Χρήστος Τσίκας: Να μην ξεχνάμε το δράμα των προσφύγων, τότε και τώρα…

Στα χρόνια που ακολούθησαν την μικρασιατική καταστροφή πάνω από ενάμισι εκατομμύριο πρόσφυγες (άνθρωποι που γλίτωσαν από τον πόλεμο) ήλθαν στη χώρα μας. Οι συνθήκες διαβίωσής τους σε όλα τα μέρη της χώρας στα οποία «φιλοξενήθηκαν» ήταν επιεικώς τραγικές.

Γράφει ο Χρήστος Τσίκας*

Πολύ μεγάλος αριθμός προσφύγων, κυρίως αστικής προέλευσης, παρέμεινε στον Πειραιά,  με όσα απέμειναν από τις οικοσκευές που μετέφεραν από τα μέρη τους: στις προκυμαίες του λιμανιού, στην ακτή Μιαούλη, σε σχολεία, αποθήκες, άδεια οικόπεδα, σε υπόστεγα της πλατείας Καραϊσκάκη, στο Δημοτικό Θέατρο της πόλης. Τις μέρες και τους μήνες που ακολούθησαν πρόχειρα παραπήγματα (παράγκες) στήθηκαν στα Καρβουνιάρικα, στον Άγιο Διονύση, στην Καστέλα, στην παραλία του Παρασκευά, στους μαντρότοιχους του νεκροταφείου της Ανάστασης. Διαβάζουμε από τον Τύπο της εποχής:

«Η προκυμαία Πειραιώς παρουσιάζει κατ’ αυτάς θλιβερώτατον θέαμα κατακεκλυσμένη ως είνε εκ των προσφύγων. Βλέπει κανείς εκεί μίαν εικόνα της Μικρασιατικής τραγωδίας, αρκετά χαρακτηριστικήν, αρκετά θλιβεράν και απελπιστικήν. Γυναίκες και παιδιά κάθεινται επί των πλακών, μωρά σύρονται εις το χώμα, γέροντες κοιμώνται εις το ύπαιθρον και εις όλων τα πρόσωπα είνε εξωγραφισμένος εισέτι ο τρόμος και εις όλων τα μάτια φαίνεται η φρίκη.  Οι οπωσδήποτε εύποροι εκ των προσφύγων ανέρχονται εις Αθήνας».

Χιλιάδες εγκαταστάθηκαν σε προσφυγικούς συνοικισμούς γύρω από τον Πειραιά και την Αθήνα. Μερικές δεκάδες από αυτούς κατέφθασαν στη σημερινή Πεύκη και συγκρότησαν τον προσφυγικό συνοικισμό της Μαγκουφάνας, εγκαθιστάμενοι σε οικίσκους που είχαν κατασκευαστεί από το Υπουργείο Γεωργίας με τη συνδρομή της Διεθνούς Επιτροπής Αποκατάστασης Προσφύγων (ο χώρος παραχωρήθηκε από το ίδιο Υπουργείο). Άλλοι επέλεξαν να «αποζημιωθούν» με εκτάσεις γης χωρίς οικίσκο. Οι οικίσκοι και οι εκτάσεις γης πληρώθηκαν βέβαια κανονικά οι μεν πρώτοι στο ελληνικό κράτος, οι δεύτερες στην κα Κάσδαγλη, στην οποία ανήκαν.

Παρ’ ότι η σημερινή κοινωνική σύνθεση του Δήμου μας έχει σημαντικά αλλάξει από τα χρόνια εκείνα, παραμένουν εντούτοις ζωντανές μνήμες της αποφράδας εκείνης περιόδου, είτε ως προσωπικές μαρτυρίες επιζώντων, είτε ως προφορικές παραδόσεις στους απογόνους εκείνων των κατατρεγμένων, όπως πολύ εύγλωττα παρουσιάζονται στο εξαιρετικό λεύκωμα του Συλλόγου της πόλης μας «Πευκιώτικες Ρίζες», αλλά και μέσα από τη δράση του Συλλόγου Μικρασιατών Πεύκης Λυκόβρυσης «ΙΩΝΙΑ».

Δεν μπορούμε λοιπόν να παραμένουμε αδιάφοροι, τόσο ως μεμονωμένα άτομα, όσο και ως συλλογικότητες της περιοχής, στο δράμα που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια μας και αφορά χιλιάδες σύγχρονους πρόσφυγες. Ανθρώπους που ξεπατρίστηκαν για να σωθούν από βάρβαρους πολέμους που άλλοι αποφάσισαν και διεξάγουν ερήμην τους.

Τόσο ως δημοτική Αρχή, όσο και ως αυτόνομες πρωτοβουλίες, να δημιουργήσουμε άμεσα και στην περιοχή μας δομές αλληλεγγύης σε συνεργασία με τις υπάρχουσες, κεντρικά ή/και περιφερειακά. Ας είμαστε έτοιμοι να συνδράμουμε με όποιον τρόπο και μέσο απαιτηθεί στην ανακούφιση των ανθρώπων αυτών που θαλασσοπνίγονται, προσπαθώντας (τι τραγική ειρωνεία!) να διαφυλάξουν ό, τι  πολυτιμότερο: τη ζωή τη δική τους και των παιδιών τους.

* Ένας (από τους πολλούς με Μικρασιάτικες ρίζες) Πευκιώτης