Πείραμα με υψηλό ρίσκο η απλή αναλογική στις αυτοδιοικητικές εκλογές

Κάποτε διάβασα σε ένα βιβλίο επιχειρηματικότητας μια φράση του Αυστριακού γκουρού του management Peter Drucker ότι «η αποτελεσματική απόφαση δεν είναι προϊόν συναίνεσης. Αντιθέτως, είναι προϊόν αντιπαραθέσεων, διαφωνιών και εξαντλητικής εξέτασης εναλλακτικών λύσεων».

Θυμήθηκα τη φράση αυτή δύο φορές μέσα στην εβδομάδα, παρακολουθώντας δύο συνεδριάσεις Δημοτικών Συμβουλίων στον Βόρειο Τομέα Αττικής, όπου συζητήθηκαν δύο μείζονος σημασίας για τις τοπικές κοινωνίες τους θέματα. Αντιπαραθέσεις υπήρξαν, διαφωνίες καταγράφηκαν, αλλά δεν είμαι απολύτως βέβαιος ότι εξετάστηκαν εξαντλητικά όλες οι λύσεις. Το μόνο που σίγουρα εξαντλήθηκε ήταν το «οπλοστάσιο» της κάθε «αντιμαχόμενης» πλευράς, προκειμένου να πληγεί πολιτικά ο αντίπαλος.

Προσπαθώ να «προβάλλω» τις εικόνες των δύο αυτών Δημοτικών Συμβουλίων στο κοντινό μέλλον, αμέσως μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτωβρίου 2019, με τη σύνθεση που θα έχει προκύψει από την εφαρμογή της απλής αναλογικής που οραματίζεται η κυβέρνηση. Ομολογώ ότι αυτό που μπορώ να φανταστώ μόνο ευχάριστο δεν είναι. Αδυνατώ να συλλάβω πώς τα Δημοτικά Συμβούλια που θα προκύψουν από ένα τέτοιο εκλογικό σύστημα θα καταφέρουν να λειτουργήσουν στη βάση της συναίνεσης και της σύνθεσης, όπως θέλουν να πιστεύουν οι κυβερνώντες σε κεντρικό επίπεδο.

Εκτός κι αν, όπως υποστηρίζουν αρκετοί αιρετοί, το επιδιωκόμενο είναι ακριβώς αυτό· η πλήρης ακυβερνησία στους Δήμους και, επακόλουθα, η ακόμη μεγαλύτερη «αγκίστρωσή» τους στο «άρμα» της κεντρικής εξουσίας, η οποία θα έρθει να λειτουργήσει ως ο «καλός πατερούλης», που αναλαμβάνει να συνετίσει και να νουθετήσει τα ατίθασα παιδιά…

_______________________

Πίσω από κάθε Δήμο κρύβεται μια τοπική κοινωνία, που θα είναι η πρώτη η οποία θα πληρώσει τη ζημιά, αν κάτι δεν πάει καλά με τους «πειραματισμούς» της κεντρικής εξουσίας…

_______________________

Και με τη «θεωρία» του Drucker τι γίνεται; Γιατί να μας φοβίζει η σκληρή αντιπαράθεση, αφού μπορεί να οδηγεί σε αποτελεσματικές αποφάσεις; Ίσως η απάντηση να βρίσκεται στη διαφορά μεταξύ των μετόχων μιας επιχείρησης κι ενός Δήμου. Στην πρώτη, μπορεί να υπάρχουν έριδες, προσωπικές αντιζηλίες, φιλοδοξίες, αλλά ουδείς θα σκεφθεί να λάβει μια απόφαση που θα «βουλιάξει» το «μαγαζί» που συντηρεί και τον ίδιο. Αντιθέτως, σε έναν Δήμο (το έχουμε δει και σε επίπεδο χώρας) υπάρχουν πολλοί που δεν διστάζουν να προκαλέσουν καταστροφή, προκειμένου να εμφανιστούν στη συνέχεια ως από μηχανής… σωτήρες.

Βέβαια, υπάρχει και η αισιόδοξη θεώρηση των πραγμάτων, αυτή που προβάλλει και η κυβέρνηση, η οποία υποστηρίζει ότι η εφαρμογή της απλής αναλογικής στους Δήμους θα αποτελέσει ένα θετικό «ηλεκτροσόκ», που θα εξαναγκάσει τους αιρετούς να «μάθουν» να λειτουργούν με συναινέσεις, συνθέσεις και συνεργασίες. Όμως σε αυτό το σενάριο υπάρχουν δύο σημαντικά ερωτήματα που πρέπει ν’ απαντηθούν από αυτούς που σκοπεύουν να εφαρμόσουν την απλή αναλογική στις αυτοδιοικητικές εκλογές.

Το πρώτο ερώτημα είναι πόσο χρονικό διάστημα υπολογίζουν ότι θα διαρκέσουν οι «τριγμοί» μέχρις ότου οι αιρετοί προσαρμοσθούν βιαίως (αφού αυτό προκαλεί ένα «ηλεκτροσόκ») στη νέα πραγματικότητα;

Το δεύτερο ερώτημα είναι γιατί, εφόσον πιστεύουν τόσο πολύ στα θετικά της απλής αναλογικής, δεν την εφαρμόζουν και στις βουλευτικές εκλογές;

Εκτός κι αν θέλουν να δοκιμάσουν πρώτα τα αποτελέσματά της στην Αυτοδιοίκηση και, με βάση αυτά, να δουν πώς θα κινηθούν σε κεντρικό επίπεδο. Μόνο που τότε επιβεβαιώνουν όσους αιρετούς υποστηρίζουν ότι η Αυτοδιοίκηση γίνεται, για άλλη μια φορά, το «πειραματόζωο» της κεντρικής εξουσίας, η οποία φαίνεται να αγνοεί ότι πίσω από κάθε Δήμο κρύβεται μια τοπική κοινωνία, που θα είναι η πρώτη η οποία θα πληρώσει τη ζημιά, αν κάτι δεν πάει καλά στη «θεραπεία»…