«Δεν θα πληρώσουν οι Δήμοι την αδράνεια στη διαχείριση απορριμμάτων»

Την πάγια θέση της ΚΕΔΕ ότι τον βασικό συντονιστικό ρόλο για τη διαχείριση των απορριμμάτων και την ανακύκλωση θα πρέπει να τον έχουν οι Δήμοι, υπογράμμισε ο πρόεδρός της, Γιώργος Πατούλης, στον χαιρετισμό που απηύθυνε στην ημερίδα διαβούλευσης για την ανακύκλωση και την εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών ενόψει της τροποποίησης του θεσμικού πλαισίου, που διοργάνωσε η ΚΕΔΕ και η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδας.

Σε αυτή την κατεύθυνση σημείωσε την ανάγκη να δοθούν ουσιαστικές αρμοδιότητες στις τοπικές κοινωνίες, επισημαίνοντας ότι «η κεντρική εξουσία πρέπει να αντιληφθεί ότι δεν μπορεί να υπάρξει εθνική ανάπτυξη χωρίς τοπική ανάπτυξη».

Στην ημερίδα, εκτός από τον οικοδεσπότη, πρόεδρο της  Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας, Κωνσταντίνο Μίχαλο, παρέστη επίσης ο αν. υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σ. Φάμελλος.

Απευθυνόμενος στη νέα ηγεσία του υπουργείου ο κ. Πατούλης και με αφορμή το γεγονός ότι ο νέος υπουργός είναι ένα «πρόσωπο που έχει υπηρετήσει πετυχημένα τον θεσμό της Αυτοδιοίκησης», όπως ανέφερε, έστειλε σαφές μήνυμα ότι η Αυτοδιοίκηση Α’ βαθμού δεν θα δεχθεί «να της μεταφέρονται ευθύνες και βάρη εξαιτίας της διαχρονικής αδράνειας ή της καθυστέρησης της Πολιτείας για την επίλυση ρυθμιστικού χαρακτήρα ζητημάτων που αφορούν στην υλοποίηση σχεδίου διαχείρισης αποβλήτων και ειδικότερα της αποκεντρωμένης διαχείρισης και της ανακύκλωσης στο κάθε Δήμο».

Σε ότι αφορά στο σχέδιο τροποποίησης του Ν.2939 για την ανακύκλωση τόνισε ότι αν και ενσωματώθηκαν κάποιες από τις θέσεις της ΚΕΔΕ, υπάρχουν ακόμη σημαντικά περιθώρια βελτίωσης επί του περιεχομένου. Ειδικότερα εστίασε στο γεγονός ότι για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, όπως είναι η διαχείριση απορριμμάτων, αφ΄ ενός νομοθετούν τρία διαφορετικά υπουργεία με αντιφατικό τρόπο κι αφ΄ ετέρου καταρτίζονται νομοσχέδια όπου δεν κυριαρχεί η άποψη των Δήμων.

Επίσης χαρακτήρισε «απαράδεκτο» να επιχειρείται από κάποιους, μέσα από αυτό το νομοσχέδιο, να αποδομηθεί ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν μέχρι σήμερα τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης.

Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ επεσήμανε τη σημασία να διασφαλιστεί ότι τα Συστήματα θα λειτουργούν με ευέλικτο και διαφανή τρόπο και πρόσθεσε ότι αν συνεχιστεί η πρακτική της μεταφοράς των αγκυλώσεων του Δημοσίου στη λειτουργία των Συστημάτων, τότε το εγχείρημα της ανακύκλωσης θα καταρρεύσει.

Στον νέο ΕΣΔΑ, τόνισε, παρουσιάζονται ως ρεαλιστικοί στόχοι, για τα επόμενα πέντε χρόνια, στόχοι που δεν επιτεύχθηκαν ούτε στις πιο προηγμένες χώρες της Ευρώπης και πρόσθεσε ότι οι Δήμοι καλούνται να πετύχουν τους στόχους αυτούς:

• χωρίς το αναγκαίο για αυτές τις νέες πολιτικές θεσμικό πλαίσιο και την απαραίτητη ενημέρωση των πολιτών,
• χωρίς να υπάρχουν αξιόπιστες αγορές δευτερογενών υλικών,
• αλλά και χωρίς τη μελετητική ωριμότητα των έργων και δράσεων, που πρέπει να εξειδικευτούν από τα Τοπικά Σχέδια Αποκεντρωμένης Διαχείρισης των Αστικών Στερεών Αποβλήτων.

Αναφερόμενος στις προϋποθέσεις για την εφαρμογή του νέου ΕΣΔΑ, σημείωσε ότι πρέπει να επιλυθούν κρίσιμα ζητήματα όπως:

• Οι διαθέσιμοι Πόροι για την αναγκαία κατασκευή των υποδομών διαχείρισης, των πράσινων σημείων, του εξοπλισμού ανακύκλωσης και εν γένει την κοστολόγηση και χρηματοδοτική κάλυψη όλων των συνοδευτικών έργων με βάση το νέο ΕΣΔΑ.
• Το λειτουργικό κόστος του νέου συστήματος διαχείρισης.
• Η αντιμετώπιση του προβλήματος της σύγχυσης αρμοδιοτήτων μεταξύ διοίκησης και Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού.
• Η επίλυση διαφόρων θεσμικών ζητημάτων (νέο θεσμικό πλαίσιο για τους φορείς Διαχείρισης, Αναθεώρηση λειτουργίας των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης, αναγκαίο προσωπικό των Δήμων στις υπηρεσίες καθαριότητας και στις λειτουργίες της ανακύκλωσης και διαλογής στη πηγή κτλ).
• Η απαιτούμενη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών ώστε, μαζί με τις πρωτοβουλίες της Αυτοδιοίκησης, μαζί με εργαζομένους στους Δήμους, να υλοποιήσουν αποτελεσματικά τα Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης των Αστικών Στερεών Αποβλήτων και της Ανακύκλωσης.

Παράλληλα, εξέφρασε την πλήρη αντίθεση της ΚΕΔΕ στο γεγονός ότι «κάποιοι  προσπαθούν να επιβληθεί στους ΟΤΑ υποχρεωτικό μοντέλο συλλογής, με συνέπεια να ακυρώνεται η αρμοδιότητά τους να αποφασίζουν οι ίδιοι για τη μέθοδο , με βάση τις τοπικές συνθήκες» και τόνισε πως η πρόβλεψη του νομοσχεδίου να εφαρμόζουν οι ΟΤΑ 4 ρεύματα ανακύκλωσης, δεν συνοδεύεται από καμία τεχνική ή οικονομική τεκμηρίωση, όπως απαιτεί η ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Επιπρόσθετα, υπογράμμισε ότι η ΚΕΔΕ δεν αποδέχεται διάταξη «που θα οδηγεί στη φωτογραφική κατάργηση της ΕΕΑΑ, μέσω της νομικής – μετοχικής σύστασης της» και τόνισε ότι είναι «αναποτελεσματικό να υποχρεωθεί να συζητά με όλους τους παραγωγούς ξεχωριστά κι όχι με έναν μόνον έμμεσο εκπρόσωπό τους.

Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ εξέφρασε τη διαφωνία του και με την πρόβλεψη για δυνητική συμμετοχή του ΕΟΑΝ σε μετοχική σύνθεση συστημάτων, αλλά και με την πρόταση να είναι αυτός που θα προεγκρίνει τα προγράμματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης που θα θέλουν να υλοποιήσουν τα Συστήματα, ή να τα υποχρεώνει σε κοινή διεξαγωγή.

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο κ. Γ. Πατούλης εξέφρασε την πεποίθηση ότι πρέπει να ξεκινήσει μια πραγματική, ουσιαστική διαβούλευση πάνω στο περιεχόμενο του νομοσχεδίου και κάλεσε την ηγεσία του υπουργείου να λάβει υπόψιν τις προτάσεις της ΚΕΔΕ, οι οποίες έχουν κατατεθεί μέσω σχετικού υπομνήματος.