Παραζορίζουν το σχοινί…
Ενυπόγραφα

Παραζορίζουν το σχοινί…

Με το κομπιουτεράκι ανά χείρας πρέπει να κοιμούνται και να ξυπνούν καθημερινά οι δήμαρχοι και οι όλοι όσοι αιρετοί και υπηρεσιακοί παράγοντες ασχολούνται με τα οικονομικά των δήμων, από τη νέα δημοτική περίοδο. Κι αν ορισμένοι θεωρούν υπερβολικό τον παραπάνω ισχυρισμό, αρκεί να ρίξουν μια ματιά στις οδηγίες κατάρτισης των δημοτικών προϋπολογισμών που κοινοποίησε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας («Στενός κορσές» στους δημοτικούς προϋπολογισμούς).

Με βάση τις συγκεκριμένες οδηγίες, από το 2015 και μετά (δηλαδή, από τους φετινούς προϋπολογισμούς) οι δήμοι θα πρέπει συνοπτικά να φροντίζουν:

  • Να επιτυγχάνουν πλεονάσματα.
  • Να αυξάνουν τα δημοτικά τέλη σε περίπτωση «αστοχιών» στα προϋπολογισθέντα.
  • Να αναφέρουν με… χειρουργική ακρίβεια τα έξοδά τους και τα προσδοκώμενα έσοδα.
  • Να αιτιολογούν (με βάση τα οικονομικά τους) όλες τις δαπάνες για αποδοχές προσωπικού και νέες προσλήψεις.
  • Να μην συνάπτουν δάνεια για λειτουργικούς σκοπούς.
  • Να περικόψουν περαιτέρω τις δαπάνες τους.

Τι σημαίνουν, άραγε, όλα τα προαναφερόμενα, με δεδομένη τη σημερινή κατάσταση της πλειονότητας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης; Μα, πολύ απλά, ότι θα «πέσει ψαλίδι» σε ακόμη περισσότερες κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων ή -εναλλακτικά- θα διευρυνθεί σταδιακά το κόστος τους για τους δημότες (μέσω τόσο της μείωσης εκείνων που απαλλάσσονται από τη σχετική δαπάνη, όσο και μέσω της ονομαστικής αύξησης του κόστους συμμετοχής). Το δε «χάπι» θα επιχειρηθεί να «χρυσωθεί» με την υπερ-προβολή των απαλλαγών για κοινωνικά στρώματα που θα βρίσκονται κάτω από το όριο της οικονομικής εξαθλίωσης.

Για όσους πιστεύουν ότι υπάρχει ακόμη περιθώριο για «σφίξιμο του ζωναριού», 
να τους υπενθυμίσουμε ότι ακόμη και το πλέον γερό σχοινί, εάν το παραζορίσεις σπάει. 
Και τότε, το καλύτερο είναι να μην βρίσκεσαι σε καμία από τις άκρες του...

Συμπληρωματικά με τα παραπάνω, θα πρέπει να αναμένεται η σταδιακή (αλλά αδιαπραγμάτευτα υλοποιούμενη) παραχώρηση της πλειονότητας των λειτουργιών των δήμων σε ιδιώτες, με επιχείρημα την ορθολογικότερη διαχείριση του οικονομικού κόστους.

Επιχειρήματα και απορίες

Οι δρομολογούμενες εξελίξεις έχουν επιχειρήματα υπέρ και κατά, αλλά και δημιουργούν κάποιες σοβαρές απορίες. Θα περιοριστούμε σε ελάχιστα εξ αυτών, που ίσως όμως να δίνουν αφορμή για περαιτέρω σκέψεις και προβληματισμούς.

Επιχείρημα 1ο: Φανταζόμαστε ότι ουδείς μπορεί να είναι αρνητικός στο νοικοκύρεμα των οικονομικών των δήμων, προκειμένου αυτοί να μην συσσωρεύουν ελλείμματα και καθίστανται μη βιώσιμοι.

Απορία 1η: Οι «εμπνευστές» των μέτρων περικοπών έχουν συμπεριλάβει στους σχεδιασμούς τους το γεγονός ότι οι δήμοι προσφέρουν και κοινωνικές υπηρεσίες, στο πλαίσιο του κράτους πρόνοιας, οι οποίες δεν μπορεί να είναι κερδοφόρες, τουλάχιστον όχι χωρίς σημαντική επιβάρυνση όσων τις λαμβάνουν;

Επιχείρημα 2ο: Το κράτος, άρα και οι δήμοι, δεν μπορούν να λειτουργήσουν με τον ορθολογισμό των ιδιωτικών επιχειρήσεων και άρα είναι καλύτερα οι δεύτερες να αναλάβουν δημοτικές λειτουργίες.

Απορία 2η: Οι ιδιωτικές εταιρείες λειτουργούν με στελέχη εκτός ελληνικής αγοράς; Δηλαδή, οι managers που λειτουργούν στον ιδιωτικό τομέα και καταρτίζουν ορθολογικά πλάνα ανάπτυξης, δεν μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους και στον δημόσιο τομέα (με αντίστοιχα κίνητρα, αλλά και αυστηρό πλαίσιο ελέγχου), λαμβάνοντας πάντα υπόψη την κοινωνική αποστολή των ΟΤΑ;

Επιχείρημα 3ο: Το κράτος, άρα και οι δήμοι, δεν μπορούν να λειτουργήσουν επιχειρηματικά γιατί έχουν εξαρτήσεις και είναι επιρρεπείς στη διαφθορά.

Απορία 3η: Δεν υπάρχουν ελληνικά επιχειρηματικά συγκροτήματα που να είχαν (και να διατηρούν) εξαρτήσεις από το κράτος και να έχουν εμπλακεί σε μικρά ή μεγάλα σκάνδαλα διαφθοράς;

Επιχείρημα 4ο: Είναι προτιμότερο από το να κλείσει μία κοινωνική δομή, λόγω έλλειψης ρευστότητας, να συνεχίσει να λειτουργεί, έστω και με κάποιο κόστος για όσους τη χρησιμοποιούν.

Απορία 4η: Οι περισσότερες από τις κοινωνικές δομές των δήμων απευθύνονταν κυρίως σε όσους δεν είχαν τη δυνατότητα να την αναπληρώσουν μέσω της ιδιωτικής πρωτοβουλίας (δεν θυμάμαι πολλούς γνωστούς μου, στην περίοδο των… παχιών αγελάδων, να έστελναν τα παιδιά τους σε δημοτικούς παιδικούς σταθμούς, τους γονείς τους στο τοπικό ΚΑΠΗ ή να επισκέπτονταν τα δημοτικά πολυιατρεία). Υπάρχει κάποια πρόσφατη μελέτη που να λέει ότι ξαφνικά ότι όλοι αυτοί οι άνθρωποι στράφηκαν στις κοινωνικές δομές των δήμων από διάθεση επίδειξης απλότητας και ταπεινότητας; Μήπως άλλαξαν άρδην τα οικονομικά δεδομένα τους και άρα, δεν έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν βασικές ανάγκες τους;

Θα σταματήσουμε κάπου εδώ την παράθεση επιχειρημάτων και αποριών, όχι λόγω εξάντλησής τους, αλλά λόγω χώρου. Εξάλλου, είναι αρκετά τα παραπάνω τουλάχιστον για να δώσουν στους αρμόδιους το κίνητρο να ξανασκεφτούν το όλο ζήτημα. Με καλή διάθεση, πάντα βρίσκεται ο μέσος δρόμος, η κοινή συνισταμένη, που και το «νοικοκύρεμα» θα επιβάλλει στους -όντως, ειδικά παλαιότερα- σπάταλους δήμους και δεν θα διαλύσει τον κοινωνικό ιστό.

Εκτός κι αν κάποιοι έχουν τόσο «τυφλωθεί» από τους μνημονιακούς δείκτες, τα διαγράμματα και τους αριθμούς και δεν αντιλαμβάνονται πλέον ότι κανένα μέτρο δεν μπορεί να είναι εφαρμόσιμο κι αποτελεσματικό σε βάθος χρόνου, εάν δεν αφήνει κανένα περιθώριο σε αυτόν για τον οποίο προορίζεται να το τηρήσει.

Και για όσους πιστεύουν ότι υπάρχει ακόμη περιθώριο για «σφίξιμο του ζωναριού», να τους υπενθυμίσουμε ότι ακόμη και το πλέον γερό σχοινί, εάν το παραζορίσεις σπάει. Και τότε, το καλύτερο είναι να μην βρίσκεσαι σε καμία από τις άκρες του…

Σχετικά άρθρα

Enypografa.gr © 2014 - 2024
Powered by Wisenet