Κ. Τσιαμπάς: Τα σχέδια για τη βίλα Ιόλα θα αποτύχουν και θα «φορτώσουν» με υπέρογκο κόστος τον Δήμο

Τους λόγους για τους οποίους σε τρία χρόνια θα επιβεβαιωθεί «η αποτυχία αποκατάστασης της βίλας Ιόλα και η μετατροπή της σε κέντρο πολιτισμού» αναλύει σε εκτενές άρθρο του ο ανεξάρτητος δημοτικός σύμβουλος και πρώην αντιδήμαρχος Δήμου Αγίας Παρασκευής, Κώστας Τσιαμπάς. Παράλληλα, προβλέπει ότι η όλη υπόθεση θα «φορτώσει» τον Δήμο με κόστος εκατ. ευρώ, που δεν θα έχει να τα αποπληρώσει.

Ειδικότερα, στο σχετικό άρθρο του ο κ. Τσιαμπάς αναφέρει:

Το ιστορικό της (μελλοντικής) αποτυχίας για τη δημιουργία της Βίλας Ιόλα σε κέντρο πολιτισμού

Σήμερα, τον Οκτώβριο 2018, θα έπρεπε να έχουμε στα χέρια μας ένα τελικό χρονοδιάγραμμα για τη μετατροπή της Βίλας Ιόλα, μιας ιδιαίτερης σημασίας και αξίας κληρονομιάς πολιτισμού, σε διεθνές κέντρο πολιτισμού. Αντί αυτού, έχουμε πλέον περισσότερα προβλήματα να αντιμετωπίσουμε, απ’ ό,τι στο παρελθόν που η κυριότητά της δεν βρισκόταν καν στον Δήμο Αγίας Παρασκευής.

Σε έναν Δήμο, που τα οικονομικά του ακολουθούν πιστά την προχειρότητα με την οποία αντιμετωπίζει όλα τα ζητήματα, μεγαλύτερα ή μικρότερα, η σημερινή διοίκηση, η προοπτική δημιουργίας του κέντρου πολιτισμού οδεύει σε παταγώδη αποτυχία. Μια αποτυχία που εάν δεν την προλάβουμε, θα στοιχίσει εκατομμύρια ευρώ στον Δήμο και συνεπακόλουθα στους δημότες της Αγίας Παρασκευής.

Τον περασμένο Φεβρουάριο, μετά από ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ), εγκρίθηκε η υλοποίηση του έργου αποκατάστασης της Βίλας Ιόλα, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, ενώ λίγους μήνες αργότερα ολοκληρώθηκε η ενσωμάτωσή του έργου στο επιχειρησιακό πρόγραμμα 2014 – 2020, μαζί με ακόμη 11 μνημεία, εντασσόμενα στη δράση «Δημιουργική Επανάχρηση Δημοτικής Ακίνητης Περιουσίας» του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία».

Τον Ιούλιο του 2017 αποφασίσθηκε η αγορά της Βίλας από τον Δήμο Αγίας Παρασκευής, έναντι του ποσού των 3 εκατομμυρίων ευρώ. Παρ’ ότι το τίμημα ήταν ιδιαίτερα υψηλό, η αγορά της Βίλας καθώς και η εξασφάλιση της χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ, με προμελέτη 4,937 εκατ. ευρώ (2,5 εκατ. ευρώ από το  ΕΣΠΑ, το 50% της συνολικής δαπάνης), είναι δύο βήματα προς την υλοποίηση του έργου, τα οποία θα είχαν αξία αν παράλληλα δεν γινόντουσαν ταυτόχρονα τέσσερα βήματα προς τα πίσω.

Πρώτον, το υψηλό τίμημα αγοράς δεν έχει ακόμη καταβληθεί εξ’ ολοκλήρου. Ο Δήμος Αγίας Παρασκευής οφείλει ακόμη τα 1,8 από τα 3 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία αν αθροιστούν στα 2,5 περίπου εκατομμύρια ευρώ που πρέπει να καταβάλει για το 50% της δαπάνης κατασκευής, σημαίνει ότι θα πρέπει να βρει 4,3 εκατομμύρια ευρώ μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, κάτι που μοιάζει αδύνατο κοιτώντας τη ζοφερή οικονομική κατάσταση του Δήμου.

Δεύτερον, συγκροτήθηκε ένα διοικητικό συμβούλιο για το έργο το  οποίο υποβαθμίστηκε από την πρώτη στιγμή που ο δήμαρχος όρισε τον εαυτό του ως πρόεδρο.

Τρίτον, η βίλα διατίθεται σε συλλογικότητες που διεκδικούν δικαίωμα  αναφοράς και ελέγχου. Οι συλλογικότητες αυτές δεν έχουν τη δυνατότητα, την τεχνογνωσία, την εμπειρία και το καλλιτεχνικό υπόβαθρο για να πετύχουν τη μετατροπή του χώρου σε  διεθνές κέντρο πολιτισμού. Είναι τουλάχιστον ανήκουστο για ένα τέτοιο έργο, που αφορά στον πολιτισμό όλης της Ελλάδας, να προτιμάται η ψηφοθηρία και οι δημόσιες σχέσεις από την εμπειρία, την τεχνογνωσία και την επαγγελματική αρτιότητα.

Τέταρτον – και βασικότερο – οι μέχρι σήμερα διαδικασίες που έχουν πραγματοποιηθεί από τον Δήμο θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο τη μη ολοκλήρωση του έργου, με την απένταξή του από το ΕΣΠΑ, από τη στιγμή που τα χρονοδιαγράμματα δεν τηρούνται και δεν διαφαίνεται καμία διάθεση για άμεση ανάληψη δράσης.

Σύμφωνα με την απόφαση ένταξης, το έργο άρχισε στις 31/3/2018 και πρέπει να ολοκληρωθεί  στις 30/8/2021, με τη δικαιούμενη παράταση, αλλιώς απεντάσσεται και τότε ο Δήμος θα κληθεί να πληρώσει όλα όσα θα έχουν γίνει με χρήματα που δεν έχει.

Μέχρι σήμερα θα έπρεπε κατ’ αρχάς να έχει δρομολογηθεί το Υποέργο Α – Μελέτη, οι διαδικασίες υλοποίησης έπρεπε να αρχίσουν στις 30 Μαΐου 2018  και να έχει υπογραφεί η σχετική σύμβαση με τον ανάδοχο την 30ή Οκτωβρίου 2018.

Στην πραγματικότητα, δεν έχουν υποβληθεί ακόμη τα τεύχη δημοπράτησης για έγκριση στο ΕΣΠΑ, όπως προβλέπεται για να υποβληθούν στη συνέχεια στο υπουργείο Πολιτισμού και να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για την ανάθεση της μελέτης.

Ο σχετικός νόμος (ΦΕΚ.1427/16-6-2011 /Τ.Β/άρθρο 2) προβλέπει μάλιστα τη διενέργεια αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, έτσι ώστε να διασφαλιστεί ο στόχος της μετατροπής σε διεθνές κέντρο πολιτισμού.

Δεδομένου ότι καμία διαδικασία δεν ξεκίνησε, η δημοτική αρχή αποφάσισε να δαπανήσει όλη την ενέργειά της για το πώς θα αλλάξει του όρους των διαδικασιών. Προσέφυγε εξωθεσμικά στο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής για να πάρει εξαίρεση από τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, το οποίο δήλωσε αναρμόδιο και στη συνέχεια κατά τον ίδιο αντιθεσμικό προφορικό τρόπο απευθύνθηκε στο ΣΥΠΟΘΑ, όπου απέρριψαν και εκεί το προφορικό, αυτή τη φορά, αίτημά του. Στη συνέχεια υποβλήθηκε γραπτή αίτηση και αναμένεται η  απάντηση για να υποβληθεί στην ΕΠΑΝΕΚ.

Εν ολίγοις, η δημοτική αρχή καθυστέρησε να κινήσει τις διαδικασίες και όταν είδε ότι είναι πλέον αργά προσπάθησε να αποφύγει τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, βάζοντας σε μεγάλο κίνδυνο την τελική κατασκευή βάσει του στόχου που έχει τεθεί.

Για να αρχίσουν οι διαδικασίες υλοποίησης  της μελέτης  (Α’ υποέργο) η διοίκηση βρίσκεται ήδη εκτός χρονοδιαγράμματος κατά 5 μήνες. Εάν συνυπολογίσουμε και την καθυστέρηση από την διαδικασία του Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού και την αρχαιολογική υπηρεσία, η συνολική καθυστέρηση για το πρώτο υποέργο εκτιμάται σε 12 μήνες.

Η ίδια δημοτική αρχή, που δεν κατάφερε να προγραμματίσει και να υλοποιήσει έγκαιρα και εντός χρονοδιαγράμματος τη μελέτη, ευελπιστεί ότι θα ολοκληρώσει τον διαγωνισμό για την κατασκευή του έργου σε 6 μήνες, κάτι που είναι αδύνατον.   

Η συνολική καθυστέρηση για την ολοκλήρωση της διαδικασίας και την εγκατάσταση του αναδόχου, αν αναλογιστούμε αντίστοιχες περιπτώσεις, εκτιμάται συνολικά πέραν των 14 μηνών, κάτι που σημαίνει ότι ο ανάδοχος θα ξεκινήσει τις εργασίες του αντί για την 30ή Οκτωβρίου 2019, στις αρχές του 2021, με τελικό χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης τον Αύγουστο του ίδιου έτους.

Όπως είναι εύκολα κατανοητό, κάτι τέτοιο είναι πρακτικά αδύνατον.  

Η κατασκευή της Βίλας Ιόλα και η μετατροπή της σε διεθνές κέντρο πολιτισμού, είναι ένα έργο που ξεπερνά τα διοικητικά όρια της Αγίας Παρασκευής. Αφορά στον πολιτισμό όλης της Ελλάδας. Για την Αγία Παρασκευή είναι ένα τοπόσημο και η ευκαιρία μας να προσελκύουμε επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, να μπούμε στον χάρτη πολιτισμού και να προσφέρουμε στα παιδιά μας ένα σημείο αναφοράς.

Σήμερα, δυστυχώς, βρισκόμαστε στο μηδέν. Και πολύ φοβάμαι ότι σε τρία χρόνια από σήμερα απλώς θα γράφουμε τους λόγους της αποτυχίας του έργου που δεν ολοκληρώθηκε.

Υ.Γ.: Το μόνο υποέργο το οποίο έχει ήδη βρει ανάδοχο, βάσει χρονοδιαγράμματος, είναι αυτό του Συμβούλου (Υποέργο Δ), χωρίς μάλιστα συνοπτικό πρόχειρο διαγωνισμό και  ανάθεση έργου.