Κάπνισμα, ξυλόσομπες και τζάκια οξύνουν τη ΧΑΠ

Παγκόσμια Ημέρα Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας σήμερα και η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία παρουσιάζει τα δεδομένα μεγάλης πανευρωπαϊκής μελέτης η οποία έγινε σε 16.000 ασθενείς και συμμετείχε και η Ελλάδα, και η οποία αποδεικνύει ότι το 7% των Ελλήνων με ΧΑΠ θα νοσηλευτεί σίγουρα λόγω παρόξυνσης και θα πεθάνει σε 3 μήνες. Η κυριότερη αιτία είναι το κάπνισμα, αλλά και η χρήση σομπών και τζακιών που τα τελευταία χρόνια αυξήθηκε λόγω κρίσης.

Η ΧΑΠ ευθύνεται κάθε χρόνο για περισσότερους από 3 εκατομμύρια θανάτους στον πλανήτη μας και εκτιμάται ότι προκαλεί παγκοσμίως περισσότερα από 29 εκατομμύρια χρόνια ζωής σε συνθήκες αναπηρίας (disability-adjusted life-years). Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατέταξε την ΧΑΠ σε μία από τις 5 πιο επικίνδυνες αρρώστιες της επόμενης χιλιετίας, λέγοντας ότι είναι η 5η αιτία θανάτου παγκοσμίως και θα ανέβει στην 3η έως το 2020. Ο ΠΟΥ συντονίζει προσπάθειες για την αντιμετώπισή της, όπως αυτή με το ακρωνύμιο GOLD (Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease) www.goldcopd.com.

Στην Ελλάδα 9 ενήλικες καπνιστές στους 100 πάσχουν από τη νόσο (8,4%), δηλαδή νοσούν συνολικά περίπου 600.000 συμπολίτες μας, εκ των οποίων το 56%, δηλαδή 300.000, δεν το γνωρίζουν. Ωστόσο, οι μισοί πάσχοντες συνεχίζουν να καπνίζουν, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι οι άνδρες πάσχουν 2,5 φορές περισσότερο από τις γυναίκες σε αναλογία 11,6% έναντι 4,8%.

Σύμφωνα με τους συντονιστές της Ομάδας ΧΑΠ της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, Νικόλαο Τζανάκη και Γεώργιο Χειλά, η ΧΑΠ είναι ένας σιωπηλός δολοφόνος γιατί αποφράζει τους βρόγχους (τους αεραγωγούς που αναπνέουμε) και καταστρέφει κυριολεκτικά τους ιστούς των πνευμόνων. Οι βλάβες αυτές από ένα σημείο και μετά είναι μη αναστρέψιμες. Δυστυχώς, μόνο αφού καταστραφεί το 50-60% των πνευμόνων ο ασθενής αρχίζει να έχει σοβαρά συμπτώματα και 2-3 κρίσεις επιδείνωσης της αρρώστιας τον χρόνο, κρίσεις που συχνά τον οδηγούν να εισαχθεί και να νοσηλευτεί στο νοσοκομείο. Αν ο ασθενής συνεχίσει να αγνοεί τα ενοχλητικά συμπτώματα του βήχα, της απόχρεμψης και του εύκολου λαχανιάσματος (δύσπνοια) και να καπνίζει, αφήνει την αρρώστια να εξελιχθεί στην πιο προχωρημένη της μορφή. Σε αυτήν ο ασθενής δεν μπορεί να κάνει καθημερινές οικιακές δουλειές, να κοιμηθεί, να μετέχει σε οικογενειακές διασκεδάσεις και να έχει σεξουαλική ζωή. Τελικώς ο ασθενής καθηλώνεται σε μια αναπηρική μορφή διαβίωσης στο σπίτι, απόλυτα εξαρτημένος από την οικογένεια του και από την λήψη οξυγόνου καθ΄ όλο το 24ωρο.

Οι ειδικοί τονίζουν επισταμένα τους παράγοντες κινδύνου λέγοντας ότι το κάπνισμα, ενεργητικό και παθητικό, αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα, ωστόσο να μην ξεχνάμε ότι όπως προείπαμε, τα τελευταία χρόνια με την οικονομική κρίση η χρήση τζακιών, σομπών κ.λπ. έχει διογκώσει σοβαρά το πρόβλημα, ιδίως στα αστικά κέντρα, επιδεινώνοντας τα συμπτώματα των ασθενών με ΧΑΠ.