Η προπαγάνδα και η ψευδαίσθηση δημοτικότητας στα κοινωνικά δίκτυα
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης -και ιδιαίτερα το Facebook και το Twitter- φαίνεται ότι χρησιμοποιούνται ως εργαλεία για τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης, σύμφωνα με το πόρισμα μιας σειράς ερευνών που διενήργησε το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Οι μελέτες, που αποτελούν μέρος του Προγράμματος Computational Propaganda Research Project του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, διενεργήθηκαν σε εννέα διαφορετικές χώρες, Βραζιλία, Καναδά, Κίνα, Γερμανία, Πολωνία, Ουκρανία, Ρωσία, Ταϊβάν και ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Φίλιπ Χάουαρντ, «τα ψέματα, τα σκουπίδια και η παραπληροφόρηση» της παραδοσιακής προπαγάνδας είναι ευρέως διαδεδομένα στο διαδίκτυο, ιδιαίτερα στο Facebook και το Twitter.
Η ψευδαίσθηση της δημοτικότητας
Όπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η βρετανική εφημερίδα Guardian, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν πεδίο πολιτικών μαχών, ενώ οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο για τη διάδοση ψευδών ειδήσεων περιλαμβάνουν τη δημιουργία ψεύτικων λογαριασμών και τη χρήση αυτοματοποιημένων προγραμμάτων (bots). Σκοπός είναι η προώθηση και η αναπαραγωγή δημοσιεύσεων υπέρ κάποιου δημόσιου προσώπου ή η εικονική αύξηση της δημοτικότητας κάποιου πολιτικού.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι στις ΗΠΑ το φαινόμενο αυτό δημιούργησε την ψευδαίσθηση της δημοτικότητας, ούτως ώστε ένας υποψήφιος να φαίνεται πιο δημοφιλής από πριν, κάτι που ο Σάμιουελ Γούλι, επικεφαλής των ερευνών ονομάζει ως «κατασκευαστική συναίνεση». Στη μελέτη που αφορά στις ΗΠΑ αναφέρεται ότι η ψευδαίσθηση της διαδικτυακής υποστήριξης για έναν υποψήφιο μπορεί να «ενισχύσει την πραγματική μέσω της “μόδας”. Ο Τραμπ χρησιμοποίησε το Twitter ως κεντρικό μέσο επικοινωνίας σε αυτές τις εκλογές και οι ψηφοφόροι έδωσαν προσοχή».
Ο Γούλι επισημαίνει επίσης τη χρήση των bots σε αυτού του είδους τα φαινόμενα. «Τα bots πολλαπλασιάζουν μαζικά την ικανότητα ενός ατόμου να χειραγωγήσει την κοινή γνώμη. Φανταστείτε τον ενοχλητικό φίλο σας στο Facebook, ο οποίος μπλέκεται πάντα σε πολιτικές διαμάχες. Φανταστείτε τώρα να υπήρχε ένας “στρατός” 5.000 bots που θα έκαναν ακριβώς το ίδιο. Δεν θα ήταν αυτό πολύ χειρότερο;».
Στην έρευνα γίνεται μεγάλος λόγος και για τη Ρωσία καθώς η χώρα «χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με σκοπό να διατηρεί τη σταθερότητα του κυβερνητικού καθεστώτος και να το “προφυλάσσει” τόσο από εσωτερικούς όσο και από εξωτερικούς κινδύνους».
«Στην περίπτωση της Ρωσίας δεν χρειάζεται παρά μόνο να δούμε πώς ένα ιδιαίτερα ισχυρό απολυταρχικό καθεστώς χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να ελέγχει τους ανθρώπους» επισημαίνει ο Γούλι.
«Αδιαφορία από τα κοινωνικά δίκτυα»
Στο σύνολό τους τα πορίσματα των μελετών υποδηλώνουν ότι παρατηρείται μια προφανής αδιαφορία από την πλευρά των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με τον τρόπο που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τις πλατφόρμες τους.
Δίνοντας ένα παράδειγμα, ο Guardian αναφέρει στο δημοσίευμά του ότι το Facebook αφήνει το μεγαλύτερο μέρος για τον περιορισμό της προπαγάνδας σε εξωτερικούς οργανισμούς, όπως το Snopes ή το Associated Press, οι οποίοι λειτουργούν ως ημιαυτόνομες ομάδες ελέγχου των γεγονότων με στόχο να χαρακτηρίσουν αληθείς ή αναληθείς ειδήσεις που αναρτώνται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Από την πλευρά του, το Twitter χρησιμοποιεί συστήματα για την αντιμετώπιση των bots, ωστόσο φαίνεται λιγότερο ικανό ή πρόθυμο να καταργήσει τους αυτοματοποιημένους λογαριασμούς που έχουν πολιτική δραστηριότητα.
«Ως επί το πλείστον, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αφήνουν την ευθύνη στους χρήστες να αστυνομεύουν ή να αναφέρουν τα περιστατικά», δήλωσε ο καθηγητής Χάουαρντ, επισημαίνοντας ότι τα κοινωνικά δίκτυα τείνουν να συμμορφώνονται μόνο με τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις.
Η γερμανική εξαίρεση
Κατά τη διάρκεια των ερευνών τους οι μελετητές βρήκαν μία χώρα η οποία διαφοροποιείται σημαντικά από τις άλλες. Ο λόγος για τη Γερμανία, όπου ο φόβος της διαδικτυακής αποσταθεροποίησης ξεπέρασε την άφιξη των αυτοματοποιημένων «πολιτικών επιθέσεων» και οδήγησε στην εφαρμογή νόμων που απαιτούν από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να αναλαμβάνουν την ευθύνη για το περιεχόμενο που αναρτάται στις πλατφόρμες τους.
«Η Γερμανία πρωτοστατεί ως προειδοποιητική αρχή αναφορικά με τη διαδικτυακή προπαγάνδα, επιδιώκοντας να αποτρέψει τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης μέσω του ίντερνετ, παρά να ασχοληθεί με τα ήδη υπάρχοντα ζητήματα», αναφέρεται στην έκθεση.
«Ωστόσο, πολλά από αυτά τα μέτρα στερούνται νομιμότητας και της κατάλληλης επιβολής τους. Ορισμένα από αυτά τα μέτρα λαμβάνουν δυσανάλογες κριτικές, δεδομένων των επιπτώσεων που μπορεί να έχουν στην ελευθερία της έκφρασης» καταλήγει η έκθεση.
Πηγή: in.gr/ Newsroom ΔΟΛ, με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Σχετικά άρθρα
Με τη δυναμική συμμετοχή Μαρουσιωτών η «Ημέρα Υιοθεσίας Αδέσποτων Ζώων»
Ο Δήμος Αμαρουσίου, σε συνεργασία με τους φιλοζωικούς συλλόγους Αμαρουσίου ΠεΦιΠο και Αιγιάλειας «Τα Φιλαράκια», διοργάνωσε την πρώτη «ημέρα» του νέου κύκλου…
Υιοθεσίες αδέσποτων ηλεκτρονικά από τον Δήμο Λυκόβρυσης – Πεύκης
Τη δυνατότητα υιοθεσίας αδέσποτων ζώων με ένα… κλικ δίνει σε κάθε ενδιαφερόμενο ο Δήμος Λυκόβρυσης – Πεύκης μέσα από την…
Ημέρα υιοθεσίας αδέσποτων ζώων στον Δήμο Αμαρουσίου στις 21/9
Ημέρα υιοθεσίας αδέσποτων ζώων διοργανώνει ο Δήμος Αμαρουσίου, σε συνεργασία με τους φιλοζωικούς συλλόγους Αμαρουσίου ΠΕΦΙΠΟ και Αιγιάλειας «Τα Φιλαράκια»,…
Τοποθετούνται τα πρώτα έξι σπιτάκια για αδέσποτες γάτες στον Δήμο Φιλοθέης – Ψυχικού
Σε λίγες μέρες τοποθετούνται τα πρώτα έξι, από τα συνολικά 14, σπιτάκια για τις αδέσποτες γάτες σε σημεία του Δήμου…
Συνεχίζονται οι επιχειρήσεις του ΔΙΚΕΠΑΖ για τη διάσωση ζώων στην πυρόπληκτη Αττική
Ασθενοφόρα και νοσηλευτές του ΔΙΚΕΠΑΖ (Διαδημοτικό Κέντρο Περίθαλψης Αδέσποτων Ζώων) συνεχίζουν, από τη Δευτέρα 12/8, τις επιχειρήσεις απεγκλωβισμού και διάσωσης…
Νέα Αριστερά: Ερώτηση στη Βουλή για τις τιμές ζώνης στην περιοχή Εργατικών Πολυκατοικιών στο Μαρούσι
Ερώτηση στη Βουλή προς τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κατέθεσε η Νέα Αριστερά, με θέμα «Αναγκαία η μείωση των…
Στα Μελίσσια στις 5/6 ο Δ. Καιρίδης
Στα Μελίσσια θα περιοδεύσει την Τετάρτη 5 Ιουνίου 2023 ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Δημήτρης Καιρίδης, για να συνομιλήσει με…
Περιοδεία του Δ. Καιρίδη σε Φιλοθέη – Ψυχικό και Βριλήσσια
Σε Φιλοθέη – Ψυχικό και Βριλήσσια θα βρεθεί την Παρασκευή 31/5 και το Σάββατο 1/6 αντίστοιχα ο Δημήτρης Καιρίδης. Ο…
Εκδήλωση Δημήτρη Καιρίδη στο Μαρούσι ενόψει των ευρωπαϊκών εκλογών
Ανοιχτή συζήτηση με θέμα «Η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση: Προκλήσεις και Προοπτικές», ενόψει των ευρωπαϊκών εκλογών της 9ης Ιουνίου, διοργανώνει…
Σε πανστρατιά ενόψει των ευρωεκλογών καλεί η βουλευτής του ΚΚΕ Αφροδίτη Κτενά
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 13/05, στο θεατράκι της οδού Ολύμπου και Ηρακλειδών στο Χαλάνδρι, η προεκλογική συγκέντρωση των…
ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ
Νέο ΟΧΙ, παραμονή της 28ης Οκτωβρίου, από τα Μελίσσια στο κλείσιμο του υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας – Βίντεο
Για δεύτερη φορά συγκεντρώθηκαν εκπρόσωποι της δημοτικής αρχής, επικεφαλής δημοτικών παρατάξεων, επαγγελματικοί και κοινωνικοί φορείς και πολίτες έξω από το…
Κοινωνικό ανάχωμα στο κλείσιμο του υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας στα Μελίσσια – Βίντεο
Την καταγορηματική αντίθεσή τους στο επικείμενο κλείσιμο του υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας στα Μελίσσια εξέφρασαν η δημοτική αρχή του Δήμου…
Δεν κατεβαίνει για δήμαρχος Λυκόβρυσης – Πεύκης στις εκλογές του 2023 ο Τάσος Μαυρίδης – Αποχαιρετισμός με συγκίνηση, αλλά και «καρφιά»
Την απόφασή του να μην συμμετάσχει στις αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτωβρίου του 2023 ανακοίνωσε ο δήμαρχος Λυκόβρυσης – Πεύκης Τάσος…
Η προσαγωγή, η σύλληψη, τα πολιτικά μηνύματα και η επόμενη μέρα – Συνέντευξη Τύπου Σωτήρη Λαπιέρη
Την περασμένη Πέμπτη 28 Ιουλίου 2022 ο επικεφαλής της Πρωτοβουλίας Πολιτών Χαλάνδρι Ενάντια, δημοτικός σύμβουλος Σωτήρης Λαπιέρης δέχθηκε απρόκλητη, όπως…
Ένα νοσοκομείο… ταξιδεύει την ελληνική ιατρική κουλτούρα στον κόσμο
Την ώρα που πληθαίνουν οι δυσάρεστες ειδήσεις γύρω μας, με τα νέα από το ουκρανικό μέτωπο να δημιουργούν ισχυρούς κλυδωνισμούς…
Προβλήματα και στην ακοή προκαλεί η νόσος COVID-19
Προβλήματα και στην ακοή προκαλεί η νόσος του COVID-19, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες που παρουσιάστηκαν στο 16th European Federation Audiology…
Διατροφή στις πανελλαδικές – Οδηγός για τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα
Η διατροφή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη συγκέντρωση, απόδοση και ενέργεια, πόσο μάλλον την περίοδο των πανελλαδικών εξετάσεων. Μπορεί να…
Ένα νοσοκομείο… ταξιδεύει την ελληνική ιατρική κουλτούρα στον κόσμο
Την ώρα που πληθαίνουν οι δυσάρεστες ειδήσεις γύρω μας, με τα νέα από το ουκρανικό μέτωπο να δημιουργούν ισχυρούς κλυδωνισμούς…
Δημήτρης Κούβελας: Αντιμετώπιση ήπιων ανεπιθύμητων ενεργειών του εμβολίου κατά της COVID-19
Πολλοί άνθρωποι είναι ενθουσιασμένοι που δημιουργήθηκαν εμβόλια ως το πρώτο βήμα για τη διαχείριση της εξάπλωσης του κορωνοϊού. Δυστυχώς, υπήρξε και…
Μ. Αρτόπουλος: Μεγάλη μείωση περιστατικών μέσης ωτίτιδας στον γενικό πληθυσμό από τα προληπτικά μέτρα κατά της πανδημίας!
Μεγάλη μείωση των περιστατικών μέσης ωτίτιδας στον γενικό πληθυσμό (παιδιά και ενήλικες) έφεραν τα προληπτικά μέτρα για την αντιμετώπιση του…
Εγγραφείτε στο Newsletter
* Θα λαμβάνετε τα σημαντικότερα νέα της τελευταίας εβδομάδας.
ΑΚΟΥΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΑ SOCIAL MEDIA