Το ηλεκτρονικό τσιγάρο κερδίζει τους εφήβους

Παρά τη διαδεδομένη αντίληψη ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο συμβάλλει στον περιορισμό ή και την διακοπή του συμβατικού τσιγάρου, Aμερικανοί ερευνητές παρουσιάζουν στοιχεία που αποδεικνύουν το ακριβώς αντίθετο. Παράλληλα, βρετανική μελέτη δείχνει ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο κερδίζει συνεχώς την προτίμηση των εφήβων.

Στην πρώτη έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο American Journal of Public Health, ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, με επικεφαλής τον καθηγητή Επιδημιολογίας Γάελ Αλ-Ντελέϊμι, μελέτησαν ομάδα 1.000 καπνιστών επί ένα έτος.

Όπως διαπίστωσαν, οι καπνιστές που χρησιμοποιούσαν ηλεκτρονικά τσιγάρα είχαν κατά μέσο όρο 49% μικρότερη πιθανότητα να μειώσουν το κάπνισμα και 59% μικρότερη πιθανότητα να το κόψουν τελείως, σε σχέση με όσους ποτέ δεν έκαναν χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου.

Όπως είναι γνωστό, τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν περιέχουν μεν καπνό, εκλύουν όμως ένα μίγμα οργανικών πτητικών ουσιών, βαρέων μετάλλων και μικροσκοπικών σωματιδίων, που συνήθως περιέχει και νικοτίνη. Αυτό ακριβώς αποτελεί και τη βάση της επιστημονικής διαμάχης για το κατά πόσο το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι μια υγιεινότερη εκδοχή του συμβατικού.

Το ηλεκτρονικό τσιγάρο «κερδίζει» τη νεολαία

Παράλληλα, μελέτη που έγινε από το Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ και δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο BMJ Open, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι πολλοί έφηβοι δοκιμάζουν ηλεκτρονικό τσιγάρο, χωρίς όμως να γίνονται τακτικοί χρήστες.

Όπως σημειώνει ο επικεφαλής ερευνητής Δρ Γκράχαμ Μουρ, «οι περισσότεροι έφηβοι που ΄κολλάνε΄ με το ηλεκτρονικό τσιγάρο, είναι αυτοί που εκ των προτέρων ήταν καπνιστές συμβατικού τσιγάρου».

Η μελέτη βασίστηκε σε στοιχεία για περίπου 10.650 εφήβους, 11 – 16 ετών, από 150 σχολεία. Τα περισσότερα παιδιά είχαν δοκιμάσει έστω μια φορά ηλεκτρονικό τσιγάρο, από ό,τι συμβατικό.

Πιο αναλυτικά, σχεδόν το 6% των παιδιών ηλικίας δέκα έως 11 ετών είχαν δοκιμάσει ηλεκτρονικό τσιγάρο έναντι 1,6% των συνομηλίκων τους που είχαν καπνίσει συμβατικό τσιγάρο. Συνολικά το 12,3% των εφήβων 11 – 16 ετών είχαν κάνει χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου μία ή περισσότερες φορές και από αυτούς μόνο το 1,5% δήλωσαν ότι κάνουν συστηματική χρήση του.

Οι Βρετανοί ερευνητές επίσης κατέληξαν σε ανάλογο συμπέρασμα με τους Αμερικανούς συναδέλφους τους, διαπιστώνοντας αφενός ότι υπάρχει στενή σχέση ανάμεσα στο ηλεκτρονικό και στο συμβατικό και αφετέρου ότι οι έφηβοι δεν χρησιμοποιούν το πρώτο, ώστε να βοηθηθούν για να σταματήσουν το δεύτερο.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η χρήση των ηλεκτρονικών τσιγάρων μεταξύ των μαθητών Γυμνασίου και Λυκείου στις ΗΠΑ τριπλασιάσθηκε το 2014, ενώ αντίθετα το κάπνισμα συμβατικών τσιγάρων μειώθηκε σε επίπεδα ρεκόρ.

Πρόκειται για στοιχεία από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ, που έδειξαν ότι η χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων μεταξύ των Αμερικανών εφήβων αυξήθηκε στο 13,4% πέρυσι από 4,5% το 2013. Αντίθετα, συμβατικό τσιγάρο κάπνισαν το 9,2% των εφήβων το 2014 έναντι ποσοστού 12,7% το 2013. Συνολικά, τσιγάρο οποιουδήποτε είδους (συμβατικό ή ηλεκτρονικό) χρησιμοποίησαν το ένα τέταρτο των μαθητών πέρυσι (24,6%), περισσότεροι από ό,τι το 2013 (22,9%).

Συνολικά, 4,6 εκατ. μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στις ΗΠΑ είναι πλέον καπνιστές. Ολοένα πιο δημοφιλές είναι το κάπνισμα του ναργιλέ (9,4% των μαθητών το 2014, από 5,2% το 2013). Ο ναργιλές είναι πιο επιβαρυντικός για την υγεία και από το συμβατικό τσιγάρο και σε καμία περίπτωση δεν συνιστά μια πιο ασφαλή εναλλακτική λύση.

Κατά σειρά δημοφιλίας μεταξύ των Αμερικανών μαθητών, πρώτο έρχεται το ηλεκτρονικό τσιγάρο, ακολουθεί ο ναργιλές, τρίτο είναι το παραδοσιακό τσιγάρο και έπονται τα πούρα.

«Η έκθεση στη νικοτίνη σε νεαρά ηλικία μπορεί να προκαλέσει ζημιά διαρκείας στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, να ενισχύσει τον εθισμό και να οδηγήσει σε παρατεταμένη χρήση καπνού», σχολιάζει ο διευθυντής του CDC Δρ Τομ Φρίντεν.

Ωστόσο, οι υπέρμαχοι του ηλεκτρονικού τσιγάρου αντιτείνουν πως είναι θετικό ότι ένας νέος προτιμά σταδιακά όλο και περισσότερο το ηλεκτρονικό από το συμβατικό τσιγάρο. Μάλιστα, πολλές μεγάλες καπνοβιομηχανίες παράγουν πλέον ηλεκτρονικά τσιγάρα, καθώς διαβλέπουν σε αυτά μια νέα πολλά υποσχόμενη αγορά, στην οποία πρέπει να ανταγωνιστούν άλλες μικρότερες ανεξάρτητες εταιρείες.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή/health.in.gr/ΑΠΕ-ΜΠΕ