εντολή του εντολέα του…

Σε κάποιες δίκες από αυτές συμπαρίστατο και ο καθηγητής Κληρονομικού Δικαίου Σπυριδάκης, μετά από εντολή της δημοτικής αρχής που είχε λάβει. Μάλιστα, ζητήθηκαν και γνωμοδοτήσεις από τον καθηγητή Νομικής και πρώην υπουργό Δικαιοσύνης Μιχάλη Σταθόπουλο, ο οποίος και γνωμοδότησε. Με τους δύο αυτούς καθηγητές -Σταθόπουλο και Σπυριδάκη- είχαμε ανταλλάξει συνεδρίες και συζητήσεις, χωρίς να έχουμε νομικές διαφορές.

Εννοείται ότι όλα τα παραπάνω ένδικα μέσα που ασκήσαμε απερρίφθησαν από τα δικαστήρια, ως μη νόμιμα ή αόριστα, όπως ήταν φυσικό.

Και μετά, ποια ήταν η συνέχεια;

Προσωπικώς, εισηγήθηκα να εξουσιοδοτηθώ και να ζητήσω από το Εφετείο Αθηνών ερμηνεία της διαθήκης με όλους αυτούς τους παραπάνω ισχυρισμούς, προκειμένου να μην υπάρχει καμία αμφιβολία για τη βούληση του διαθέτη, πράγμα το οποίο και έπραξα. Εκδόθηκε, δε, η υπ’ αριθμ. 1936/2007 απόφαση του Εφετείου Αθηνών, η οποία κατέστη αμετάκλητη με την υπ’ αριθμ. 435/2014 απόφαση του Αρείου Πάγου, σύμφωνα με τις οποίες: «…Από κανένα στοιχείο δεν προέκυψε ότι ο διαθέτης ήθελε να παραμείνει το κληροδοτούμενο ακίνητο όπως ήταν κατά τον χρόνο του θανάτου του, ώστε  σε αυτή την κατάσταση να  επαχθεί μετά από 50 έτη στον αιτούντα Δήμο, αφού, όπως προαναφέρθηκε, ο διαθέτης επέτρεψε την τακτική εκμετάλλευσή του  στο πλαίσιο της οποίας εντάσσονται, εκτός από τη συντήρησή του και μικρο-προσθήκες, τις οποίες άλλωστε και ο αιτών (Δήμος μας) είχε αποδεχθεί  κατά την εκμίσθωση του ακινήτου για παιδικό σταθμό, με την προσθήκη κτίσματος 170τ.μ., η οποία έγινε με τη συγκατάθεσή του. Συνεπώς, το αίτημά του (Δήμου), να ερμηνευθεί ότι ο διαθέτης ήθελε να παραμείνει το κληροδοτούμενο ακίνητο όπως ήταν κατά τον χρόνο του θανάτου του, ώστε  σε αυτή την κατάσταση να επαχθεί μετά από 50 έτη στον αιτούντα Δήμο, πρέπει να απορριφθεί ως κατ’ ουσίαν αβάσιμο…».

Μπερδευτήκαμε και πάλι. Τελικώς, ποιο είναι το δικαίωμα που είχε ο Δήμος πάνω στο ακίνητο;

Έχετε δίκιο. Θα σας εξηγήσω επιγραμματικά ποιος είναι ο χαρακτήρας και η φύση του δικαιώματος προσδοκίας που είχε ο Δήμος μέχρι την 10^η Μαρτίου 2025 (επαγωγή-«επέλευση» της κληροδοσίας) και του πλήρους δικαιώματος που έχει μετά από  την ημερομηνία αυτήν.

Επί του δικαιώματος αυτού (προσδοκίας μέχρι τις 10-3-2025 και πλήρες μετά από αυτήν) του Δήμου και της ικανοποίησής του, αλλά και γενικά επί των δικαιωμάτων των μετακληροδόχων, όπως ο Δήμος μας, εφόσον ο πρώτος κληροδόχος δεν παραδίδει το αντικείμενο της μετακληροδοσίας, εν προκειμένω του «Κτήματος Σιστοβάρη», έχουν αναπτυχθεί στο Κληρονομικό Δίκαιο και τη νομολογία δύο απόψεις:

1. Η πρώτη είναι ότι ο μετακληροδόχος -ο Δήμος εν προκειμένω- έχει δικαίωμα ενοχικού χαρακτήρα και φύσης, δηλαδή ενοχικό δικαίωμα-αξίωση ικανοποίησης της απαίτησής του-δικαιώματός του κατά του πρώτου κληροδόχου -Αθανασίου Σιστοβάρη εν προκειμένω. Τι σημαίνει αυτό; Εφόσον αυτός αρνηθεί να παραδώσει το κληροδότημα στον Δήμο, θα πρέπει ο Δήμος να στραφεί κατ’ αυτού με αγωγή στο αρμόδιο δικαστήριο και να απαιτήσει το κτήμα δικαστικώς, με όλα τα μειονεκτήματα ενός χρονοβόρου δικαστικού αγώνα, ο οποίος -με τους ρυθμούς που απονέμεται η Δικαιοσύνη στη χώρα μας- μπορεί και να απαιτήσει 10-15 έτη για να καταστεί αμετάκλητη η απόφαση (Πρωτοδικείο, Εφετείο, Άρειος Πάγος).
2. Η δεύτερη άποψη είναι ότι το δικαίωμα αυτό του Δήμου μας είναι  εμπράγματου χαρακτήρα και φύσης, που σημαίνει ότι  ο Δήμος μας, μετά τις 10/3/2025,  αποκτά, αμέσως και αυτοδικαίως, το αντικείμενο της μετακληροδοσίας, δηλαδή όταν καταχωρήσει στο Κτηματολόγιο το συμβόλαιο αποδοχής της μετακληροδοσίας περιέρχεται στην κυριότητά του, αμέσως και αυτοδικαίως το Κτήμα Σιστοβάρη και καθίσταται αποκλειστικός κύριος αυτού και μπορεί να αποβάλλει τον παρακρατούντα και μη παραδίδοντα αυτό πρώτο κληροδόχο και με τη σύντομη (διαρκείας περίπου ενός εξαμήνου) διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων νομής (η οποία δεν χορηγείται για τα ενοχικά δικαιώματα) και με δικαίωμα να απαιτήσει αποζημίωση για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα καθυστερήσει η απόδοσή του.

Η  άποψη που είναι επικρατέστερη στη θεωρία και στη νομολογία είναι αυτή του ενοχικού χαρακτήρα και φύσης του δικαιώματος του μετακληροδόχου, δηλαδή του ενοχικού δικαιώματος. 

Προτείνω στη νέα γενιά δημοτικών αρχών να «συνταξιοδοτήσουν» τις παλιές νοοτροπίες και αντιλήψεις, να αποφεύγουν τον λαϊκισμό και να εμπιστεύονται τους ειδικούς, τους επαΐοντες, τους εντεταλμένους, επιλέγοντας πάντα τους σωστούς συνεργάτες…

Ωραία μέχρι εδώ. Με βάση όσα περιγράψατε, η δική σας πρόταση ποια ήταν;

Έχοντας υπόψη μου τα παραπάνω, επεδίωξα να διασφαλίσω τον εμπράγματο χαρακτήρα του δικαιώματος, προκειμένου να αποφευχθούν πολύχρονοι δικαστικοί αγώνες, έτσι ώστε να περιέλθει το κτήμα στις 10/3/2025 στον Δήμο. Έτσι, όταν το 2007 η παραπάνω εταιρεία ζήτησε από τον Δήμο άδεια λειτουργίας επιχείρησης υγειονομικού ενδιαφέροντος και ενώ δήμαρχος είχε εκλεγεί ο κ. Βασίλης Γιαννακόπουλος, τον οποίο και είχα ενημερώσει, υπέδειξα να ζητήσει από την εταιρεία -η οποία ήταν πληρεξούσια του Σιστοβάρη και με την ιδιότητά του αυτή- να δεχτεί και να υπογράψει συμβολαιογραφικό έγγραφο, το οποίο θα ήταν και τίτλος εκτελεστός, με το οποίο θα δεσμευόταν ότι θα παραδώσει το ακίνητο τη 10^η Μαρτίου 2025, οπότε και αποκτούσε ο Δήμος εμπράγματο δικαίωμα (που σε περίπτωση άρνησης θα εκτελούσε το συμβόλαιο και θα απέβαλε όποιον αρνιόταν την παράδοση του κτήματος στον Δήμο). Κάτι το οποίο αποδέχτηκε η εταιρεία και επί πλέον παραχωρούσε και μία αίθουσα στον Δήμο, δωρεάν, για διάφορες εκδηλώσεις του.

Εισακούστηκε η πρότασή σας;

Δυστυχώς, αυτό δεν κατέστη δυνατό να πραγματοποιηθεί. Αντιθέτως, όταν γνωμοδοτήσαμε, και οι τέσσερις δικηγόροι του Δήμου, να χορηγηθεί η άδεια λειτουργίας, για την οποία ήταν δέσμια η διοίκηση να το πράξει, η οποία και χορηγήθηκε από την πλειοψηφούσα παράταξη του δημάρχου, άρχισε η ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής του τόπου. Ξεκίνησαν μηνυτήριες αναφορές, καταγγελίες, προσφυγές στην Περιφέρεια Αττικής -μέχρι καταγγελία στον Dominique Strauss-Kahn είχε γίνει -ο λαϊκισμός σε όλο του το μεγαλείο!

Η αντιπολίτευση διαμαρτυρόταν ότι παράνομα χορηγήθηκε η άδεια, οι διάφοροι «δικαιωματιστές, λαϊκιστές, ξερόλες, δικολάβοι» -και διά του τοπικού Τύπου- άφηναν υπονοούμενα ότι υπήρξε «συναλλαγή» και λοιπά γνωστά σε αυτές τις πολύ γνωστές περιπτώσεις στην πατρίδα μας… Κάποιοι, μετά από μηνύσεις μου, αλλά και άλλων δημοτικών συμβούλων, καταδικάστηκαν και, τέλος πάντων, ήταν μία μαύρη περίοδο για την πολιτική ζωή της πόλης μας.

Έτσι χάθηκε η ευκαιρία, αυτή της εξασφάλισης, με συμβόλαιο-τίτλο εκτελεστό, του  εμπράγματου  χαρακτήρα του δικαιώματος του Δήμου  μας, οπότε το μόνο που απέμενε ήταν να ασκήσουμε έφεση κατά της απόφασης του Πρωτοδικείου, αν και είχε απορριφθεί η αγωγή μας, και να προσπαθήσουμε να πετύχουμε -ως παρεμπίπτον ζήτημα- να γίνει δεκτή η μειοψηφούσα άποψη και να αναγνωριστεί ότι έχουμε εμπράγματο δικαίωμα, έτσι ώστε να περιέλθει το ακίνητο στον Δήμο στις 10/3/2025, αμέσως και αυτοδικαίως.

Καταφέρατε να πετύχετε κάτι με την έφεσή σας;

Επί της εφέσεώς μας αυτής, την οποία χειρίστηκα και συμπαραστάθηκα με τον συνάδελφό μου και μέλος της Νομικής Υπηρεσίας του Δήμου Γεώργιο Λαζουρά, εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. 6060/2013 απόφαση του Εφετείου Αθηνών, η οποία αναγνώριζε ότι το δικαίωμα της μετακληροδοσίας του Δήμου είναι εμπράγματο, δηλαδή ότι ο Δήμος μας αποκτά αμέσως και αυτοδικαίως το κληροδοτούμενο ακίνητο. Είχε επιτευχθεί ο σκοπός μας, να γίνει δεκτή η μειοψηφούσα άποψη, ως είχε δικαίωμα το Δικαστήριο να αποφασίσει και να αποφευχθεί το ενοχικό δικαίωμα.

Εννοείται ότι σε όλες τις δίκες που έγιναν συμπαρίσταται και υποστήριζε τις απόψεις μας το Ελληνικό Δημόσιο, με δικηγόρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.

Και μετά τι έγινε;

Όταν αποχώρησα από τον Δήμο, το 2014, ενημέρωσα τον νέο πλέον δήμαρχο, Βασίλη Ζορμπά, για το επίτευγμά μας αυτό και συνέστησα να μην ασκηθεί αναίρεση κατά της απόφασης του Εφετείου 6060/2013. Πράγματι, δεν ασκήθηκε αναίρεση τότε.

Δυστυχώς, όμως, δεν συνέβη το ίδιο και με τη νέα, εκλεγείσα δημοτική αρχή, με δήμαρχο τον κ. Γιάννη Σταθόπουλο.

Τι έγινε, δηλαδή, τότε;

Επί της δημαρχίας του κ. Σταθόπουλου συνέβησαν τα εξής:

1. Ελήφθη απόφαση ανάκλησης της άδειας  λειτουργίας της επιχείρησης, η οποία βέβαια δεν εγκρίθηκε από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, ως μη νόμιμη, αλλά και ακυρώθηκε από τα Διοικητικά Δικαστήρια.
2. Ελήφθη απόφαση άσκησης Αιτήσεως Αναιρέσεως κατά της παραπάνω απόφασης 6060/2013 του Εφετείου Αθηνών, με την οποία είχαμε διασφαλίσει την εμπράγματη αξίωσή μας. Κι αυτό παρά την αντίθετη έγγραφη άποψη του Νομικού Συμβούλου του Κράτους, ως μη συμφέρουσα, δεδομένου ότι υπήρχε κίνδυνος -ή μάλλον βεβαιότητα- ο Άρειος Πάγος να συνταχθεί με  την κρατούσα άποψη του ενοχικού δικαιώματος, την οποία ο ίδιος είχε νομολογήσει.

Επρόκειτο για ένα τραγικό και απαράδεκτο νομικό λάθος, όταν μάλιστα ο πρώτος κληροδόχος, Αθανάσιος Σιστοβάρης, αλλά και η εταιρεία, όχι μόνο δεν άσκησαν αναίρεση, αλλά ο Σιστοβάρης ούτε καν παραστάθηκε στη δίκη αυτή, όπως το ίδιο έκανε και το Ελληνικό Δημόσιο! Η εταιρεία, απλώς, παραστάθηκε, χωρίς να ασκήσει δική της αναίρεση, αν και είχε δικαίωμα και συμφέρον προς τούτο. Μόνο, λοιπόν, ο Δήμος, ο οποίος όφειλε να μην ασκήσει αναίρεση, το έπραξε, ενεργώντας νομικώς εσφαλμένα.

Ανέθεσε, λοιπόν, την υπόθεση αυτή σε εξωτερικό δικηγόρο, αν και υπήρχε νομική υπηρεσία. Έδωσε, λοιπόν,  εντολή να ασκηθεί αναίρεση. Έτσι, με την από 30/12/2015 αίτηση του δικηγόρου, εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. 1021/2018 απόφαση του Αρείου Πάγου, η οποία αποδέχτηκε την κρατούσα-πλειοψηφούσα άποψη, ως ήταν αναμενόμενο. Έτσι η θέση που καταφέραμε και υιοθετήθηκε από το Εφετείο Αθηνών (με την 6060/2013 απόφασή του), ότι το δικαίωμα του Δήμου μας είναι εμπράγματου χαρακτήρα, αναιρέθηκε τελικώς από τον Άρειο Πάγο με την παραπάνω απόφασή του, κρίνοντας μάλιστα εσφαλμένες τις αιτιολογίες του Εφετείου, τασσόμενος (ο Άρειος Πάγος), αναφανδόν, με τον ενοχικό χαρακτήρα του δικαιώματος του μετακληροδόχου Δήμου μας.

Τι σήμαινε αυτή η απόφαση για τον Δήμο Αγίας Παρασκευής;

Αποτέλεσμα του απαράδεκτου αυτού νομικού σφάλματος, που οδήγησε στη μετατροπή του εμπράγματου δικαιώματος του Δήμου σε ενοχικό, είναι είτε η εμπλοκή του Δήμου σε χρονοβόρο δικαστικό αγώνα, αν αρνηθεί ο κληροδόχος να του παραδώσει το ακίνητο, είτε να προσπαθήσει να ανεύρει συμβιβαστική λύση, εφόσον ο κληροδόχος Σιστοβάρης και η εταιρεία το επιθυμούν.

Κατά πληροφορίες μου και οι δύο συμφωνούν στην ανεύρεση συμβιβαστικής λύσης. Δηλαδή, ο μεν πρώτος κληροδόχος Αθανάσιος Σιστοβάρης δέχεται να μεταβιβάσει, με συμβολαιογραφικό έγγραφο, την κυριότητα του ακινήτου στον Δήμο, εφόσον ο Δήμος καταβάλει τον οφειλόμενο ΕΝΦΙΑ -όπως άλλωστε είχε ζητήσει και το 2019 με αίτησή του προς τον Δήμο, όπως πληροφορούμαι-  και η εταιρεία να παραδώσει την κατοχή του. Η τελευτραια διατηρεί ωστόσο το δικαίωμά της να απαιτήσει την υπεραξία που απέκτησε το ακίνητο με το κτίσμα που ανήγειρε, όπως άλλωστε προβλέπει ο νόμος.

Τι από τα δύο νομίζετε ότι πρέπει να γίνει;

Η γνώμη μου είναι ότι θα πρέπει να προωθηθεί η συμβιβαστική λύση της κτήσης του ακινήτου, με την καταβολή του ΕΝΦΙΑ, ποσό το οποίο μπορεί και να καταλογιστεί σε όσους αποφάσισαν την άσκηση της αναίρεσης.

Ωστόσο, υπάρχει και μία ακόμη εμπλοκή, που πληροφορηθήκαμε στο Δημοτικό Συμβούλιο, με μία από τις κόρες του διαθέτη…

Όντως, σε πρόσφατη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου αναφέρθηκε ότι η μία κόρη του διαθέτη Σιστοβάρη άσκησε αγωγή κατά του πρώτου κληροδόχου Αθανασίου Σιστοβάρη και διεκδικεί το μερίδιό της από το ακίνητο, επικαλούμενη νομικά εκτρώματα, δικολαβίστικα πράγματα, τα οποία καμία σχέση δεν έχουν με τα νομικά, τη νομική επιστήμη και τις αποφάσεις του Αρείου Πάγου κ.λπ., που έχουν εκδοθεί για την υπόθεση αυτή.

Η ενέργειά της αυτή τη φέρει αντίθετη με την εντολή του διαθέτη, ο οποίος λέει στη διαθήκη του: «…Αποκληρώνω και ακυρώνω οιονδήποτε – οιανδήποτε και οιονδήποτε των αναφερομένων που θα ήθελεν να προβεί εις δικαστικόν τρόπον διακανονισμού των δεδωρημένων ή και κληροδοτημένων, έστω και αν αδικείται…» και το πιο πιθανό είναι να εκπέσει του κληρονομικού της δικαιώματος και να απολέσει το ήδη αποδεχθέν μερίδιό της υπέρ του Δήμου.

Τελικώς, κ. Παναγούλη, τι πιστεύετε ότι έμπλεξε τόσο πολύ τη συγκεκριμένη δωρεά;

Το «Κτήμα Σιστοβάρη» είναι δημιούργημα του «λαϊκισμού», των «δικαιωματιστών» κ.λπ., ακολουθούμενα από το λεγόμενο πολιτικό κόστος, συνέπεια των οποίων οι δημοτικοί άρχοντες λειτουργούν, δυστυχώς, ως «ξερόλες», αρνούνται να ακούσουν τους ειδικούς, τους επαΐοντες, τους εντεταλμένους και οδηγούνται πολλές φορές σε αποφάσεις αντιδημοτικές και εν πολλοίς και παράνομες, όπως στην προκειμένη περίπτωση.

Αν είχαν δεχθεί την αρχική άποψή μου, αλλά και του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, δεν θα επιβάρυναν τον Δήμο, γιατί το ακίνητο θα περιήρχετο ελεύθερο παντός εν γένει βάρους, χρέους, υποθήκης κ.λπ. Γι’ αυτό λέω ότι θα πρέπει κάποτε να καταλογίζονται τέτοια ποσά στους υπεύθυνους, όποιοι και αν είναι αυτοί…

Κλείνοντας, θα θέλατε να μας πείτε πώς θα μπορούσαμε στο μέλλον να αποφύγουμε τέτοιες περιπέτειες;

Μετά από 35 χρόνια στη νομική υπηρεσία του Δήμου και περίπου 55 χρόνια Δικηγορίας, και με όλη αυτή την εμπειρία που έχω αποκομίσει, προτείνω στη νέα γενιά δημοτικών αρχών να «συνταξιοδοτήσουν» τις παλιές αυτές νοοτροπίες και αντιλήψεις, να αποφεύγουν τον λαϊκισμό, τους δικαιωματιστές, τους «ξερόλες», το πολιτικό κόστος -ο λαός πλέον γνωρίζει να διακρίνει την αλήθεια από το ψέμα- και να εμπιστεύονται τους ειδικούς, τους επαΐοντες, τους εντεταλμένους, επιλέγοντας πάντα τους σωστούς συνεργάτες…