Οι τελευταίες στιγμές των ελληνικών Βουρλών παρουσιάστηκαν στα Μελίσσια

Η Ένωση Μικρασιατών Μελισσίων πραγματοποίησε παρουσίαση του βιβλίου «Οι τελευταίες στιγμές των ελληνικών Βουρλών – Το γράμμα του Ιωάννη Παγώνη, δημοτικού ιατρού των Βουρλών» την Κυριακή 4 Νοεμβρίου 2018 στην αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου Μελισσίων του Δήμου Πεντέλης.

Η γενική γραμματέας της Ένωσης, Στέλλα Μπεκιράκη, καλωσόρισε τους παριστάμενους και αναφέρθηκε στον συγγραφέα Θοδωρή Κοντάρα, φιλόλογο στη Μέση Εκπαίδευση επί 34 χρόνια που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Νέα Ερυθραία, του οποίου η προσφορά στα μικρασιατικά είναι ανεκτίμητη και, όπως είπε, «είμαστε τυχεροί που τον έχουμε κοντά μας», έχει ασχοληθεί με τη λαογραφία και την ιστορία του Ελληνισμού της Μικρασίας, κάνει ραδιοφωνικές εκπομπές και διαλέξεις με ποικίλα μικρασιάτικα θέματα. Άρθρα και μελέτες του έχουν δημοσιευθεί σε λαογραφικά βιβλία, επιστημονικά περιοδικά, εφημερίδες και έντυπα μικρασιατικών σωματείων. Τιμήθηκε για την προσφορά του στη μικρασιάτικη ιδέα από πολλά μικρασιάτικα σωματεία και την ΟΠΣΕ.

Στη συνέχεια η πρόεδρος της Ένωσης, Καλλιόπη Θεοφιλίδου-Δημητράκη, καλωσόρισε και αυτή τους παριστάμενους. Τόνισε ότι ο σκοπός της εκδήλωσης ήταν η αποτίμηση μνήμης για τα 96 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή.

Για το βιβλίο η πρόεδρος της Ένωσης, Κ. Θεοφιλίδου-Δημητράκη, ανέφερε ότι τα γεγονότα της καταστροφής των Βουρλών από τους Τούρκους τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο του 1922 περιγράφονται στο γράμμα του γιατρού Ιωάννη Παγώνη προς την κόρη του Άρτεμη από πρώτο χέρι, μέσα σε 29 πυκνογραμμένες σελίδες μεγάλου μεγέθους, που δεν γράφηκαν σε μία μέρα. Η επιστολή έχει μεγάλη ιστορική αξία γιατί προέρχεται από ένα δημοτικό γιατρό των Βουρλών έναν αυτόπτη μάρτυρα που διαθέτει μεγάλη ψυχραιμία, ισχυρότατο θάρρος, διπλωματικότητα και καταπληκτική ευστροφία, έχει γραφεί τον Φεβρουάριο του 1924 πολύ κοντά στα τραγικά γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής, είναι νωπό το τραύμα του βίαιου ξεριζωμού των Βουρλών και των δυσκολιών εγκατάστασης των προσφύγων στην Ελλάδα. Πιεσμένοι ανάμεσα στον ελληνικό αλυτρωτισμό και τον τουρκικό εθνικισμό οι πρώην γείτονες και φίλοι είχαν γίνει εχθροί και απάνθρωποι.

Το δραματικό περιεχόμενο της επιστολής αποτελεί ένα μοναδικό ντοκουμέντο, ένα σπουδαιότατο στοιχείο της ιστορικής γνώσης για την τραγική τύχη των Βουρλών.

Η παρουσίαση της προέδρου διανθίστηκε και με αφήγηση από την ίδια χαρακτηριστικών αποσπασμάτων από το βιβλίο. Ανέφερε, επίσης, ότι ο επιμελητής και σχολιαστής της επιστολής Θοδωρής Κοντάρας προσέγγισε την επιστολή με σεβασμό, αντικειμενικότητα και πλήρη επίγνωση της ιστορικότητας των κειμένων και των συνθηκών

Στη συνέχεια ο κ. Θοδωρής Κοντάρας ανέφερε πώς ήλθε στη κατοχή του το γράμμα από την κ. Μαριάννα Κορομηλά, ότι κατάλαβε ότι επρόκειτο για μια σημαντική εμπεριστατωμένη μαρτυρία, αλλά μόλις τον Μάιο του 2018 μπόρεσε να εξασφαλίσει την άδεια της οικογένειας και συγκεκριμένα από τον δισέγγονο του Ι. Παγώνη, τον Μάρκο Γουζέλη.

Η Ένωση επισημαίνει σχετικά με το γράμμα αυτό: «Η μαρτυρία αυτή είναι από πρώτο χέρι από έναν άνθρωπο που ανήκε στις προσωπικότητες των Βουρλών, είχε την εκτίμηση και τον σεβασμό όλων, ήξερε πρόσωπα, πράγματα, καταστάσεις, ήταν ακριβοδίκαιος, αλληλέγγυος και φιλάνθρωπος. Όλα τα ανωτέρω τον βοήθησαν να σωθεί και συγχρόνως να σώσει και άλλα 29 άτομα. Εκπλήσσει η μεθοδικότητα και η οργάνωση της καταστροφής των Βουρλών που ήταν το 1922 μία μεγάλη πόλη είχε 31313 κατοίκους από τους οποίους οι 27810 Έλληνες. Ολοκληρωτικά καταστράφηκαν 6 από τις 9 ελληνικές συνοικίες».

Η κ. Τούλα Σιδέρη χάρισε στο κοινό δύο μικρασιότικα τραγούδια μαζί με τις Μαρία Κορωναίου, Βάσω Γεωργντζή και Μαρία Τζοανάκη, όλες γυναίκες του Χορευτικού Ομίλου Νέα Ερυθραίας.

Στον κ. Θοδωρή Κοντάρα δόθηκε αντίγραφο αγλαβής (προικοσυμφώνου) του 1893 από τη Γαλλιμή του Μαρμαρά, καταγωγή της προέδρου της Ένωσης.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο περιφερειακός σύμβουλος Αττικής Φώτης Χρυσικός, o πρώην δήμαρχος Μελισσίων Δημήτρης Τομπουλίδης, ο πρώην αντιδήμαρχος Μελισσίων Χρήστος Παναγιωτίδης, η δημοτική σύμβουλος του Δήμου Πεντέλης και επικεφαλής του δημοτικού συνδυασμού Συμπολιτεία, Δήμητρα Κεχαγιά, το μέλος του Δ.Σ του ΟΚΠΑ Πεντέλης Αιμιλία Λεονταρίτου, το π. μέλος του Δ.Σ του ΟΠΑΘ Πεντέλης Κική Μπάρα, ο π. πρόεδρος της ΔΑΕΜ Μελισσίων Κώστας Δημητράκης, ο πρόεδρος και ο γενικός γραμματέας του Μικρασιάτικου Πολιτιστικού Συλλόγου Μελισσίων «Άγιος Γεώργιος Γκιουλμπαξέ», Π. Γκατζόλης και Γ. Μαγιάτης, αντίστοιχα, η πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλίας Εθνών (ΣΦΕ), E. Βλυσίδου-Λεονταρίδου, η πρόεδρος της Πνευματικής Πολιτιστικής και Κοινωνικής Κίνησης Βορείων Προαστίων, Β. Μπάγιου, ο πρόεδρος του Συλλόγου Πολεοδομικής Αναβάθμισης Μελισσίων, Α. Μανίκας, ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Βορείων Προαστίων «Λαλητάδες», ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μικρασιατών Γκιουλπαξιωτών «Νέα Ροδώνη», Χρ. Κάζος.