Η κλιματική αλλαγή πλήττει τη θρεπτική αξία των τροφών

Η κλιματική αλλαγή με τα ολοένα αυξανόμενα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντική μείωση των θρεπτικών ουσιών των τροφίμων που προέρχονται από τις ανά τον κόσμο γεωργικές καλλιέργειες, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε.

Τη σχετική δημοσίευση έκαναν στο περιοδικό «Nature» ερευνητές από τις ΗΠΑ, την Αυστραλία, το Ισραήλ και την Ιαπωνία, με επικεφαλής τον καθηγητή Περιβαλλοντικής Υγείας Σάμουελ Μάγιερς της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.

Όπως μετέδωσε το BBC, οι ερευνητές έκαναν πειράματα και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα επίπεδα ζωτικών συστατικών (ψευδαργύρου, σιδήρου, πρωτεϊνών κ.ά.) σε τρόφιμα, όπως το σιτάρι και το ρύζι, είναι πιθανό να μειωθούν έως 10% μέχρι το 2050. Η εξέλιξη αυτή μπορεί να έχει επιπτώσεις για την υγεία εκατομμυρίων ή και δισεκατομμυρίων ανθρώπων, ιδίως στις φτωχότερες χώρες. Ήδη σχεδόν το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού υποφέρει από έλλειψη σιδήρου και ψευδαργύρου, γεγονός που οδηγεί στην απώλεια περίπου 63 εκατ. ετών ζωής ετησίως.

Ο καθηγητής Σάμουελ Μάγιερς είπε πως πρόκειται για την «πιο σημαντική επιβεβαιωμένη απειλή για την υγεία λόγω της κλιματικής αλλαγής». «Σχεδόν δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι παίρνουν από τα δημητριακά και τα όσπρια τουλάχιστον το 70% του σιδήρου και του ψευδαργύρου του οργανισμού τους» συμπλήρωσε και επίσης ανέφερε ότι δεν αποτελεί ενδεδειγμένη λύση να τρώει κανείς στο μέλλον περισσότερο για να αναπληρώσει την ελλιπή θρεπτική αξία των τροφίμων γιατί αυτό θα είχε ως συνέπεια την παχυσαρκία και διάφορες παθήσεις (διαβήτης, καρδιοπάθειες κ.ά.).

Τα νέα πειράματα αφορούσαν στην καλλιέργεια 41 διαφορετικών ποικιλιών δημητριακών και οσπρίων σε ανοιχτές αγροτικές εκτάσεις, όπου τεχνητά το διοξείδιο του άνθρακα είχε αυξηθεί έτσι ώστε να φθάσει τα επίπεδα που αναμένονται στο μέσον του αιώνα μας (στα 546 έως 568 μέρη ανά εκατομμύριο, από περίπου 400 μέρη σήμερα και 280 μέρη πριν την Βιομηχανική Επανάσταση).

Πρ΄ ότι οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι μέσω ποιων ακριβώς βιολογικών μηχανισμών το αυξημένο διοξείδιο της ατμόσφαιρας υποσκάπτει την θρεπτική αξία των τροφίμων, αυτό συμβαίνει. Για παράδειγμα, το ρύζι, ιδίως μερικές ποικιλίες του, φαίνεται να είναι περισσότερο ανθεκτικό σε σχέση με τα άλλα δημητριακά και όσπρια, όσον αφορά στη διατήρηση των θρεπτικών συστατικών του. Από την άλλη, οι συνέπειες για την περιεκτικότητα των τροφών σε πρωτεΐνες είναι λιγότερο ξεκάθαρες από ό,τι για τον ψευδάργυρο και τον σίδηρο.

Τέλος, σύμφωνα με προβλέψεις της Διακυβερνητικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, τις επόμενες δεκαετίες οι καλλιεργούμενες εκτάσεις δημητριακών παγκοσμίως και η αποδοτικότητά τους πρόκειται να μειωθούν.