«Σπάμε τη σιωπή. Καταγγέλλουμε την έμφυλη βία»

«Σπάμε τη σιωπή. Καταγγέλλουμε την έμφυλη βία, η βία είναι έγκλημα που τιμωρείται!» ήταν το μήνυμα που εξέπεμψε η επιστημονική ημερίδα που διοργανώθηκε την Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2014 στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δήμου Χαλανδρίου (Παπάγου 7), με την ευκαιρία της Διεθνούς Ημέρας για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών που έχει οριστεί η 25η Νοεμβρίου.

Χαιρετισμό εκ μέρους του δημάρχου Σίμου Ρούσου απηύθυνε η εντεταλμένη δημοτική σύμβουλος, αρμόδια για την Κοινωνική Πολιτική, Σούλα Μάζη τονίζοντας ότι η πρόληψη και η καταπολέμηση της έμφυλης βίας αποτελεί βασικό τομέα στην άσκηση της κοινωνικής πολιτικής και ως δημοτική αρχή «προσβλέπουμε στη συνεργασία του Συμβουλευτικού Κέντρου Γυναικών με όλους τους άμεσα και έμμεσα εμπλεκόμενους φορείς». Παράλληλα, σημείωσε ότι ο Δήμος «δεσμεύεται να εργαστεί εντατικά ώστε να αντιμετωπιστούν τρέχοντα ζητήματα στη λειτουργία του προγράμματος και σκοπεύει να καταθέσει μια πιο ολοκληρωμένη και σφαιρική πρόταση για την αντιμετώπιση του φαινομένου της βίας κατά των γυναικών».

Στη συνέχεια η δημοτική σύμβουλος, καθηγήτρια του ΕΚΠΑ Γιάννα Αθανασάτου, επεσήμανε ότι ο Δήμος Χαλανδρίου «αξιοποιεί το νομικό καθεστώς που προβλέπει τη λειτουργία υποστηρικτικών δομών σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, έτσι ώστε από τα άδυτα της ιδιωτικότητας και της ατιμωρησίας, η βία να γίνεται αντικείμενο δημόσιου ενδιαφέροντος και δημοσίων πολιτικών παρεμβάσεων». «Ο θεσμός των Συμβουλευτικών Κέντρων», πρόσθεσε η κ. Αθανασάτου «προσφέρει εγγύτητα, αμεσότητα και εχεμύθεια, ώστε τα θύματα να μπορούν να απευθυνθούν σε ασφαλές, ήρεμο και προσβάσιμο περιβάλλον και μάλιστα κατά τις πρώτες δύσκολες ώρες. Για την αντιμετώπιση όμως του φαινομένου της βίας είναι ανάγκη να αναπτυχθούν προγράμματα πρόληψης, με έμφαση στην ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης και στον τομέα της παιδείας. Ο Δήμος Χαλανδρίου έχει επιλέξει τη σταθερή κατεύθυνση της ενίσχυσης και της αναβάθμισης δομών που υπάρχουν για την προσφορά βοήθειας σε θύματα κακοποίησης».

Η γενική γραμματέας Ισότητας των Φύλων Βάσω Κόλλια επεσήμανε ότι «η βία έχει συνέπειες όχι μόνο στο άτομο που την υφίσταται, αλλά σε όλη την οικογένεια και την κοινωνία, διότι προσβάλει το αξιακό μας σύστημα, το δημοκρατικό μας πολίτευμα και τον πολιτισμό, ενώ αποτελεί τροχοπέδη στην οικονομική ανάπτυξη και μελανό σημείο για την παιδεία. Στην Ελλάδα λειτουργούν συνολικά 40 Συμβουλευτικά Κέντρα Γυναικών και 21 Ξενώνες, το έργο των οποίων συνεπικουρείται από τη γραμμή άμεσης βοήθειας 15900, μέσα από την οποία ειδικά εκπαιδευμένοι επιστήμονες προσφέρουν σε 24ωρη βάση συμβουλευτική με βαθιά κατανόηση και εχεμύθεια».

Η καθηγήτρια του Παντείου Μαρία Στρατηγάκη και αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Αθηναίων, που κατά τη θητεία της ως γενική γραμματέας Ισότητας των Φύλων εμπνεύστηκε, σχεδίασε και εξασφάλισε τη χρηματοδότηση για τη λειτουργία των Συμβουλευτικών Κέντρων και των Ξενώνων, ανακοίνωσε ότι ο Ξενώνας του Δήμου Αθηναίων θα προσφέρει στο εξής δυνατότητα άμεσης υποδοχής σε 24ωρη βάση.

Τις μορφές και την έκταση του φαινομένου της βίας παρουσίασε η καθηγήτρια Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου Μαρία Γκασούκα, αναφέροντας ότι «εκτός από την ψυχολογική βία, πολλές γυναίκες είναι αποδέκτες πρακτικών όπως η σωματική κακοποίηση, η σεξουαλική εκμετάλλευση, το κάψιμο, η ασιτία, ο εγκλεισμός στο σπίτι, ο εξαναγκασμός σε έκτρωση, σε συγκεκριμένη ένδυση, ο ακρωτηριασμός γεννητικών οργάνων (πληροφορίες αναφέρουν πως συμβαίνει και στην Ελλάδα εντός των συγκεκριμένων κοινοτήτων) ο αποκλεισμός από υπηρεσίες υγείας και πρόνοιας, αλλά και το trafficking». H κ. Γκασούκα υπογράμμισε ότι 120.000 Έλληνες και Ελληνίδες αποκομίζουν κέρδη από την εμπορία γυναικών και παιδιών. «Δεν πρέπει να παραλείψουμε και την κρατική βία», είπε και ανέφερε χαρακτηριστικά τις επιθέσεις εναντίον των απολυμένων καθαριστριών, καθώς επίσης και την εργοδοτική βία σε μια από τις εκφάνσεις της οποίας είδαμε να καταστρέφεται με οξύ το πρόσωπο της συνδικαλίστριας Κωνσταντίνας Κούνεβα.

Η ψυχολόγος και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Κατά της Βίας Κική Πετρουλάκη τόνισε ότι «η βία είναι ζήτημα ισχύος και ελέγχου μεταξύ συντρόφων, αλλά και στερεοτύπων. Οι γυναίκες συνήθως ενοχοποιούνται και παραμένουν στον κύκλο της βίας επειδή φοβούνται, απειλούνται, δεν έχουν οικονομική ανεξαρτησία αλλά ούτε και τις κατάλληλες γνώσεις για το πού μπορούν να απευθυνθούν. Τα υπάρχοντα κέντρα συμβουλευτικής κινδυνεύουν να κλείσουν με το πέρας της χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ, αφήνοντας εκτεθημένες όλες εκείνες που βρήκαν το θάρρος να ζητήσουν βοήθεια από αυτά». Η Ελλάδα δεν έχει επικυρώσει τη σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας που έχει υπογράψει από το 2011, συμπλήρωσε η κα Πετρουλάκη και πρότεινε να αναπτυχθούν δράσεις εκπαίδευσης, τεκμηρίωσης και αξιολόγησης στους τομείς: παιδείας, υγείας, πρόνοιας, προστασίας του/της πολίτη και δικαιοσύνης.

Η δικηγόρος παρ΄ Αρείω Πάγω Στεφανία Σουλή πληροφόρησε τους συμμετέχοντες και τις συμμετέχουσες στην ημερίδα ότι τα θύματα βίας μπορούν να προσφύγουν στο κτήριο 5 των δικαστηρίων της οδού Ευελπίδων, όπου έχουν τη δυνατότητα χορήγησης δικηγόρου, κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Επίσης, η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού εγκλήματος έχει τη δυνατότητα να προσφέρει προστασία σε άτομα που δέχονται απειλές από το διαδίκτυο.

Παρουσιάζοντας τα στατιστικά στοιχεία για την λειτουργία του Συμβουλευτικού Κέντρου Γυναικών του Δήμου Χαλανδρίου, το οποίο λειτουργεί από τον Ιούνιο του 2013, η κοινωνιολόγος και σύμβουλος υποδοχής Βάσια Μπάκου, είπε ότι το Κέντρο έχει δεχτεί 230 αιτήματα γυναικών, (μέχρι τέλος Οκτωβρίου 2014), γεγονός που το κατατάσσει πανελλαδικώς στην πρώτη θέση ανάμεσα στα συμβουλευτικά κέντρα των ΟΤΑ. Από τα αιτήματα αυτά τα 207 ήταν από γυναίκες που έχουν δεχτεί βία. Το 30 % των γυναικών προέρχονταν από τον Δήμο Χαλανδρίου, ενώ το 40 % από όμορους δήμους. Το 40% είναι ηλικίας 36-45 ετών, 87% Ελληνίδες, 60% άνεργες, 79% έχουν λυκειακή και άνω εκπαίδευση, 75% δέχονται βία από σύζυγο ή σύντροφο, 36% είχαν υπάρξει θύματα είτε μάρτυρες κακοποίησης στην παιδική ηλικία. Σε συντριπτική πλειονότητα η έναρξη της βίας τοποθετείται από την αρχή της σχέσης.

Στην ημερίδα συμμετείχαν, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, τουλάχιστον 100 άτομα – εκπρόσωποι διαφόρων φορέων οι οποίες/οι παρακολούθησαν με έντονο ενδιαφέρον τόσο τις εισηγήσεις όσο και τον διάλογο που ακολούθησε, με συντονιστή τον υπεύθυνο Έργου του Κέντρου Αλέξανδρο Βαρβέρη.