Τον Νοέμβριο του 1989 έπεσε το Τείχος του Βερολίνου και μαζί με αυτό το καθεστώς της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας. Τα γεγονότα αυτά ενέπνευσαν έντονα και τη γερμανική λογοτεχνία. Δημοσίευμα της “Deutsche Welle” ρίχνει μία ματιά σε τέσσερα βιβλία, η θεματική των οποίων περιστρέφεται γύρω από την εκείνη την ιστορική για τη Γερμανία, την Ευρώπη και τον κόσμο «στιγμή».
9 Νοεμβρίου 1989. Μια ημέρα που έμεινε χαραγμένη στην ιστορία της σύγχρονης Γερμανίας. Το Τείχος που χώριζε το δυτικό από το ανατολικό Βερολίνο πέφτει, συμπαρασύροντας μια εποχή και σηματοδοτώντας την αρχή μιας νέας. Η Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας (ΛΔΓ) αποτελεί παρελθόν, όπως και το σύνθημα «Για τον Σοσιαλισμό και την Ειρήνη». Ένα σύνθημα που θυμούνται πολλοί και το οποίο εμπεριείχε μεγάλη δόση ειρωνείας. Το σύνθημα αυτό συναντάμε και στις πρώτες σελίδες του μυθιστορήματος του Ούβε Τέλκαμπ «Ο Πύργος» (2008).
Το «Μαγικό Βουνό» του Σοσιαλισμού
O «Πύργος» τoυ Τέλκαμπ δεν είναι τίποτα άλλο από μια αστική συνοικία με βίλες στη Δρέσδη, σε ένα λόφο πάνω από τις όχθες του Έλβα. Ένας τόπος που θυμίζει έντονα το σανατόριο στο «Μαγικό Βουνό» του Τόμας Μαν. Με τη διαφορά όμως ότι στον «Πύργο» η πόλη είναι συνώνυμη με την κρατική δομή, η οποία είναι πανταχού παρούσα. Το γεγονός αυτό αποτελεί και τον γενεσιουργό λόγο της λύπης των κατοίκων του «Πύργου»: ότι οι ίδιοι δεν μπορούν να ξεφύγουν από το κράτος, αλλά πρέπει να προσαρμοστούν μέχρι το σημείο της υποταγής.
Όλα βαίνουν καλώς μόνο όταν συμβαδίζουν με τους κρατικούς όρους συμμόρφωσης. Μια από τις απρόσωπες φιγούρες του έργου ονομάζεται «Nemo», που στα λατινικά σημαίνει «κανένας». Έτσι κάπως έβλεπε και το καθεστώς της ΛΔΓ τα άτομα. Με άλλα λόγια πρόκειται για ένα μυθιστόρημα που θέτει στο επίκεντρο το ερώτημα της καθημερινής ζωής κάτω από συνθήκες επιτήρησης.
Φυγή στο μέλλον
Υπήρχαν όμως εναλλακτικοί δρόμοι για μια διαφορετική καθημερινότητα στη ΛΔΓ; Μετά βίας. Συχνά η λύση ήταν μία. Η φυγή προς δυσμάς. Τη δική της προσπάθεια να διαφύγει από το Ανατολικό στο Δυτικό Βερολίνο το 1986 σε ηλικία 20 ετών περιγράφει η Κάτριν Άσκαν στο μυθιστόρημά της με τίτλο «Να τη σκαπουλάρω» (Aus dem Schneider) (2000). Η ίδια περιγράφει τη βαρετή, γκρίζα καθημερινότητα που βίωνε ως νέα κοπέλα στην Ανατολική Γερμανία, την οποία παρομοιάζει στο βιβλίο της με «τάφο».
Το μυθιστόρημα σκιαγραφεί τις αγωνίες και τη θέληση της νεαρής κοπέλας για ζωή, αλλά και το πώς τελικά κατάφερε να διαφύγει στο Δυτικό Βερολίνο, μέσα από μια σειρά δυσκολιών και προσωπικών δυσάρεστων βιωμάτων. Οι αναμνήσεις της Κάτριν Άσκαν αφήνουν μια πικρή γεύση, αλλά παράλληλα δίνουν γλαφυρά την εικόνα των προβλημάτων που αντιμετώπιζαν πολλοί Ανατολικογερμανοί. Μεταξύ 1976 και 1988 περίπου 60.000 άνθρωποι προσπάθησαν να διαφύγουν από τη ΛΔΓ, ωστόσο 40.000 εξ αυτών δεν κατάφεραν να περάσουν τα σύνορα.
Η Στάζι αλλιώς και μια μυθιστορηματική ταινία δρόμου
Πώς όμως η ΛΔΓ κατάφερε να κρατήσει επί δεκαετίες αυτό το άτεγκτο πρόσωπο; Μέσω μιας καλά οπλισμένης κρατικής μηχανής αλλά και μέσω της ψυχολογίας της μάζας. Αυτά τα θέματα απασχολούν τον Τόμας Μπρούσιγκ στο καυστικό βιβλίο του «Ήρωες σαν κι εμάς» (Helden wie wir) που κυκλοφόρησε το 1995. Ο τίτλος παραπέμπει στους υπαλλήλους της Στάζι, οι οποίοι παρά το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της ΛΔΓ κατασκόπευσαν το σύνολο του πληθυσμού, το φθινόπωρο του 1989 ζητούσαν να τους αποκαλούν «ήρωες». Μια ειρωνική ματιά για τη μετάβαση από την εργασιακή καθημερινότητα της κατασκοπείας στην πτώση του καθεστώτος. Μια αποτύπωση του παράξενου κόσμου της Στάζι, γραμμένη σε α΄ πρόσωπο.
Σε διαφορετικό ελαφρώς κλίμα κινείται το μυθιστόρημα «Αδάμ και Έβελιν» του Ίνγκο Σούλτσε (2008). Η υπόθεση τοποθετείται στο καλοκαίρι του 1989, όταν άνοιξαν τα σύνορα της Ανατολικής Γερμανίας με την Ουγγαρία, γεγονός που αποτέλεσε τον «προάγγελο» της πτώσης του Τείχους του Βερολίνου. Μια ιστορία αγάπης και απιστίας σε μια κομβική ιστορική συγκυρία. Ο τσαγκάρης Αδάμ φλερτάρει με τις πελάτισσες του και η σύζυγός του Έβελιν, όταν το μαθαίνει, αποφασίζει να φύγει για την Ουγγαρία. Ο Αδάμ όμως δεν θέλει να την αφήσει κι έτσι ο έρωτας και η προσωπική περιπέτεια αγάπης συναντά την ιστορία της Γερμανίας σε ένα μυθιστόρημα που θυμίζει «ταινία δρόμου».
Πηγή: tovima.gr
Σχετικά άρθρα
Ερώτηση της Αν. Αλεξοπούλου για το αποχετευτικό δίκτυο της Εκάλης
Ερώτηση για «το αποχετευτικό δίκτυο της Εκάλης» κατέθεσε, στο πλαίσιο του Κοινοβουλευτικού Ελέγχου, η Αναστασία–Αικατερίνη Αλεξοπούλου, βουλευτής Β1 Βόρειου Τομέα Αθηνών…
Ερώτηση της Αν. Αλεξοπούλου για τα δημοτικά τέλη και τον φόρο ηλεκτροδοτούμενων χώρων στο Ηράκλειο Αττικής
Ερώτηση για τα «αυξημένα δημοτικά τέλη και τον φόρο ηλεκτροδοτούμενων χώρων στον Δήμο Ηρακλείου Αττικής» κατέθεσε, στο πλαίσιο του Κοινοβουλευτικού…
Ερώτηση βουλευτών του ΚΚΕ για τις εγγραφές στην Α’ τάξη του 10ου Δημοτικού Νέας Ιωνίας
Ερώτηση προς την υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων Ν. Κεραμέως, σχετικά με τις «εγγραφές στην Α’ τάξη του 1ου Δημοτικού Νέας…
Ερώτηση στη Βουλή για τη γραμμή 1 του Μετρό από την Αναστασία-Αικατερίνη Αλεξοπούλου
Ερώτηση προς τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών για την ανάγκη επέκτασης της Γραμμής 1 του Μετρό Αθηνών (Γραμμή Ηλεκτρικού), προς…
Ερώτηση της Αν. Αλεξοπούλου για την ασφάλεια και της ανάδειξη της γέφυρας της Δουκίσσης Πλακεντίας
Ερώτηση για την «Ανάγκη συντήρησης και ανάδειξης της γέφυρας της Δουκίσσης Πλακεντίας στα Βόρεια Προάστια των Αθηνών» κατέθεσε, στο πλαίσιο…
ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ
Ένα νοσοκομείο… ταξιδεύει την ελληνική ιατρική κουλτούρα στον κόσμο
Την ώρα που πληθαίνουν οι δυσάρεστες ειδήσεις γύρω μας, με τα νέα από το ουκρανικό μέτωπο να δημιουργούν ισχυρούς κλυδωνισμούς…
Μία επένδυση… υψηλής τάσης ξεκινά στον Δήμο Πεντέλης – Βίντεο
Το μεγάλο έργο της υπογείωσης του δικτύου μέσης και χαμηλής τάσης του ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας)…
Στον υπό διαμόρφωση ΣΜΑ στα Μελίσσια οι Αγγ. Παπάζογλου και Αντ. Φειδοπιάστης
Τον υπό διαμόρφωση Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) στο Κοιμητήριο Μελισσίων επισκέφθηκαν την Τετάρτη 10 Μαρτίου 2021 η επικεφαλής της δημοτικής…
Το «χαμηλό βαρομετρικό» ήρθε για να μείνει στον Δήμο Πεντέλης – Συνέντευξη Τύπου των επικεφαλής 4 παρατάξεων (βίντεο)
Βαρύς αναμένεται ο επερχόμενος χειμώνας στον Δήμο Πεντέλης από πολιτικής απόψεως, καθώς η ύπαρξη «χαμηλού βαρομετρικού» στις σχέσεις τεσσάρων παρατάξεων…
Φεστιβάλ Αμαρουσίου: Με την ευχή στις 2 Σεπτεμβρίου να ακουστεί διά ζώσης η σπουδαία λαϊκή φωνή της Γ. Νέγκα (video)
Να πάνε καλά και η σπουδαία λαϊκή φωνή της Γιώτας Νέγκα να ακουστεί διά ζώσης στο αίθριο θέατρο του Δήμου…
Ένα νοσοκομείο… ταξιδεύει την ελληνική ιατρική κουλτούρα στον κόσμο
Την ώρα που πληθαίνουν οι δυσάρεστες ειδήσεις γύρω μας, με τα νέα από το ουκρανικό μέτωπο να δημιουργούν ισχυρούς κλυδωνισμούς…
Δημήτρης Κούβελας: Αντιμετώπιση ήπιων ανεπιθύμητων ενεργειών του εμβολίου κατά της COVID-19
Πολλοί άνθρωποι είναι ενθουσιασμένοι που δημιουργήθηκαν εμβόλια ως το πρώτο βήμα για τη διαχείριση της εξάπλωσης του κορωνοϊού. Δυστυχώς, υπήρξε και…
Μ. Αρτόπουλος: Μεγάλη μείωση περιστατικών μέσης ωτίτιδας στον γενικό πληθυσμό από τα προληπτικά μέτρα κατά της πανδημίας!
Μεγάλη μείωση των περιστατικών μέσης ωτίτιδας στον γενικό πληθυσμό (παιδιά και ενήλικες) έφεραν τα προληπτικά μέτρα για την αντιμετώπιση του…
Βασίλης Νομικός: Οι πανδημίες στην ιστορία του ανθρώπου
Όταν κάποιος διαβάζει και μελετά είναι δύσκολο να μπορέσουν διάφοροι να του μεταφέρουν ψευδείς πληροφορίες, γιατί πάρα πολλά γεγονότα έχουν…
Ε. Καραμολέγκου: Ηλιακά εγκαύματα – Πώς να τα προλαμβάνουμε, αλλά και να τα αντιμετωπίζουμε
Πολύ συχνά τους καλοκαιρινούς μήνες ερχόμαστε στην δυσάρεστη κατάσταση να αντιμετωπίσουμε ένα ηλιακό έγκαυμα, δικό μας ή προσφιλούς μας ατόμου….
Εγγραφείτε στο Newsletter
* Θα λαμβάνετε τα σημαντικότερα νέα της τελευταίας εβδομάδας.